theater
Jan Rap en z'n maat
De heilige Genet
Henk Elsink
Meidenproductie Vreemd genoeg
theater
Jenny Arean
Ghetto
Veel succes, mevrouw! 1
De Zeeuwse Komedie
Schouwburg
Middelburg:
JAN RAP EN Z'N
MAAT
don 20 febr, 20.00 uur
Schouwburg
Middelburg:
MEIDENPRODUKTIE
VREEMD GENOEG
vrij 21 febr, 20.30 uur
Vestzaktheater
Vlissingen:
DE HEILIGE GENET
door Stichting Lijn
vrij 21 febr, 20.30 uur
Schouwburg
Middelburg:
HENK ELSINK
nieuwe one man show
di 25 febr, 20.00 uur
wo 26 febr, 20.00 uur
Totdat een klein incident hem groggy in het
ziekenhuis doet belanden, de situaties volgen elkaar
dan in een snel tempo op. Tegen wil en dank wordt
de buurman betrokken bij de meest uiteenlopende
alibi's. Maar ondanks verwoede hulppogingen
brengt deze de taxichauffeur, een bovenbuurman,
twee politie-agenten en twee echtgenotes in staat
van volledige verwarring. Met alle komische gevol
gen vandien.
Met veel humor en sfeer tekende Yvonne Keuls het
leven in een opvanghuis voor jonge mensen die, om
welke reden dan ook, geen dak boven hun hoofd
hebben. Het is al eerder in Nederland gespeeld, acht
jaar geleden. Het trok volle zalen met vaak jonge
mensen. Het stuk is vertaald in zeven talen en wordt
nu iedere avond wel ergens op de wereld uitgevoerd.
Een jonge groep toneelspelers heeft besloten nu wat
meer mensen kennis te laten maken met Jan Rap en
z'n maat. De eerste toernee, van een andere toneel
groep, was vrij kort. Het is de laatste maand dat de
voorstelling nog te zien is.
De heilige Genet door het Lijn theater
van de juiste mate van mee-, tegen- en tussenspel,
speelsheid en nuchter commentaar.
Marijke zingt, speelt piano, synthesizers, bas en
accordeon. Klaar speelt synthesizers, piano en zingt.
Sartre heeft een biografie geschreven over de Franse
schrijver Jean Genet onder de titel De heilige Genet,
martelaar en komediant. Het Bredase Lijn theater
nam de titel over voor een stuk over het woelige en
harde leven van Genet. Door zijn moeder verstoten
en opgenomen in een pleeggezin voordestaatstoe-
lage die eraan vast zat, kreeg hij niet het voer, waar
mensen niet zonder kunnen: Liefde. Met bezit kon hij
zich waar maken, dus hij werd dief. Later kwamen
daar nog smokkel, hoererij en de literatuur bij. Lijn
brengt een aantal scènes uit zijn beroemde
toneelstukken De meiden, De negers en Het balcon
en zijn autobiografische Dagboek van een dief. In
collagevorm wordt getoond hoe Genet zijn leven
leefde. In het stuk is Genet voortdurend omringd
door personen uit zijn werk, maar zelf doet hij
nauwelijks aan het spel mee, al is hij wel de motor van
wat er om hem heen (of in zijn verbeelding) gebeurt.
Al bijna een jaar toert Henk Elsink weer rond met zijn
laatste one man show, die hij overigens niet alleen J
doet maar met nog een man: de pianist Bart-Jan
Ettekoven. Het ging niet zo gesmeerd meer met
Elsink. Hij besloot daarom zich een jaar lang (1984)
niet meer in de schouwburgen te laten zien. Afgaand -
op krante-artikelen over zijn terugkeer, heeft het I
geholpen. Elsink haalt zijn onderwerpen uit het I
dagelijks leven, uit de gewone dingen, zegt hij. Zijn
opvatting verwoordde hij eens zo: 'Een cabaretier is J
iemand die de humor van de straat opraapt, deze 3
vervolgens aan het publiek verkoopt om er zelf om te
SpfflfflfebrMari
Marijke Nekeman en
Klaar Plattél in de
meidenproductie
Vreemd Genoeg
Marijke Nekeman is de motor van de vrijwel helemaal
door vrouwen gemaakte productie Vreemd genoeg.
Ze schreef vrijwel alle teksten en muziek. Het
programma is te zien als een bundel korte verhalen,
deels autobiografisch, deels imaginair. In een
persbericht van Nekeman Produkties heet het: 'Een
persoonlijke tijdspiegel over de angst voor de val, de
angst voor de angst voor de val'.
En verder: 'Marijke's eigenzinnige verteltrant leidt tot
een aantrekkelijke verbintenis van stevige muziek,
dialogen, monologen en rijmloze verzen, waar nodig
voorzien van krakend cynisme en pretentieloze
humor. Muziek speelt een belangrijke rol, is haast
een persoon die ook op het podium rondstruint, hier
eens commentaar leverend, daar weer tegenstellin
gen verscherpend, om zich vervolgens harmonisch
te voegen tussen de andere aanwezige elementen.
De poëzie zorgt voor het theatrale, zorgt voor alles
wat niet in de muziek past. De cocktail wordt
afgemaakt met een snuifje lichtvoetig en een
mespuntje anti-depressief.'
Marijke Nekeman is met Klaar Plattél voorzien
kunnen lachen.'
Waar gaat zijn programma nu over? De Winterswijk-
se Courant vertelt: 'Bij Henk Elsink kwamen de
lachers best aan hun trekken, want in een niet
aflatende stroom van grappen, opgeluisterd met wat
liedjes haalt hij de ene mop na de andere uit zijn
trommel, waarmee hij snedig reageert op wat het
dagelijks leven hem aangeeft. Hij imiteerde types als
een spreker op een vergadering en een Ronnie
Reggae, een zanger, maar ook haalde hij moderne
elementen uit de samenleving naar voren als de
LAT-relatie, het voor een overwintering parkeren van
opa in Benidorm, die van daaruit een casettebandje
inspreekt aan de mensen thuis en hij bracht heel
sterk een leuk gitaarduo Heinde Van Verre.'
Wegens het grote succes is Jenny Areans vrolijke
programma over leed ook dit seizoen nog te zien.
Jenny haalde haar teksten bij Robert Long, Ischa
Meijer, Dimitri Frenkel Frank, Dario Fo, Gerrit Krol,
Judith Herzberg en Jaques Brei.
John Oomkes berichtte in het Haarlems Dagblad na
het zien van de voorstelling: Jenny Areans Geschei
den vrouw op oorlogspad is een onontkoombare
demonstratie van vitaliteit geworden van een
zelfbewuste vrouw, die de moed opbrengt om al haaf**
angsten, lusten en emoties op het podium zichtbaar
te maken.'
Jaques d'Ancona waarschuwt in het Nieuwsblad van
het Noorden: 'De solo van Arean is keihard, onver
biddelijk en borrelt niet van positieve teksten.'
'Haar programma is confronterend en opiniërend,
met name in de portrettering van een aantal
vrouwen. Geen types en meestal tegen de achter
grond van kinderen of een relatie met een hijgerige
of half-zachte kerel. Vrouwen in ellende situaties,
voor wie het leven een enge douche is of een
judomat, omdat ze op een of andere manier de
onderliggende partij vertolkenbewust of tegen
hun zin.'
Fikse lellen dus en misschien niet eens leuk, maar
wel goed.
'Alleen in mijn theaterstukken durf ik op een losse
speelse manier met mijn angsten om te gaan, om zo
tot een modus vivendi met de vernietigende kracht
ervan te komen. Ik probeer mijn angsten op het
toneel, voor anderen, te projecteren, opdat ik ze
uiteindelijk, vanuit de bescherming van de donkere
publieksruimte en vanaf een zekere afstand kan
zien.' Een soort credo van Joshua Sobol, een van de
bekendste moderne Israëlische toneelschrijvers.
Zijn Gettho speelt in Wilna, de hoofdstad van
Litouwen, ooit het Jeruzalem van het oosten
vanwege zijn grote joodse bevolking. In het door de
Duitsers gestichte ghetto richtten een aantal joden
een toneelgezelschap op. De geschiedenis van het
gezelschap is de rode draad in het stuk, maar ook het
leven binnen de ghettomuren en de individuele strijd
van mensen voor hun leven en voor het behoud van
hun eigenheid wordt zichbaar. Bij deze ernstige
thema's kiest Globe voor een gevarieerde vorm.
Muziek en dans spelen een grote rol.
Sobol heeft de personages voor zich laten spreken.
Hij geeft geen commentaar bij hun gedrag of
beslissingen. Zo rijzen bij het publiek vragen als:
waar, waardoor en hoe begint aanpassing aan
onderdrukking? Waar, waardoor en hoe beginnen
verraad en misbruik van macht? Kortom, de
bruikbaarheid van ethiek in dit soort extreme
situaties komt aan de orde. Globe wil Ghetto tijdloos
neerzetten, omdat racisme en fascisme altijd hebben
bestaan. Vrijwel het voltallige gezelschap doet mee
aan deze voorstelling plus nog een aantal gast-
spelers.
Dit blijspel werd geschreven door de bekende
Engelse blijspelschrijver Ted Willis. Het speelt bij
toneelspelers thuis, op een dagjwaarop de actrice, in
dit geval Kitty Jansen, centraal staat. Waarom? Ze is
jarig! En of onze actrice het nou leuk vindt of niet,
iedere keer komt er weer een jaartje bij. Wat moet ze
bijvoorbeeld beginnen als een jonge verslaggever
van de B.B.C. een soort 'Dit is uw leven'-programma
van haar wil maken? En wat te doen, als haar
gewezen echtgenoot haar komt vragen het nog eens
te proberen, op het toneel wel te verstaan. Een nieuw
stuk, zo uit het leven gegrepen. Bovendien komt ook
haar tweede echtgenoot binnen teneinde haar
definitief meet te nemen naar Zwitserland waar hij
een prachtige baan heeft gekregen. Door de
confrontatie met de beide gewezen echtgenoten
gaat zij uit pure wanhoop te rade bij haar huisvriend.
Zaterdag 1 februari brengt De Zeeuwse Komedie een
bijzondere productie in première, De mooiste dag
geheten, het is namelijk al improviserend ontstaan.
Gedurende een aantal avonden liet regisseur Willem
Huybreghs de spelers vrijelijk hun associaties naar
voren halen over het thema bruiloft. Er kwam zoveel
materiaal uit dat er een avondvullend stuk mee was
samen te stellen. Bram Ie Clerq herschreef de
associaties tot voor het toneel geschikte dialogen.
Het idee voor een eigen productie ontstond tijdens
Prins van Oranje,
Goes:
JENNY AREAN
Gescheiden vrouw op
oorlogspad
do 27 febr, 20.30 uur
Schouwburg
Middelburg:
JENNY AREAN
Gescheiden vrouw op
oorlogspad
vrij 28 febr, 20.00 uur
Concertzaal Zierikzee:
JENNY AREAN
Gescheiden vrouw op
oorlogspad
zat 1 maart, 20.00 uur
Schouwburg
Middelburg:
GHETTO
door Zuidelijk Toneel
Globe
zon 2, ma 3 mrt, 20.00
uur
Cultureel Centrum de
Halle, Axel:
VEEL SUCCES,
MEVROUW! blijspel
van Ted Willis
zat 1 febr, 20.00 uur
Vestzaktheater
Vlissingen:
DE ZEEUWSE
KOMEDIE met De
mooiste dag
zat 1, vrij 7 en vrij 28
febr, 20.00 uur
Ifebruari 33
Jenny Arean. Foto Kors van Bennekom
