F
Het enige semi-
professionele toneel
gezelschap in Zeelanj
is het kindertheater 1
DoDD. 1
THEATER DODD I
HOOPT OP 1
LANDELIJKE 1
DOORBRAAK MET
NIEUWE PRODUCT!
Met jaarlijks zo'n 140
voorstellingen plus de
ontwikkeling van een
nieuwe productie heeft
DoDD een flinke volle
werkweek.
Maar de groep kan er j
(nog) niet van leven. I
Met het nieuwe stuk I
Vreemde gasten hoopt
DoDD landelijk door 19
breken, waarna niets
een volledige profes
sionalisering meer in
de weg zou kunnen
staan. Een verkenning
dodd
A,!iHeJong
tekstschrijver
schaafwerk
muziek
4
ne Wordt nog eens gerepeteerd. Vreetzak,
d en Opschepper hebben Floor tot dan toe
ipber het S|echte pad kunnen krijgen. Met een
nieï °Ptok staan ze op het toneel. Hebberd is een
E?e el van draak en duivel met zijn pak in blauw en
merl?SVreetzak is bolrond rose en je kunt haar
K&aren in een grote zak op haar buik zien en
^schepper met zijn spierballen doet of hij in alles
Krisch beginnen ze met de stokken op de grond te
Eg n Ze nemen het toneel in bezit, steeds
ressiever stampend en schreeuwend. Het is dui-
Siik bedoeld om het meisje, Floor, vrees in te
boezemen. Het drietal belaagt haar. 'Deze plek is van
'Jij mag hier helemaal niet komen.' Als Floor
orobeert te ontsnappen, komt ze steeds een stok
Len Ze wordt tussen de stokken opgesloten. Ze
Jjrdt bang gemaakt. Er volgt zelfs een partij gooi- en
smijtwerk met het arme kind. Dat ze daar goed van af
nomt is aan haar soepelheid te danken.
Floor moet beloven de club van drie trouw te dienen.
Maar.... een belofte is niet voldoende. Ze moet de
verbintenis met bloed tekenen. Vreetzak bijt in haar
nger om de rode vloeistof te laten vloeien. Dat gaat
■epaard aan enorm geschreeuw van Floor. 'Dat doet
helemaal geen pijn', zegt Opschepper zelfverzekerd.
Oh', zegt Floor beduusd, 'dat wist ik niet.'
Maar belofte van trouw wordt beloond met geschen
ken. Floor, verwonderd: 'Daar hoef ik helemaal niet
voor te doen?' 'Rien du tout', komt Opschepper.
'Hmm?' 'Dat is Frans', legt Opschepper uit. Op
schepper, Vreetzak en Hebberd verdwijnen van het
toneel. Floor blijft alleen achter. Nog wat overdon
derd aait ze haar beertje. Dan pakt ze de geschenken
en enthousiast begint ze geluid te maken op een
c anootje. Het drietal achter het toneel stemt in:
nuziek. Einde. Applaus.
Deze slotscène is zo goed als afgerond', meldt Rens
Schot. 'Er kunnen mogelijk nog wat kleinigheden
-sranderen, maar in grote lijnen is de slotscène
goed. Aan de andere scènes moet nog heel wat
geschaafd worden.' Dat gebeurt tijdens de repetities,
waarvoor Theater DoDD, Zeelands enige semi-
professionele gezelschap, het Minitheater in Mid
delburg frequent huurt. De spelers Margot Scho-
ftens Schot, Margje Tiemstra en Lex Maes—
worden gestuurd door regisseur Willem Huybreghs.
Het wekt enige verwondering dat er nog zoveel in het
«uk kan veranderen. Voor het eerst in zijn bestaan
oeeft DoDD namelijk een professionele tekstschrij
ver aangetrokken, dat is de kinderboekenschrijver
O'thuis, die onder meer al jaren teksten levert
de televisieserie Sesamstraat en meewerkt aan
l schooltelevisieprogramma's Pak je prentenboek
Th atjes kijken.
□pL60 P'thuis is niet met een kant en klaar verhaal
r^en'. legt Willem Huybreghs uit. 'Hij he.eft een
m«t ldee®n ontwikkeld en daarover hebben we
hij eZI,n a"en 9ePraat- Op basis van dat gesprek heeft
en eerste versie geschreven. Daarmee zijn we
Theon^h de tafe'gaan zitten en vervolgens schreef
thuis ®en tweede versie. Met dat script zijn
SiïrsMr rePeteren en dat groeide uit tot de
gesrhf i!?g die ^et nu 's- Maar, er moet nog wel wat
Dat Is worden.'
ISNn °°k ^8t 9rote verschil tussen een kinderthea-
pjfy aen rePertoire-gezelschap. Het toneel voor
enen heeft een traditie van eeuwen en een
enorme keus in repertoire. Het kindertheater is
gedwongen bestaande stukken te bewerken of moet
zelf aan de slag om iets nieuws te maken. Er is geen
repertoire. De meeste groepen zijn aan het improvi
seren gegaan. Pas de laatste jaren zijn groepen
begonnen bestaande stukken te bewerken of schrij
vers aan te trekken. Ook bij DoDD ontstonden de
meeste voorstellingen al improviserend. Het kinder
en jeugdtheater begint intussen wel volwassen te
worden. Het maakt een enorme ontwikkeling door.
Je kunt gerust zeggen dat er meer leven in het
jeugdtheater zit dan in het 'grote' toneel.'
Terug naar Vreemde gasten, zoals de nieuwe pro
ductie van DoDD heet. Met de tweede versie gingen
spelers en regisseur ook niet helemaal accoord.
Opnieuw Willem Huybreghs: 'Op het toneel hoef je
een aantal dingen niet te zeggen, omdat je ze kunt
laten zien. Dat constateer je al bij het lezen van het
stuk dat is de eerste zeef. De tweede zeef is een
principiële keus voor dit of dat. Er speelde bijvoor
beeld iets buiten het toneel. Je kunt ook zeggen: dat
moet op het toneel gebeuren. Het hangt samen met
je opvatting over het stuk. Dan is er nog iets: er
ontstaan spontaan dingen op het toneel, een grap,
een beweging, waarvan het zonde is die weg te laten.
Zo werkt DoDD en dat vind ik leuk. Er is nog een
element: al heb je een stuk, je werkt toch toe naar de
eigenheid van het gezelschap.'
Dat brengt mij op de vraag of DoDD na het vertrek
van Bram en Wil Kwekkeboom nog wel DoDD is
gebleven. Huybreghs vindt stellig van wel. De
anderen zeggen later dat DoDD wel degelijk is
veranderd na het vertrek van de stichter en animator
Bram.
Het schaafwerk eindigt pas na de proefvoorstellin-
gen. In februari en maart zijn zes try-outs gepro
grammeerd. 'Je kunt hier nog zoveel in het laborato
rium ontwikkelen, maar het hangt van de kinderen af
wat je verandert. En het is natuurlijk ook zo dat DoDD
de reacties soms letterlijk kan gebruikqn in het stuk',
meent Huybrechs.
Het stuk lijkt wat moralistisch, zeg ik. Een meisje dat
een paar dingen voor haar verjaardag vraagt en
ontevreden is als ze minder krijgt. Op haar verjaar
dag komen drie vreemde wezens die nog hebberiger,
nog snoeplustiger en nog opschepperiger zijn dan
zij en die drie personificaties van slechte eigen
schappen gaan met haar op de loop. Kortom: wees
maar liever tevreden.
DoDD vindt van niet. Dat wordt na enige dicussie
duidelijk. 'Spanning en humor zijn de belangrijkste
ingrediënten, een verkorte weergave van de inhoud
geeft altijd een vertekend beeld', meent Rens Schot,
'je kiest niettemin wel voor die verhaallijn', vindt
Huybreghs.
Sinds september is DoDD al met Vreemde gasten
aan het stoeien, in de tijd die 'over' is, want de
voorstellingen van eerdere producties gaan gewoon
door. ('We zouden eigenlijk eens twee maanden vrij
moeten hebben om ons aan een nieuwe productie te
kunnen wijden', verzucht Rens Schot). Daarbij heeft
de groep hoge eisen aan zichzelf gesteld. Vreemde
gasten wordt gespeeld met levende muziek. Om iets
fatsoenlijks te kunnen laten horen, de leden zijn geen
van allen geoefende muzikanten, heeft DoDD de
componist Dies Ie Due gevraagd kleine partituren te
schrijven en die bovendien onder zijn leiding in te
studeren. Wekelijks is er een muziekrepetitie of een
'workshop muziek' met Dies, zoals Rens Schot zegt.