theater
Jozef van den Berg
De Spaanse Brabander
Brigitte Kaandorp
Mimicrimi
theater
Frisse Jongens
Theater van de lach
De Zeeuwse Komedie
Cabaret Boemerang
zuidlandtheater
terneuzen
Schouwburg
Middelburg:
JOZEF VAN DEN
3ERG in De geliefden
wo 16 april, 20.30 uur
Schouwburg
niddelburg:
DE SPAANSE
BRABANDER
jen blijspel van
Bredero door het
Ensemble
Raam-Theater
zat 19 april, 20.00 uur
Schouwburg
Middelburg:
BRIGITTE
KAANDORP
met Laat mij maar
even
don 24 april, 20.30 uur
Prins van Oranje
Goes:
BRIGITTE
KAANDORP
met Laat mij maar
even
vrij 25 april, 20.30 uur
blijven roepen, heb ik dit programma willen maken.
Bij het zoeken, het lezen en het instuderen van tek
sten, heb ik heel wat van mijn eigen uitroepen en
gedachten over God herkend en teruggevonden. Ik
heb er bij geglimlacht, ik ben er bij ontroerd geweest
en het heeft me tot nadenken gestemd.'
Lyrische kritieken op de nieuwste voorstelling van
Jozef van den Berg, De Geliefden. Hanny Alkema
eindigt in de Volkskrant bijvoorbeeld zo: 'De bijtende
geestigheden waarmee de volwassenen hun stijfzit-
tende houding wordt verweten, de dwaze knipogen
naar theatrale en andere gemeenplaatsen en vooral
de van elke sentimentaliteit gespeende tederheid
naar de poppenwezentjes maken De Geliefden tot
een vitale en warmbloedige one-man-show.'
Inderdaad, Jozef van den Berg heeft zijn poppen
weer tevoorschijn gehaald, dezelfde familie als in
1980 in Moeke en de dwaas te zien was. Om zich tot
een volwassen theatermaker te ontwikkelen, sloot
Jozef zijn meest geliefde poppen achter slot en gren
del. Nu is dat niet meer nodig: hij maakt een boei
ende voorstelling voor volwassenen en betrekt ze in
zijn poppenspel, zoals hij dat ook bij kinderen doet.
Dat lukt vooral door zijn onzekere optreden. Hij
beweegt zich schoorvoetend over het toneel, rent
soms vooruit om dan weer weifelend te blijven staan,
zijn handen verbergt hij het liefst in zijn zakken, wie
wil zo'n jongen niet helpen? In elke zaal bieden vrou
wen aan zijn moeder te spelen en veel mensen willen
zijn boot wel met een touw aan wal trekken.
De voorstelling begint volgens de beschrijving van
een toeschouwer aldus:het achterdoek golft en
klappert en bruist, de zee is woedend en laat dat niet
alleen horen maar ook zien. Het eenzame zeiltje, dat
straks een jas zal worden, de wanhopige hand van de
drenkeling, het is een tumultueus begin, een hechte
binnenkomer, het publiek -ik vooral- is plat.'
De zachtaardige, soms melancholieke toon van De
Geliefden brengt moeiteloos emoties teweeg. 'Wie
gewend is op toneel hardheid en cynisme tegen te
komen', schrijft Kester Freriks in NRC-Handelsblad,
'zal moeten wennen aan deze schuchtere stijl, maar
Van den Berg is intelligent genoeg om niette verzan
den in sentimentaliteit. Zijn beheersing van het
toneelspelen is groter dan je aan het begin van de
voorstelling denkt; een verrassing die nog door vele
andere wordt gevolgd.'
Het Antwerpse Raam-Theater bewerkte Bredero's
schelmenroman De Spaanse Brabander, dat speelt in
de jaren zeventig van de zestiende eeuw, in de opko
mende stad Amsterdam, lerolimo, de berooide emi
grant uit Antwerpen, probeert in Amsterdam een
voet aan de grond te krijgen. Zijn metgezel is Robbe
knol, een bedelaarsjongen. Rond deze figuren weeft
Bredero zijn verhaal dat het rijke leven in het woelige
Amsterdam tot onderwerp heeft. Het motto is: Al siet
men de luy, men kensse niet.
En ze zijn ook niet te vertrouwen, kun je er aan
toevoegen. Een klein stukje Bredero: 'Indien de men
sen zo goedaardig waren geschapen dat zij vaardi
ger waren in 't vergoelijken, en trager in 't berispen
van iemands gebreken, zo zouden zij de volmaak-
heid des allerhoogste nader komen, en haar zieltjes
in alle delen verbeterd zien. Maar heiaas: ons is uit
der nature die krankheit ingeboren, dat wij eer de
splinter zien in eens ander, als de balk in onze eigen
ogen vermerken.'
lerolimo, de Spaanse
Brabander
Een wat truttige verschijning die schutterig staat te
doen met een ukelele en daar veel succes mee heeft,
Brigitte Kaandorp uit Haarlem. Volgens het theater
bureau doet ze opmerkelijk veel amusement in het
programma voor haar lengte (een meter zestig met
pumps).
Ze typeert haar rol op toneel zelf zo: 'Het mens dat ik
speel is eigenlijk een beetje gek. Ze is grappig, hoe
wel ze dat zelf niet wil. Het is een beetje onnozel type
dat zo'n beetje in zeven sloten tegelijk loopt en
daardoor de raarste dingen meemaakt waarover ze
dan haar verhalen vertelt zonder in de gaten te heb
ben dat ze leuk zijn.'
Haar eerste programma, Waar gaat zij helemaal
alleen heen, maakte ze nadat ze het Camerettenfesti-
val had gewonnen. Dat was in 1983. Steeds vollere
zalen, goede recensies. Het nieuwe programma,
Laat mij maar even, is in maart in première gegaan.
Guus Vleugel schreef de tekst en Ruud Bos maakte
de muziek voor deze musical, die wordt gebracht met
een balletgroep van tien dansers en een orkest. De
belangrijkste rollen worden gespeeld door Karin
Bloemen, Hans van der Woude, Sylvia de Leur, Luc
Lutz en Nelleke Burg. Mimicrimi geeft Guus Vleugels
ironische kijk weer op onze 'criminaliserende' maat
schappij, waarin frauderende personen door de
media tot sterren worden gebombadeerd. Zijn inspi
ratie voor de musical putte Vleugel uit hetgeen hij in
de kranten las over de in het groot frauderende vrou
welijke notaris Josje Slis-Stroom uit Amsterdam-
28
Ruud Bos is niet zo te spreken over het muzikale
eindresultaat, zo liet hij mooie moeite weten in een
interview dat in het februarinummer staat afgedrukt.
'Nee, mijn aandeel draagt niet mijn volle tevreden
heid. Ik zou een ander onderwerp nemen, andere
mensen, een andere tekst, een heel andere opzet. Op
het moment dat je eraan werkt sta je daar niet zo bij
stil. Dat komt later wanneer je het in z'n geheel terug
ziet. Natuurlijk kan alles beter, veel beter zelfs.
Eigenlijk zou ik het allemaal willen overdoen. Maar
dót zit er niet in.'
Ons Lowietje heeft een engel gezien is het vierde
programma van Frisse Jongens en het draait nog
maar kort in de schouwburgen. Ziekte heeft het duo
gedwongen een maand lang alle optredens af te zeg
gen. De kans bestaat dat zelfs meer maanden geen
optredens te verwachten zijn. De mogelijkheid dat
ook Terneuzen afvalt, bestaat. Over Ons Lowietje
zijn daarom ook nog geen recensies. Wel van het
vorige programma dat je een razend succes kunt
noemen. Daarom maar wat recensies op Anton
Huyg. Eerst Frans Kotterer in het Parool: 'Soms, heel
soms, gebeurt er iets bijzonders in het theater. Dan
ontstijgt een voorstelling aan gangbare aanduidin
gen als mooi, aardig, interessant of boeiend. Je
merkt niet langer dat je op een stoel zit, je zweeft op
een wolkje door een wonderbaarlijke wereld, die niet
bestaat, maar er op dat moment toch is. De perfecte
illusie. Een paar jaar terug had ik zo'n gevoel bij Man
vermist van Youp van 't Hek. De merkwaardige sen
satie getuige te zijn van iets, dat later niet minder
bleek te zijn dan een echte doorbraak. Gisteravond
overkwam me weer zoiets: Anton Hugh komt nooit
meer thuis van het duo Frisse Jongens.'
NRC-Handelsblad is wat gereserveerder. 'Met mini
male hulpmiddelen -alleen een perspectivistisch
ontregelde tafel, twee stoelen en een belichter die de
stemmingen van de voorstelling vlekkeloos volgt-
spelen Galama en Groenestege hun derde theater
programma. Het begint als een grap, gespeeld door
karikaturale mannetjes, maar groeit gaandeweg uit
tot een glashelder en bijna puntgaaf geheel, dat ten
slotte pure ontroering oproept. De scènes vloeien
schitterend in elkaar over, de rollen laten zich schijn
baar moeiteloos verwisselen.'
Ruud Gortzak houdt zich in de Volkskrant ook niet
in. Eerst enkele kanttekeningen: 'Het is jammer dat
het tweetal na de pauze enige zijwegen inslaat en
nieuwe figuren ten tonele voert. Hoe grappig en raak
op zichzelf de cipier en de kapper ook zijn, zij kunnen
de indruk niet wegnemen dat ze ingevoerd zijn,
omdat de adem niet lang genoeg was om de verhaal
lijn vast te houden.'
Dan roemt Gortzak dat Frisse Jongens 'een schitte
rend, boeiend product afleveren, boordevol bittere,
9rimmige humoren opzienbarende acteerprestaties,
die ook nog eens uitstekend worden belicht.'
Zo kan 't wel weer.
Al veertien jaar dendert het Theater van de lach nu
door de Nederlandse en Belgische schouwburgen
en John Lanting gaat er nog even enthousiast tegen
aan. De nieuwste klucht heet Een trouwring mag niet
knellen. Lanting herschreef er het toneelstuk Blaise
van Claude Magnier voor. De personages: een jonge
dame die tegen een te hoge prijs haar appartement
^erhuurt aan een kunstschilder die een adellijke titel
bezit, maar niet veel geld. Zijn vriendin, een aantrek
kelijk fotomodel, die alles in het werk stelt -en haar
charmes daarbij niet vergeet- om aan de nodige
geldmiddelen te komen. Een rijke vader die zijn
dochter graag ziet trouwen met de schilder om de
titel binnen te krijgen en die ook graag het apparte
ment wil lenen voor een afspraakje met een uit
heemse schone, het uitzendbureau dat de verkeerde
hulp-in-de-huishouding stuurt en wel een meisje uit
de provincie, die strenge instructies van thuis heeft
zich niet met heren in te laten.
Zaterdag 1 februari bracht De Zeeuwse Komedie een
bijzondere productie in première, De mooiste dag
geheten. Het is namelijk al improviserend ontstaan.
Gedurende een aantal avonden liet regisseur Willem
Huybreghs de spelers vrijelijk hun associaties naar
voren halen over het thema bruiloft. Er kwam zoveel
materiaal uit dat er een avondvullend stuk mee was
samen te stellen. Bram Ie Clerq herschreef de associ
aties tot voor het toneel geschikte dialogen. Het idee
voor een eigen productie ontstond tijdens een werk
weekeinde voor spelers en toekomstige spelers. De
naturalistische speelstijl werd doorgenomen en deze
stijl zorgt ervoor dat een alledaagse gebeurtenis als
een bruiloft een ongewone lading krijgt, doordat de
onderhuidse spanningen door de confetti en de
mooie kleren heen breken. De productie stelt hoge
eisen aan de groep, alleen al door de bezetting (twin
tig mensen).
Kersvers van de Akademie voor de Kleinkunst richt
ten ze de cabaretgroep Boemerang op: Annemarie
Henselmans, Dick Cohen, Albert Verlinde, Irene Kui
per en pianist Ad van Dijk. Ze maakten zelf een show
met de ingrediënten tekst, muziek en beweging. Niet
allemaal tegelijk is de titel. Zaligmakende waarheden
zijn van Boemerang niet te verwachten.
MIMICRIMI
musical
vrij 11 april, 20.00 uur
FRISSE JONGENS
met Ons Lowietje
heeft een engel gezien
zat 12 april, 20.00 uur
BRIGITTE
KAANDORP
met Laat mij maar
even (zie beschrijving
onder Uit in Zeeland)
wo 23 april, 20.00 uur
THEATER VAN DE
LACH met Een trouw
ring mag niet knellen
zat 26 april, 20.00 uur
Vestzaktheater
Vlissingen:
DE ZEEUWSE
KOMEDIE
met De mooiste dag
vrij 18 april, 20.00 uur
zat 19 april, 20.00 uur
vrij 25 april, 20.00 uur
zat 26 april, 20.00 uur
Dorpshuis De
Vossenkuil Oud-
Vossemeer:
CABARET
BOEMERANG
in niet allemaal
tegelijk
zat 5 april, 20.00 uur
Brigitte Kaandorp
Foto Xys Mul
IT l april 29