- 32 - HERVORMD ZONNEMAIRE IN VROEGER DAGEN door drsL.M.Verseput Toen in 19*0 de inwoners vah Zonnemaire op last van de Duit sers moesten evacueren, werd het kerkarchief in een houten kist in de grond gestopt. Een niet zo verantwoorde manier van archief bezorging Na de oorlog bleken veel kerkerekeningen, notulen en andere papieren door het vocht vergaan of zeer aangetast. Een Consistorijboeck van 1657-1726 was bovengronds gebleven en niet beschadigd. Wat is er in zo'n kerkarchief te vinden? De cronique scanda leuze van vroeger gesclachten. "Want ieder die afweek van het calvinistisch-reformatorisch gedragspatroon, werd door dominee en kerkeraad aangesproken en kwam zo in de kerkeraadsacta te recht. Deze notulen geven ons een kijk op het geloofsleven van een klein dorp. Kerkerekeningen en kerkvoogdijnotulen vertellen ons over de wederwaardigheden van het kerkgebouw en hoe het geld verkregen werd uit grafrechten en landpachten. Kerkgebouwen Zonnemaire is een van de vele plaatsen op Schouwen-Duiveland die zijn historische kerk verloren heeft in de negentiende eeuw, die zo weinig gevoel voor historie bezat. Het kerkje moet in de vijftiende eeuw gesticht zijn (zie fig.1). In 1*0-5 wordt het voor het eerst genoemd en het was gewijd aan Beata Maria de Dolore (De gelukzalige Maria van Smarte). In 158*1 is de kerk in gebruik bij de hervormden en wellicht al vroeger. Maar iii dat jaar krijgt de gemeente haar eerste eigen predikant, Christoffel van de BulckeVoor die tijd was hij predikant in Axel, maar na de overgang van deze plaats aan Parma, in november 1583, moest hij vluchten. Zonnemaire was er goed mee, zoals vele andere plaatsen op Schouwen-Duiveland, die (zeeuwsVlaamse pre dikanten kregen. Ongeveer drie eeuwen deed het kerkje dienst als protestants bedehuis en tot de Napoleontische tijd werden er de doden be graven. Tijdens het predikantschap van ds C.F.Zeeman (1862-190*0, toen met veel uit het verleden gebroken werd, viel het besluit tot afbraak van de kerk. In de vergadering van kerkvoogden van 7 febr. 1866 merkt de president-kerkvoogd op "dat de tegenwoor dige staat van het kerkgebouw zeer veel te wenschen overlaat, daarenboven de'ramen zeer slecht zijn, terwijl bovendien het in wendige der kerk nodig moet opgeschilderd worden, de banken te nauw zijn en het geheele gebouw te laag, door dikke balken ont-

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1974 | | pagina 34