hier meer dan 40 arbeiderswoningen die met hun daken nau
welijks boven de omringende dijken uitstaken.Deze buurt
werd bekend als de Kleine Kaai.De steegjes en woningen op
de Keethil achter de bebouwing langs de haven dateerden
uit dezelfde tijd.De woningen in de Blauwstraat werden in
de zeventiger jaren gebouwd.In het noordelijk deel van de
smalstad lag de Vijf Zinnen.Het gevoel,het gehoor,het ge
zichtje reuk en de smaak waren het enige wat de bewoners
van dit straatje bezaten.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
Het is duidelijk dat deze buurten met zeer gebrekkig sani
tair en alleen put- en welwaterhaarden van besmettelijke
ziekten waren.De gemeenteverslagen uit de tweede helft
van de vorige eeuw verstrekken onder meer gegevens over de
gezondheid.Dit medisch gedeelte is nogal "zonnig" gesteld.
Er werd meestal vermeld dat de gezondheidstoestand gunstig
was.Het verslag van 1866 geeft echter een meer ongunstig
beeld: de landelijke choleraepidemie had ook St.Maartens
dijk getroffen.Van de 66 lijders aan deze ziekte,die bij
na allen aan de Kleine Kaai woonden,bezweken er 36.Dat
jaar was het sterftecijfer 34%(Tegenwoordig is dat ca.
1%).Volgens het jaarverslag van 1873 stierven er in augus
tus en september 1873 plotseling 21 kinderen beneden de
een jaar aan verschillende ziekten (ruim 1 op 5)
De overige jaarverslagen uit die periode vermelden dat er
sporadisch gevallen waren van typhus en difterie,die soms
één of enkele slachtoffers eisten.Wel maakte de verslag
gever zich zorgen over het feit,dat men door het veelal
goedaardige karakter der ziekten niet de hulp van de ge
neesheer inriep.
WONINGWET
De toestand in St.Maartensdijk verschilde niet veel met
die van elders in NederlandEen van de gevolgen van de
bestaande wantoestanden was dat in 1902 de woningwet van
kracht werd,die de gemeenten een goede greep verschafte
op het toezicht t.a.v. de kwaliteit van de huizen.
Ondermeer de onbewoonbaarverklaring en het verlenen van
3
