Na de jaren
lange samen
werking in de
geruchtmaken
de theater
groep
Funhouse
gingen Rob
van Houten en
Feike Boschma
elk hun eigen
weg.
Met de
voorstelling
Rendez-vous is
de samenwer
king weer
hersteld.
Een zeker
ingetogen Rob
van Houten
dwaalt met
grote, verbaas
de ogen door
Boschma's
magische
wereld van
lappen, poppen
en andere
creaties.
Een bijzonder
kijkspel.
ROB VAN HOUTEN
EN
FEIKE BOSCHMA:
EEN SOORT ALICE
IN WONDERLAND
rendez-vous
Rendez-vous
ime-speler wil ook wel eens wat zeggen. Als
Ee£tariahouder Boy Bensdorp in de t.v.-shows van
T Schippers moest Rob van Houten zich wat
Winlbulaire betreft echter voornamelijk beperken tot
Vintzak kutzooi en meer van dat soort woorden dat
k aez'egd wordt maar zelden op t.v. Misschien is
^beperking er de oorzaak van dat Rob van Houten
in zijn nieuwe theaterprogramma met poppen
theaterman Feike Boschma maar weer het zwijgen
toe doet. Grapje.
i Rendez-vous lijkt Van Houten een verdwaalde
f rant Van de grove humor die soms ook zijn
Funhouse-producties in de jaren zeventig kenmerk
te is niets meer te bespeuren. Rob van Houten is een
soort Alice in Wonderland, die met grote ogen van
verbazing door Feike Boschma's wereld stapt, die
wordt verleid door een modepop, die een liefdesduet
danst met een vis, die wordt betoverd door vrolijk
dansende madonna's.
Feike Boschma, de peetvader van het naoorlogse
Nederlandse poppen- en marionettentheater, heeft
maar weinig ruimte nodig om een illusie op te
roepen. Poppen komen er in Rendez-vous nauwe
lijks aan te pas. Feike Boschma schept een wereld,
waarin onooglijke lappen zich oprichten, de niet
bestaande rug strekken en levende wezens worden;
hij tovert sprookjes die uit het niets beginnen en in
het zwart eindigen, tere tafereeltjes die op kouse
voeten kleine verhaaltjes vertellen.
Het verhaal is niet zo belangrijk, de voorstelling
bestaat voornamelijk uit associatief aan elkaar
geregen scènes. Diepzinnige gedachten hoef je niet
achter de voorstelling te zoeken. Als het begint is een
etalage te zien van een winkel die Rendez-vous heet.
De etalagepoppen staan er wat sjofel bij. Tussen
twee poppen ontstaat het begin van een romance. De
vrouw waant zich al de bruid, maar de man wil
vooralsnog de wereld in, op avontuur. Rob van
Houten is de mannelijke etalagepop en daarmee het
enige levende wezen op het toneel. Zijn tegenspelers
zijn Boschma's fantastische creaties en dat levert
een bijzondere, magische sfeer op.
In sommige scènes levert het duo milde maatschap
pijkritiek, onder meer in een sterke interpretatie van
het Zwanenmeer. De zwaan sterft weliswaar zoals
voorgeschreven, maar door de rotzooi die het
zwanenmeer vervuild heeft: het dier raakt verstrikt in
een plastic vuilniszak. Tussen de avonturen van de
man door duikt regelmatig het beeld op van de
etalagepop. Het herinnert aan de scheiding en is
tevens een voorbode van bet naderend leed, want als
Van Houten naar Rendez-vous terugkeert is haar
liefde voor hem voorgoed voorbij.
Het is nu zes jaargelden dat Boschma en Van Houten
samen de laatste productie van de geruchtmakende
theatergroep Funhouse speelden. Rob van Houten,
die na een kortstondige mime-carrière iets anders
wilde, zocht versterking bij Feike Boschma. Het
klikte onmiddellijk, zoals Van Houten in een
anekdote uitlegt.
Een rijkelijk met ham belegd broodje kroop over een
houten tafel. 'Hij kan ook gapen', zei Feike, plotseling
zijn hoofd boven de tafel uitstekend. Een levensgrote
rat kwam tevoorschijn, kroop langs de tafelpoot
omhoog en snuffelde aan het broodje.
rat kan het broodje opeten', zei Feike droog
vanonder de tafel.
Kan het broodje ook de rat opeten?' vroeg ik.
Ja natuurlijk, maar dan moet ik wel de draadjes
varanderen, een ander broodje en een andere rat en
ean andere tafel maken', antwoordde Feike onver
stoord. Vanaf dat moment voelde ik dat er een innige
samenwerking zou ontstaan, het 'klikte', we zaten op
dezelfde golflengte. Het was in 1967, de kleine studio
was koud en Funhouse was geboren.
De Funhouse Shows moesten stoppen, omdat de
subsidiekraan werd dichtgedraaid, leder ging zijns
weegs, totdat ze elkaar op artistiek terrein niet langer
konden missen. In Feike Boschma's woorden:
De meest interessante tegenspeler van een pop is
een mens, want in het samenspel van mens en pop
verleggen zij eikaars grenzen. De pop krijgt er een
dimensie bij in de werkelijkheid en de acteur vindt
zijn weerklank in het fantastische. Zo wilde ik een
lezing beginnen voor een groep theaterwetenschap
pers onder de titel: La marionette humaine. Als ik iets
op papier moet zetten, doe ik dat meestal in het
cafeetje Rendez-vous in Amsterdam, omdat het daar
zo stil is. Ik was pas begonnen toen Rob van Houten
mij daar toevallig zag zitten. Hij kwam binnen en
vertelde uitbundig van zijn nieuwste idee over een
biljarter. 'Het begint in een gesloten ruimte, zoiets als
dit hier, dan worden de wanden vager en dan kom jij.'
'Ik?'
'Wat jij maakt. Flarden van gedachten. Je kunt toch
flarden maken? Die man wordt ingesponnen in
herinneringen die elkaar overlappen.'
Ik voelde dat ik handen tekort zou komen en vroeg
mij af hoe ik dat nadeel in een voordeel kan
omzetten.
'Zie je het niet zitten?'
'Jawel.'
Ik moffelde mijn papieren weg. 'Maar hoe kom je aan
het verhaal?'
'Dat vertelt de band.'
Da's waar. Rob kan banden maken met veel ruimte
en poëzie. Opeens begreep ik de wanden die
transparant werden. We maakten die middag nog
een afspraak.
Rendez-vous, Vest
zaktheater Vlissingen,
vrij. 27 en 28 febru
ari, 20.30 uur.
