- 11 -
De onderwijzer zal zijn leerlingen ervan moeten overtuigen, dat
het spreken van een dialect in feite betekent het zich uiten in
een eigen "taal", hij zal de leerlingen er bewust van moeten
maken, dat zij het dialect dan ook niet opzettelijk verarmen,
door in eigen kring een compromistaaltje te willen spreken.
Dit houdt niet in, dat de aandacht voor het A.B.N. hieronder
zal mogen lijden.
Wanneer de leerling een positieve instelling heeft tot het
eigen dialect, zal hij minder remmingen vertonen ten aanzien
van het A.B.N. Het spreken van het "Nederlands" zal hem daar
door wellicht beter afgaan, zeker wanneer het kind geleerd zal
hebben, zich vrij en spontaan te durven geven.
Ik meen dan ook te mogen veronderstellen, dat, zeker bij dia
lectsprekende kinderen, de vrije expressie in taal en gebaar
een heel belangrijke plaats in het onderwijs in dient te nemen.
Zijn de moeilijkheden specifiek van dialectische aard?
Naarmate ik me meer ging verdiepen in de moeilijkheden,
waarmee het dialectsprekende kind bij de taalverrijking op de
lagere school te maken krijgt, is me duidelijker geworden, dat
deze moeilijkheden in ruimere zin gezien moeten worden. Naast
de aanleg van het individu en zijn leeftijd zijn bij de taal
ontwikkeling - zeker vóór de leerplichtige leeftijd - de fami
liale factoren bepalend.
In het theoretisch gedeelte van mijn scriptie heb ik met behulp
van artikelen van DrJ.v.d.Velde uit het Schoolblad (19^5?
nrs35i 37genoemde moeilijkheden vergeleken met die van
kinderen uit cultureel taai-arme milieus.
Na een nadere probleemstelling, waarin het doel van het taal
onderwijs en de taak van de lagere school nader omschreven zijn
en de moeilijkheden van didactische en taalkundig-psychologi
sche aard zijn belicht, volgt het meer praktisch didactisch
deel van de scriptie
Het betreft hier dus de mogelijkheden binnen het kader van het
lager onderwijs tot verbetering van genoemde moeilijkheden
Achtereenvolgens heb ik hier de plaats, de vorm en de inhoud
van het moedertaalonderwijs bij dialectsprekende kinderen nader
uitgewerkt
Heel sumier geschetst komt het hierop neer:
a. Het moedertaalonderwijs dient uitgebreid te worden, om het
(dialectsprekende) kind beter taalonderwijs te kunnen geven.
