- 21 - 9. opg. Kpl. Z'n g(a)rêêl 'ieng op d'êê(r)ste pinne. of (juister)... 'angt altied op d'êê(r)ste pinneDit gezegde vindt zijn oorsprong in de gewoonte om de garelen der paarden hun vaste plaats te geven. Het paard wiens "grgêl op d'êêste pinne 'angt" loopt dus de meeste kans on het eerst aan het werk te moeten, of tussendoor nog extra kar weitjes te moeten opknappen: aldus gegeven door DsrObg, In dezelfde bet. zegt Bh.; Hsd.Z'n g(a)rêêl 'angt, altied vooran. Het 3-igt voor de hard, dat hetzelfde gezegd wordt' van een persoon, die altijd voor alles moet opdraaien. Overgebracht op een karaktereigenschap zegt men van iemand, die altijd de baas wil spelen (aldus Lwd.; Ax.) of die al tijd voor iets in de bres springt (aldus Kpl.) dat "z 'r. grêêl altied op d'êêste pinne 'angt", maar de beeldspraak gaat hier een beetje mank. 10a. (opg. Kpl.) In d'and stae volgens inzender gezegd van het linkse paard van een span; aldus bev. d. Obg., die er bij aantekent 't roepaerd stao in de roe. Zie nader 'an(d)paerd W.Z.D. 315; roepaerd 798. b. op d'and (op m'n 'and) stae(n), stao(n) wordt gezegd i.v.m. het hanteren van gereedschap (schop, vork, bijl enz.). Iemand die rechts is, houdt bijv. zijn schop met de rech terhand boven en werkt dus naar links; wie links is, doet het andersom. Bij gezamenlijk werk moet erop gelet, dat ieder "op z'n 'and staet" Dsr.; "As je rech(t)s bint, mo le lienks kunnen lossen en anders om, aors stae je van d'and": Kpl.; Kan iemand het op beide manieren, dan zegt men Die kan't over d'and Ier. De laatste uitdrukking niet in W.Z.D. Kent u die zie overigens bij art. 'and 312. Ten slotte geeft Vwpvan een knechtje, dat geleerd heeft te werken, zoals zijn baas het graag wil: Ie stae nè m'n 'and of ie begint a nè m'n 'and te staen. Dit doet denken aan nederlands: iemand naar z'n hand zetten, maar dit laatste is afkeurend bedoeld. 11. opg. Kpl. 'Iengste- 'ingste-) vent enz.: vrijwel algemeen bevestigd als de knecht, die met de dekhengst rondgaat, aldus Svn.; HnsCz.; Sdk.Obg.; Nz.; Mdh.; Smd. Door Kwd.; Ier.; Dsr. wordt gegeven: 'ingsteboerde ge leider van de dekhengst, onverschillig of hij eigenaar of knecht is.

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1969 | | pagina 23