DE GANGSTER EN DE DOOD,
IN DE GROND HEL EN LIEFDE
De opzet was buiten de gebaande paden om iets leuks
in Middelburg te organiseren. Het spontaan opgekomen
idee heeft inmiddels, met een knipoog naar 'mooie
moeite', een naam: Festival De Moeite Waard.
Chris Engelbert, Burt van der Waals en Café Meccano
trokken mensen aan wier interesses nogal uiteenlopen:
Jules Deelder, Simon Vinkenoog, Bram Vermeulen en
Frank Ketelaar, de beeldende kunstenaars Nelleke
Montfoort, Jan Sierhuis en Anton Martineau, Henk van
Es (baritonsax) met band en een strijkersensemble van
de Zeeuwse muziekschool. Dit alles speelt zich af in het
weekeind van vrijdag 10 tot en met zondag 12 januari in
Café Meccano, Middelburg. Het is allemaal gratis,
behalve het toneelstuk dat zaterdagavond in het Mini-
theater is te zien.
jack vreeke
groot
penis
22 mm januari
de moeite waard
rijke stinkerd
hel
rfiHHjanuari 23
wil er iets in hebben, dat 't niet zoetsappig wordt. Ik
vind bij voorbeeld zo'n carnavalsganger met tulpen
op z'n hoofd, in z'n hand, een g root zwart oog, net
iemand die zo uit zee komt lopen, begroeid met
mosselen. De tulpen als mosselen om z'n lijf. Dat
vind ik leuker dan de mooie vrouwen die er bij staan.'
Deze aquarel is te zien in de Gevangentoren.
Het belangrijkste,vindt Vreeke,is dat hij zijn
werkstukken ergens kan hangen,waar ze goed tot
hun recht komen. Als hij dan ook nog iets verkoopt,
zodat hij uit de kosten komt, is hij tevreden. Maar het
werken op klein formaat is toch niet meer zo
bevredigend, zeker niet sinds zich onverwachts de
mogelijkheid aandiende grote beelden te maken. Bij
toeval, Jack Vreeke kent iemand van de Culturele
Raad Vlissingen, vernam hij dat er beeldende
kunstenaars werden gezocht voor een project in het
kader van het Straatfestival. Hij schreef in en werd
uitgenodigd.
Vreeke maakte een potvis. Ooit, in de zestiende
eeuw, strandde er een grote potvis op het
Nederlandse strand. Ene Hendrick Goltzius maakte
er een tekening van en de gravure naar die tekening
is in de navolgende eeuwen heel vaak gekopieerd om
later gestrande walvissen 'getrouw naar de natuur'
af te beelden. Het is een beroemde gravure
geworden. De achterliggende gedachte bij Jack
Vreeke was die eeuwenlange reeks beelden op het
platte vlak nu eens af te wisselen met een
reconstructie van de potvis op ware grootte. Zo sluit
de cirkel op het punt waar hij vier eeuwen geleden
begon.
'Ik dacht na al die kleine dingen: ik zal eens een
enorm ding maken. Hoe groter het beest, hoe groter
de geest, zeiden ze in Vlissingen. Het moest van
kosteloos materiaal, aangespoeld wrakhout. Maar
dat spoelde die wekenjuist niet aan, althans niet
genoeg. Dat hout heb ik voor een groot deel elders
moeten halen. Er was wel veel touw. Dat hing aan de
paalhoofden, in prachtige verweerde kleuren. Daar
heb ik de penis van gemaakt. Die heb ik nog, vier
meter lang, in de garage. Als ik een touwtje nodig
heb, dan ga ik even naar de garage.'
Het opent nieuwe werelden, de beelden. Dit jaar
maakte Vreeke voor het Straatfestival een paard.
Voor De Ruyter. Die heeft altijd zonder paard op de
boulevard gestaan. Van overal kwam het hout, in
allerlei kleuren. Bij de bouw constateerde Vreeke
ineens, dat het leek of hij het kubisme opnieuw had
uitgevonden.
'Met die dingen ben ik nu bezig. Ik heb nu een vis
gemaakt, een paard, water en land dus. Nu zou ik
voor het volgende festival iets in de lucht willen
maken. Dat zou ik leuk vinden. Ik heb al een idee,
maar dat zal ik nog maar voor me houden. Het goeie
van die projecten in Vlissingen is, dat ik een heel
andere manier van werken heb gevonden. Je blijft
tenslotte zoeken naar vormen die je uitdagen.'
Aquarel van Vreeke
Helemaal fris zal Jules Deelder niet zijn voor zijn
Midelburgse optreden. Hij heeft die avond al een
optreden achter de rug en zal daarom pas laat zijn
gangstertronie aan het publiek laten zien. De dichter
wordt steeds meer entertainer: 'Geluk wordt
mondjesmaat uitgedeeld en,als je niet oplet,gaat het
naar je buurman'. De nationale clown,neon-
realist.neon-romanticus en wat hij nog meer aan
namen heeft,noemt zijn dichterschap een uiterste
vorm van literatuur. 'Het is een soort voorbestem
ming. Volgens mij word je als dichter geboren,is het
ook iets dat je niet kunt leren. Maar ik heb ook nog
een tijdje een rijke stinkerd willen worden.'
Als hij zoveel optredens blijft doen, wordt Deelder dat
misschien toch nog 'ns. Hij is een veelgevraagd
man,op literaire avonden en meer en meer op
talkshows en in theaters. De nachtburgemeester van
Rotterdam is in ieder geval iemand die toegankelijk
dichtwerk maakt,stevig op de grond en met een
flinke dosis humor. 'En dan zou ik nu de avond willen
besluiten met het uitspreken van degedachte.dat wij
allen zullen doodgaan',aldus Deelder in zijn theater
show. Amen en op naar de volgende voorstelling.
Amateurtoneelspelers brengen Met gesloten deuren
van J.P.Sartre,onder regie van Burt van der Waals.
artres filosofie over 's mensens mogelijkheden hun
®'gen leven te leven,komt,zij het in negatieve zin,in
et stuk tot uiting. Een duivels trio zit opgesloten in
Café Meccano
Middelburg:
JULES DEELDER
vrij 10 jan, 23.45 uur
Voorprogramma Jake
Schmid Band
Minitheater
Middelburg:
MET GESLOTEN
DEUREN
van Jean-Paul Sartre
Regie: Burt van der
Waals
zat 11 jan, 20.00 uur
Café Meccano
Middelburg:
BRAM VERMEULEN
en EDWARD WAHR
met muziektheater
programma Grond
zat 11 jan, 22.45
Bram Vermeulen
