- 2 -
M.P. de Bruin
Typologie van de Zeeuwse nederzettingen
"Vergeleken met de ons omringende landen bestaat er in Neder
land zeer weinig literatuur op het .gebied van de nederzet-
tingsgeografiedie door opzet een algemeen-theoretisch kader
schept voor mogelijke en noodzakelijkedetailstudiesWanneer
we dan ook nog de studies buiten beschouwing laten die stede
lijke nederzettingen tot onderwerp hebben, blijft er'weinig
over." Het is een van de conclusies die A.P. de Klerk trekt
in zijn: "Een typologie van de nederzettingen op de Zeeuwse
en Zuidhollandse eilanden" (doctoraalscriptie nederzettings-
geografie Vrije Universiteit te Amsterdam, aug. 1972). De
nederzettingsgeografie vormt een onderdeel van de sociale
geografie. En als zovele malen gebeurt, is eensgezindheid
over dit onderwerp ver te zoeken. De sociale- geografie is de
bestudering van "de ruimtelijke organisatie van 'het menselijk
bestaan" (Heslinga), waarbij onderscheid valt te maken tussen
het niet-tastbare milieu - de menselijke verhoudingen onder
ling, en het fysieke milieu, laten wij zeggen hoe een neder
zetting .wordt opgebouwd en uitgebreid. Natuurlijk komen bij
dit alles de economische aspecten om de hoek kijken (Keu-
ning), want de strijd om het bestaan en het resultaat daarvan
vormt toch wel het grondprincipe van de sociale geografie,
aldus Keuning.
aBeperkte keuze
De Klerk, en onzes inziens terecht, heeft bewust gekozen voor
een onderdeel van de nederzettingsgeografie en als Zeeuw
heeft hij de dorpsvormen gekozen.
Door de omvangrijkheid van het onderwerp is gekozen voor een
inventarisering van de beschikbare literatuur, die evenwel
nog zoveel vragen openlaat voor verdieping in detailonderzoek
dat nog genoeg werk te wachten staat. Wat zullen-de Zeeuwse
archieven nog niet aan materiaal bevatten en niet te vergeten
de kaarten over het hele land verspreid. Er is gekozen voor
een typografie van de traditionele dorpsvormen die voorkomen
op de Zeeuwse en Zuidhollandse eilanden (de stedelijke neder
zettingen zullen slechts in het kort worden genoemd)