- 16 - bevestigd aan een haakje op t zwienk (de zwing, het trek- hout) ®e roeliene een enkel leidsel, dat werd gebruikt om het handpaard op de ploegliene te leren werken, of om een jong paard ('n driejaar (verg. driejaorsen W.Z.D. 195) te leren op de stuitrêêpe te lopen. 3. West Zeeuwsch-VTaanderen naar gegevens van D. Dekker, Hoofdplaat-Oostburg Dobbelliene wordt bij het inspannen van de wagen gebruikt op de weg, bij het mennen (binnenbrengen) van d'n pest, bij t missen (vervoer va.n mest) en derg. ienkelliene gebruikt bij landwerk als ploegen, eggen en derg. Het onderênde van de ienkelliene was van dikker touw kardêêltouwe) en vormde een lus, de zgn 'and 'aove (handvat). De knecht stak zijn linkerarm tot achter de elleboog door de lus en had dan beide handen vrij om de ploeg te besturen. Naar gelang het 'an(d)paerd linksom of rechtsom moet, wordt üene ingekort (strak getrokken) of opgesnokt Bij het leren van een jong paard, om te ploegen werd de ienkel liene ook gebruikt als konterliene(verg. hierboven roe- liene De loeie (leireep) was van gevlochten leer; er zat een loei- peanetje in van hout of koper; dit pennetje kon niet door de katrollezodat de loeie niet kon deurzakken. Als de knecht met de paarden van het land kwam, reed hij, zittend op 't 'anpaerd met zijn span allereerst naar de paere- put om de paarden te drenken. Was er weinig water in, zodat 't 'anpaerd er niet bij kon, doordat de loeipenne hem tegen hield, dan duwde de knecht 't grêêl wat naar voren, de kinne- kettiengk van 't 'anpaerd werd losgemaaktHet roepaerd werd d'n toom afgetrokken Omtrent kerdêêl 'aok (Buil. 14^ blz31, nr. 11) merkt in zender op, dat aan een waogenzwienge maar één kerdêêl'aok was, omdat de wagen altijd met de dobbelliene wordt gereden. Bij de ienkelliene (landwerk, zie boven) kan een tweede kerdêêl'aok gebruikt worden, waardoor 't roepaerd meer naar links komt te staan en "zichzelf vangt".

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1971 | | pagina 18