MACBETH
BLIJFT BOEIEN
De belangrijkste toneelgebeurtenis
van oktober is ongetwijfeld die van
Macbeth door het RO-Theater.
Precies twee jaar nadat het Vlaamse
gezelschap 'De Tijd' hetzelfde stuk
van Shakespeare in Middelburg
bracht, wordt het daar nu opnieuw
uitgevoerd. Daarmee is eigenlijk al
bewezen, dat Macbeth één van die
stukken is, die een onverklaarbare
theatrale oerkracht hebben. Steeds
weer opnieuw zijn theatermakers en
filmers er mee bezig. En steeds weer
opnieuw blijkt er ook publiek voor te
zijn.
DE KERSENTUIN
AAN ZET
TOEKOMSTMUZIEK
DE KLEINE HOLTE:
'DE MAN DIE WERK VOND'
VOLOP KABARET IN
NIEUW SEIZOEN:
SETH, HANS, JOKE,
BRAM, JOB EN DE
PAPPENHEIMERS
afwachten, ledereen moet het zelf maar
gaan bekijken, hij staat vier dagen achtereen
in Middelburg (7 t/m 10 november).'
Tot slot merkt Nijssen nog op: 'Eén ding vind
ik jammer. Als ik de programmering voor
Zeeland bekijk is er relatief weinig poppen
spel te zien. Wat mij betreft zouden Feike
Boschma, The Stuffed Puppet Theatre en
Studio Peer niet de enige vertegenwoordi
gers moeten zijn van deze volwassen
theatervorm.'
Willem Nijssen zal het dit jaar weer druk
krijgen. Of zijn én uw verwachtingen
uitkomen, kan alleen maar in het theater
blijken.
Carol van Herwijnen speelt in de RO-
uitvoering de rol van de wrede Schotse
veldheer, die van drie heksen te horen heeft
gekregen dat hij koning zal worden. Die
'wetenschap' brengt hem tot een groot
aantal genadeloze moorden op mogelijke
konkurrenten (en op de koning zelf). Maar
hoewel hij zijn doel bereikt, blijft hij zich
onzeker en angstig voelen. De heksen
kunnen hem ook geen absolute zekerheid
geven en Macbeth gaat verder met moorden
en eindigt als een waanzinnige.
In deze voorstelling speelt vrijwel het hele
RO-gezelschap mee. dat houdt in —aldus de
aankondiging van de groep— dat bepaalde
rollen op een ongebruikelijke manier zullen
O worden ingevuld, met als resultaat waar
schijnlijk ook een ongebruikelijke voorstel
ling. Schouwburg Middelburg, 18 okt.
Een toneelstuk, dat ook al vele, vele malen
op de planken werd gebracht is 'De
kersentuin' van Anton Tsjechov. Het Rei
zend Volkstheater, waarvan o.a. Hugo
Metsers en Pleuni Touw deel uitmaken
brengt het stuk dit seizoen opnieuw.
Het is het verhaal van een excentrieke
Russische land-eigenaresse, die haar hele
fortuin erdoor heeft gejaagd. Als haar
landgoed in het openbaar verkocht dreigt te
worden, stelt een koopman voor om de
kersentuin (een uniek pronkstuk van de
familie) te rooien en er vakantiehuisjes te
bouwen om zo uit de schulden te komen....
Kortom: een intrige die sommige Zeeuwen
zal aansp'reken. Concertzaal Zierikzee. 20
okt.
Wie heeft een paar jaar geledenhet
bericht niet in de krant gelezen over die
Japanse soldaten, die ergens op een eiland
ijl de Pacific zich nog steeds verscholen
hielden omdat ze dachten dat de oorlog nog
steeds niet voorbij was?
De Tjechische schrijver Pavel Kohout heeft
op basis van dat bericht een tragi-komedie
geschreven over de Joodse onderduiker
Keilerman, die ook in de veronderstelling
verkeert, dat de oorlog nog niet is afgelopen.
Zijn vriend Franz speelt elke zaterdagavond
het oorlogsspel met hem verder. Elsa, de
vrouw van Franz, heeft met beide mannen
een bijzondere relatie.
De verwikkelingen van dit bizarre, ontroe
rende verhaal worden op de planken gezet
door drie 'groten' van het Nederlandse
toneel, die nog nooit met elkaar hebben
samengewerkt. Toch staan Ina van Faassen
en Henk van Ulsen al dertig jaar op het
toneel. De derde is ook een oude rot in het
vak: Frans Vorstman. Schouwburg Middel
burg. 25 okt.
Een toneelstuk, dat in het Londense West
End avond aan avond volle zalen trekt is de
komedie 'Henceforward' van Alan Ayck-
bourn. dat stuk is nu in het Nederlands
vertaald en Terneuzen krijgt de voor
première van 'Toekomstmuziek', zoals het
stuk hier gaat heten.
Cees Linnebank en Jenny Arean spelen de
belangrijkste rollen in deze komedie vol
bijtende humor. In een sciencefiction
achtig decor van videoschermen en andere
elektronica zien we een komponist. Hij
worstelt met de tijdsgeest en met zijn vrouw,
die hij tot robot heeft gedegradeerd. De
Nederlandse versie wordt geregisseerd door
de Engelsman Alan Strachan. Zuid/and
theater Terneuzen, 28 oktober.
Het enfant terrible van de Vlaamse litera
tuur, Herman Brusselmans, legde zijn
ervaringen, opgedaan tijdens het werken op
de wetenschappelijke afdeling van een
Brusselse bibliotheek, vast in zijn roman 'De
man die werk vond' (1985). Brusselmans
maakte er zelf een toneelbewerking van die
zijn Nederlandse première beleefde in de
uitvoering van De Kleine Holte. 'De Kleine
Holte' is de naam van een theaterwerkplaats
in Doetinchem. Naast de programmering
van kleinschalige theatervoorstellingen
houdt men zich er bezig met ondermeer de
produktie van voorstellingen.
De theaterbewerking van 'De man die werk
vond' toont de aaneenschakeling van ge
beurtenissen die de bibliothecaris, Louis
Tinner, meemaakt: Warrige fantasieën en
realiteit lopen door elkaar. Tinner raakt
verstrikt in zijn onvermogen de wereld naar
zijn hand te zetten en alles en iedereen lijkt
zich tegen hem te keren. De voorstelling is
aangrijpend, maar tevens vermakelijk van
wege de bizarre humor en het cynisme van
Brusselman's teksten. Hans de Reus, die de
rol van Tinner vertolkt, oogstte positieve
kritiek voor de wijze waarop hij Tinner's
aftakeling in beeld brengt. Ook de fraaie en
doelmatige decors maken deze voorstelling
tot een aanrader.
't Beest, 26 oktober.
Acht kabaretvoorstellingen en minstens drie
komedies. Daarmee start het theaterseizoen
in de Zeeuwse schouwburgen. Seth Gaai-
kema neemt drie voorstellingen voor z'n
MARIAN ROLLE EN HUIB BROOS IN 'JOSAPHAT' FOTO JEAN VAN LINGEN.
rekening met een programma, dat verleden
jaar nog 'Op naar 90' heette en nu 'Seth op
naar '90, 2000'. Hetzelfde programma dus,
dat in december '88 al in Middelburg was te
zien, maar dan bijgeschaafd.
Voor wie het verleden jaar miste in elk geval
nieuwe kansen om 'de positiefste kabaretier
van Nederland' bezig te zien in zijn terugblik
en vooruitkijk. In Zierikzee, Middelburg en
Terneuzen.
Een man, die wèl met een nieuwe show
komt is Hans Liberg. Deze vooral door zijn
virtuoos samengaan van pianospel en radde
praat opvallende kabaretier is al weer aan
zijn vierde one-man-show toe. 'Chanel No
4711' is de titel van deze voorstelling, die
riekt naar de erotiek van een parfumflesje,
een lippenstift en natuurlijk Rachmaninov.
In Terneuzen is hij deze maand al; volgend
jaar pas in midden-Zeeland.
Nieuw is het trio, dat onder de naam
Pappenheim opereert. Hans van Gelder,
Peter Lusse'en Lenette van Dongen waren al
eerder op het toneel te zien, maar dit is hun
eerste gezamelijke kabaret-voorstelling. Het
is (volgens de aankondiging) een razendsnel
programma zonder verhaal-struktuur met
liedjes, scènes, mono- en dialogen. Wat de
inhoud betreft: zet twee mannen en één
vrouw bij elkaar en je krijgt geheid gelazer.
Gaat dat zien! In Middelburg.
Nieuw althans voor Zeelandis ook het
programma van Joke Bruijs. Elders trad ze al
op met haar solovoorstelling 'Helpers weg....
eerste ronde!' Volgens de recensent van
Trouw schaart ze zich met deze voorstelling
al meteen in het kleine rijtje 'grote
vrouwelijke kabaretiers'. En daaronder ver
staat Trouw dan Martine Bijl, Jenny Arean,
Adèle Bloemendaal en Jasperina de Jong. In
Terneuzen kan men gaan kijken of Trouw
gelijk heeft gehad.
Bram Vermeulen, nog altijd het meest
bekend als het maatje van Freek de Jonge in
Neerlands Hoop, is ook op de solo-toer. Na
allerlei pogingen om zijn draai te vinden, lijkt
dat nu te zijn gelukt met een avondvullend
programma, dat de naam 'Gezellig' draagt.
Bram doet alsof hij iemand (het publiek) op
visite heeft. Die visite zit op de bank (in de
schouwburg) en de gastheer speelt wat op
de piano, zingt liederen en begint verhalen te
vertellen over wat hem boos of verdrietig
maakt. Soms heel persoonlijk over z'n
echtscheiding (want dat moet kunnen
tegenwoordig), maar altijd met een nogal
melancholieke ondertoon. 'Gezellig' dus. In
Goes.
Tenslotte Job Schuring. Verleden jaar won
hij het Amsterdamse Kleinkunst Festival en
begin dit jaar kwam hij met zijn eerste
avondvullende programma, dat nog steeds
'Ik heb alleen nog geen titel' heet. Ondanks
die titel werd zijn voorstelling enthousiast
door de pers ontvangen. Niet alleen door
Trouw, die hem 'een groot kabaret-talent'
noemde, maar ook door bladen als De
Volkskrant ('Geen fantasieloze kloon van de
meesters') en het Utrechts Nieuwsblad
('allure, verfijning en prachtig taalgebruik').
Kortom: een jongen om op te letten. Op 27
oktober is hij in Vlissingen.