- 18 -
lengte van de stroom, van de bron tot aan het zeegebied is het
maar een 370 km. Vanaf het jaar 1000 krijgen we inlichtingen
over de handel en het verkeer op de Schelde, die nauw verband
houden met het ontstaan en de groei van heel wat steden. Gent
en Antwerpen onderscheiden zich van meet af aan. Van Antwerpen
tot aan de zee was er op de Schelde - de later geheten Ooster-
schelde - een druk scheepvaartverkeer. De Honte of Westerschelde
is pas voor de scheepvaart in het begin van de 15e eeuw belang
rijk geworden.
Gent heeft altijd naar de zee gestreefd. No wé heeft hierover
in de handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheid
kunde (Gent), een belangrijk artikel geschreven.
In het midden van de 13e eeuw krijgt deze stad de eerste ver
binding met de zee door het graven van de Lieve, lopend vanaf de
Leie in Gent tot in het Zwin te DammeHet was een bescheiden
vaart waarin kleine schuiten de te Damme geloste waren naar de
Schelde- en Leiestad vervoerden. De tweede verbinding van Gent
met de zee kont in het midden van de l6e eeuw: de Sasse vaart.
Hoewel Gent in die tijd niet meer de economische hoogte had van
de middeleeuwen, beheersten de schippers uit deze stad de
scheepvaart-op Leie en Schelde. Vergelijking met de andere twee
stroombekkens in België, leert ons dat het Scheldebekken het
voornaamste is, met zijn.op het ogenblik ruim 500 km bevaarbare
waterwegen.
Er was.voor Gent nog een andere reden om het noordwaarts te
zoeken, naar de Braakman. De bochten en aanslibbingen van het
riviergedeelte van Gent naar Antwerpen, maar zeker ook de poli
tieke omstandigheden, bemoeilijkten hier de vaart op de Schelde.
Gent kreeg toestemming voor zijn nieuwe vaart - later Sasse
Vaert - in,15^7. De stad wilde om tactische redenen nog geen
vergunning hebben de Landdijk ten zuiden van de Braakman te
doorgraven. Het bleek al spoedig dat de overslag van goederen
bij deze dijk een rem voor het scheepvaartverkeer zou betekenen.
Deze belemmering kon alleen door middel van sluizen worden op
geheven. Onder hevig verzet van Antwerpen kreeg Gent aan het
einde van 15^9 hiervoor de toestemming. De aanleg van de sassen
heeft aanmerkelijk langer geduurd dan het graven van het kanaal
waarbij men gebruik kon maken van de reeks aaneengesloten vaart
jes. April 1563 kon men van algehele voltooiing spreken. Gent
kreeg eigendomsrechten van een stuk grond bij de sluizen en
daar ontwikkelde zich Sas van Gent. De weg naar een schone toe
komst leek gebaand.
