door vee,gaan de heuvels steeds verder achteruit.
Het is daarom van belang meer aandacht te besteden aan de
restauratie van deze voor Zeeland zo waardevolle archeolo
gische en historische monumenten,een restauratie,die er
in de eerste plaats op gericht dient te zijn verdere ero
sie en beschadiging door verkeerd grondgebruik te voorkomen.
In dit kader is in 1979 door de Stichting Het Zeeuwse
landschap in nauw overleg met de Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodemonderzoek en met toestemming van het
Ministerie van C.R.M.,de vluchtberg bij Gapinge - ook wel
bekend als de berg van Tak n (notaris Tak schonk de heu
vel aan het Genootschap)- zo goed mogelijk gerestaureerd.
Dr.J.C.de Man vermeldt in Vluchtbergen in Walcheren
(Archief Z.G. Vie dl,3de st,p.453-454) dat genoemde berg
in 1834 een hoogte had van 9 meter en omstreeks 1887 nog
nagenoeg 8 meter hoog was.De berg - zo vermeld de Man ver
der - was rondom afgegraven en het afgraven ging nog ver
der door,waarbij de grond in de omtrek verspreid werd.
"Het stuk land,waarop de treurige maar indrukwekkende
aardhoop ligt,is aan drie zijden rond,en aan de vierde
onregelmatig en met eene sloot omgeven.De omgeving is
bijna overal bouwland,doch dit stuk is weide gebleven en
heeft zijn uitgang naar het oosten".Een foto uit 1909,
gemaakt door Pro.A.E.van Giffen,toont dat de beschadigde,
afgegraven taluds toen weer redelijk goed door een gras
mat waren bedekthetgeen beslist niet gezegd kan worden
van de toestand zoals we die kennen van na de tweede
wereldoorlog.Oude ingravingen zijn verder verzaktafge
spoeld en afgetrapt.Bij de aanleg van een geschutsstel-
ling door de Duitse bezetting top vlakker geworden dan
hij wasjdoor de uitgeworpen grond zijn bovendien de ta
luds wat steiler geworden.Bij de restauratie van de
vluchtberg te Gapinge is van het principe uitgegaan dat
het oorspronkelijke,uit de 12e/13e eeuw daterende heu
vellichaam op geen enkele wijze zou mogen worden aange
tast en dat de bestaande toestand door opmetingen en
fotografie zo nauwkeurig mogelijk moest worden vastge
legd.Het van alle zijden fotograferen van de berg leverde
natuurlijk niet veel moeilijkheden op,maar het opmeten
24
