-29-
MNyULLINGEN_bij_het_woordenboek_der_ZEEUWSE_dialecten
Het ligt in de bedoeling een alfabetische lijst te maken van woorden en uitdrukkingen,
die, na de tweede druk van het Woordenboek, het Secretariaat bereikten, gecontroleerd
en van commentaar voorzien (veelal nog van Dr. Ghïjsen). Wanneer die lijst in boekvorm
verschijnt, en voor ieder verkrijgbaar Is, wordt voldaan aan de wens van velen, die een
vroege druk van het Woordenboek bezitten, en de aanvullingen, in de Bulletins meegedeeld,
te veel verspreid en daardoor onoverzichtelijk vinden, of ze niet hebbenIntussen komen
nog steeds woorden en uitdrukkingen binnen, waarvan we er 42, afkomstig uit allerlei dor
pen, op de Vragenlijst van deze maand plaatsen, in afwachting van Uw antwoord en even
tueel commentaar.
de_wagenmakerij
In aflevering 24 van het Bulletin-voorjaar 1976 vinden we de laatste "Mededelingen"van
de Hand van Dr. Ghijsen. Zij was toen volop bezig met het onderzoek naar alles, wat met
de Wagenmakerij te maken had. Ze kon al beschikken over dialectnamen van onderdelen van
de Zuld-Bevelandse wagen, ook, ter vergelijking: op Noord-Bevel and gebruikelijke bena
mingen, en die van de Thoolse menwagen, de Schouwse menwagen en de West-Zeeuws Vlaamse
menwagen. Maar er ontbraken nog tal van gegevens. Daarom gingen twee nieuwe vragenlijsten
met Bulletin 24 mee. Waarschijnlijk tengevolge van het overlijden van Dr. Ghijsen kwa
men slechts 6 antwoorden binnen, die tot nu bleven liggen. Wij menen, te moeten proberen,
dit onderzoek zo volledig mogelijk af te ronden, en daartoe die 2 laatste vragenlijsten
opnieuw uitzenden, opdat ook de op het Secretariaat nog onbekende dialectnamen uit alle
delen van Zeeland en van Goeree-Overf1akkee bijeengebracht kunnen worden. In de kolom
"Aantekeningen" hopen we dan de benamingen te vinden, die in Uw dorp worden gebruikt.
En onderaan de lijst eventueel bijzonderheden, gebruiken, anekdotes, historische en an
dere gegevens, zoals Dr. Ghijsen die reeds van enkele wagenmakersfamilies mocht ontvangen.
Op blz. 25 van genoemd Bulletin staan de namen van wagenmakers, die op het eiland Tholen
hebben gewerkt, met de jaartallen erbij, vanaf 1675 tot 1930. Het zal niet eenvoudig
zijn, overal de namen zo te achterhalen tot in de 176 eeuw, maar die uit de "bloeitijd"
van de wagenmakerij, het eerste kwart van deze eeuw, en misschien zelfs nog daarvoor,
moeten toch terug te vinden zijn, met de bijbehorende jaartallen, en zeker het jaar,
waarin de laatsten het werk hebben neergelegd. Wellicht zijn in Uw woonplaats nog oud
wagenmakers in leven, die ons ook aan namen kunnen helpen van hun voorgangers en oud
collega's in eigen of ander dorp? Degenen, met wie wij in contact kwamen, haalden met
enthousiasme herinneringen op, en getuigden van hun grote liefde voor het oude ambacht
en weemoed om wat niet meer mocht zijn. Vanaf 1917 werd in West Zeeuws-Vlaanderen al
het door de wagenmakers benodigde hout, gezaagd door de Zagerij van J. Schippers en
Zonen te Groede. De Heer Schippers sr. was nu nog in staat, de namen te geven van 72
wagenmakers, die in het Land van Cadzand hun beroep hadden uitgeoefend, mét het jaar,
waarin ze genoodzaakt waren, er mee te stoppen., én wat daarna hun broodwinning werd.
Inmiddels maakte Notaris Blindenbach ons er op attent, dat vroeger ieder, die zich als
ambachtsman wilde vestigen, moest worden ingeschreven in het Register van patentrech
ten, dat in het Gemeentearchief nog aanwezig moet zijn. Wie heeft de tijd, de lust en
de moed, om daar te gaan snuffelen? We nemen ons voor, als alle gegevens over de wagen
makerij binnen zijn, die te verwerken tot een totaalbeeld in een afzonderlijk geschrift,
verlucht met tekeningen en foto's, van oud-wagenmakers ontvangen.
Reet i fi cat ie
De heer A.P. Bil wijst ons op enkele fouten, die geslopen zijn in Aflevering 24-voorjaar
1976. Op blz. 13 onderaan, laatste alinea staat Cornelis Bil, dit moet zijn Marinus Bil.
Op blz. 25 moet de elfde regel van onderaf vervallen evenals de twee volgende regels.
In plaats daarvan: Deze had twee zoons, Marinus en Cornelis. Beiden werden Wagenmaker op
Smurdiek. Marinus geeft 't vak door aan zijn oudste zoon Thomas, die het teniet ziet gaan.
Cornelis geeft 't vak door aan zijn drie zoons: Kees, Thomas en Piet. Nadat Kees en Tho
mas vertrekken, blijft Piet Bil Corneliszoon de laatste wagenmaker op Smurdiek. Op Scher-
penisse is niet S. van der Weele de laatst maar I zak van der Weele. Op Poortvliet was
Nieuwenhuyzen niet de eerste, maar de laatste in het ambacht. Voor Oud Vossemeer werden
nog opgegeven: Gelok en Clarijs.
