- 18 -
Zoals ik het kunnen constateren, is dit klassegesprek aan
vankelijk niet meer dan een vraaggesprek tussen onderwijzer
en leerling. Tijdens enkele van deze gesprekjes in de laag
ste drie klassen viel het mij op, dat de meeste leerlingen
hun best deden zo goed mogelijk Nederlands te spreken.
Alleen onderlinge discussies vonden steeds in het dialect
plaats. Steeds wanneer de meningen verdeeld waren, spraken
de leerlingen door elkaar, zodat de onderwijzer gedwongen
was telkens in te grijpen en een leerling de beurt te geven.
De bedoeling van het klassegesprek in de hogere klassen is,
dat de leerlingen dit zoveel mogelijk zelf leiden.
Als grootste waarde van het klassegesprek noemt M.Kranendonk
dan ook het geestelijk contact, dat in de klas tussen de
leerlingen onderling ontstaat.
De leerlingen leren op deze wijze hun gedachten onder woor
den te brengen; de spreekdurf wordt erdoor gestimuleerd.
2. Ook door het houden van spreekbeurten zal het kind zich
beter leren uitdrukken. Het vereist van de spreker en van
de klas grote concentratie.
Bij het beluisteren van vijf spreekbeurten van leerlingen
uit de klassen k, 5 en 6 is mij opgevallen, dat de minder
vlotte vertellers het snelst terugvielen op het dialect,
althans een compromistaaltje gebruikten. Toch scheen dit
geen remmende invloed op het vertellen zelf uit te oefenen.
Van grote waarde kan na de spreekbeurt de bespreking zijn,
mits de kritiek opbouwend is.
Bij deze bespreking kan men zowel individueel als klassi
kaal te werk gaan, om de leerlingen opmerkzaam te maken op
het eigen vroordgebruik
Bij het kiezen van de onderwerpen had ik rekening gehouden
met de interesse van de kinderen, waardoor zij een aan
knopingspunt hadden om vanuit te gaan. Vier van de vijf
leerlingen vertelden alleen over eigen ervaringen, die
respectievelijk op de volgende onderwerpen betrekking had
den:
"De veerboot", "De vacantie", "Welke dieren ik later zou
willen hebben", "Vissen".
Eén leerling (6e klas) die over "De dijkverzwaring" sprak,
had zich terdege voorbereid. Hij gaf met behulp van een
schets een prima uiteenzetting over dit onderwerp in be
hoorlijk Nederlands