EEN SCHOOLGEBOUW ONDER ARCHITECTUUR VAN PJHCUYPERS EN
J.VAN DE LOKHORST: HET GEBOUW VAN DE RIJKSLEERSCHOOL C.A.
TE MIDDELBURG
Het bijgebouw van de Rijksleerschool in de Sint-Sebasti-
aanstraat te Middelburg heeft velen steeds gefascineerd;
niet alleen de leerlingen en docenten die er jaren hebben
gewerkt maar ook incidentele bezoekers: er gaat een grote
charme uit van de levendige gevels aan het schoolplein,
van de afwisseling en het lijnenspel in de straatwand,van
de prachtige trappenhuizen en de fascinerende gymnastiek
zaal. Waar de Nederlandse scholenbouw in de vorige eeuw
(en nog lang daarna) door een sobere utiliteitsarchitec
tuur werd gekenmerkt vraagt men zich af hoe in dit geval
een zo fraai schoolgebouw tot stand kwam dat geen enkele
generatie heeft verveeld,en dat velen met tegenzin voor
de recente behuizing van de Pedagogische Academie verwis
seld hebben.
Mede met het oog op de gevaren die thans voor dit bouw
werk dreigen heeft ondergetekende een onderzoek naar de
totstandkoming van het gebouw ingesteld,waarvan het ver
rassende resultaat reeds met de titel van deze bijdrage
is aangegeven: het gebouw kan voor een belangrijk deel
op naam worden gesteld van niemand minder dan P.J.H.
Cuypers, de grote Nederlandse bouwmeester van de tweede
helft van de vorige eeuw,architekt van het Rijksmuseum,
het Centraal station te Amsterdam en vele monumentale
kerken en andere objecten.
Voor een goed begrip van de totstandkoming van het ge
bouw is het gewenst het verloop van het begin af te vol
gen. In de vorige eeuw bestond nog niet de Rijksgebouwen
dienst zoals wij die nu kennen.De zorg voor de overheids
gebouwen ressorteerde in hoofdzaak onder het Ministerie
van Binnenlandse Zaken afd.Waterstaat.Daarnaast bestonden
ook enige afzonderlijke diensten zoals die van de Rijks-
bouwkundige voor gebouwen van onderwijs sinds 1863.
Toen in 1877 voor de vestiging van de Rijkskweekschool de
keuze was gevallen op de Sociëteit De Vriendschap in de
15
