De ijzeren mythes en
de harde werkelijkheid
Zaterdag 6 september,
Havenfeest in Nieuw en St.
Joosland. Van 's morgens tot
's nachts een onafgebroken
reeks optredens. Muziek, mime,
dans en Flup Ju met zijn
beeldend, muzikaal theater.
Kenmerkend voor deze in
Rilland gewortelde groep zijn
de ijzeren beelden en voor
werpen. Maar of het ijzerwerk
nu herkenbaar is of niet, het
hoort allemaal tot de categorie
Zeer Geheimzinnige Voorwer
pen. Maker is de oprichter
Pierre Schwartz, die een
succesvolle carrière als
beeldend kunstenaar liet
schieten voor het contact met
het publiek. 'Wat ik te vertellen
heb, heeft te maken met de
realiteit'.
flup ju bedrijf
Ad de Jong
Aan onze vertelsels
was een grote behoefte
september
Een Duitse recensent werd dooreen voorstelling van
Flup Ju zó aan Max Ernst herinnerd dat hij boven
zijn stukje liet zetten: 'Max Ernst keerdeterug'. Jean-
Paul Bresser schreef naar aanleiding van een optre
den op het Festival of Fools in De Volkskrant: 'Ze
organiseren een gevecht tussen twee vuurvogels,
voeren een onophoudelijk bewegingsspel metelkaar
uit en roepen, vooral door de suggestieve ijzeren
sculpturen, beelden op die verwant zijn aan Jeroen
Bosch'.
De interpretaties verschillen. De meeste kijkers
noemen de voorstellingen van Flup Ju mythisch,
sprookjesachtig. En daar is Pierre Schwartz, de ziel
van Flup Ju, niet blij mee. 'Nee. Dingen uit de
werkelijkheid dringen zich aan mij op, gaan door
mijn hart. Alles wat ik doe, heeft met de realiteit te
maken. Het wordt wel gezegd, sprookjes, bijvoor
beeld door onze maskers, maar daar ben ik ongeluk*
kig mee. We maken geen sprookjes. De voorstelling
gen ontstaan door wat ik zie met mijn ogen en hoor
met mijn oren. Die beelden dringen zich op. Om iets
beter te laten uitkomen kan ik bijvoorbeeld - en dat
deed ik al toen ik nog schilderde - een door granaten
beschoten bunker naast de Dom van Keulen zetten
en daarnaast bijvoorbeeld een volkstuintje. Dat geeft
een beeld van Duitsland'.
In een informatiefolder voor theaterdi rekte uren en
organisatoren van festivals liet Pierre Schwartz op
tekenen: 'Mythen en dromen zijn een tastbaar deel
van de werkelijkheid door de concreet meetbare
sporen die ze achterlaten, bijvoorbeeld de tweede
wereldoorlog'. Nu, verduidelijkend: 'Aan de tweede
wereldoorlog ligt een mythe ten grondslag; die van
het superieure Germaanse ras. De kerk is ook een
mythe (De wereld lijkt wel een spijkerbed met al die
puntige torens)'.
De voorstellingen van Flup Ju mogen dan aan de
werkelijkheid ontleend zijn, de muziek, het materiaal
en ook de vormen doen aan een ver verleden denken.
Associaties met mythen en 'oer' liggen toch voor de
hand. Als ik op de zolder van Pierre Schwartz, aan de
zeedijk bij Rilland, de indrukwekkende beelden be
kijk, ontkom ik er althans niet aan. Misschien komt
het vooral door het materiaal: alles is van ijzer. En
ijzer hoort op de een of andere manier bij goden,
smeden en andere mythische figuren.
Al bijna vijftien jaar geeft het Flup Ju Bedrijf nu
voorstellingen in Europa. De samenstelling van de
spelersgroep is vrij constant en bestaat nu uit Pierre
Schwartz en echtgenote Hennie Schwartz, Rob
Maaskant en Martien Groeneveld. Alle vier hebben
een achtergrond in de beeldende kunst. Pierre
Schwartz is de oprichter en leider. Hij voert het
woord, gedreven, nauwelijks onderbroken door
Hennie of Rob Maaskant.
Aan de basis van Flup Ju ligt een tentoonstelling
september 5
