Svn;Tnl:oud)GOfl (Dl:meer voor:het kan hem alsnog overkomen). Veel in
zenders leggen er de nadruk op,dat de uitdr.vooral gebruikt wordt m.b.t.
opgroeiende kinderen waar men zorgen om kan krijgen (Zzd;Gs;Kwd;Scherp;
Svn;Dl: 'k zegge niks, 'k hoa jong koren te yelde; Mdh: hie hei nog groen
koren te velde)Anders gezegd: die ei ook kooln op 't land staon (BvtYV
zijn terf stoat ook buuten (LvH); z'n schödven stae bute (Dsr); ie~ei ok
oalles buute stae (Po); ie ei o5k schaepen in de weie (Mtd); (hij heeft
ook) groen 'outTn 't bos (Bns),en m.b.t. iem. kinderen: ie eit zelf ook
groen 'out in 't bos (Hid)z'n 155f is oek nog groen (Ax)Een andere
bet. wordt gemeld door Kdk; 'k 'ebbik nog koren te velde gezegd door
een al wat oudere vrijgezel die meent nog een goede kans op een vrouw
te maken.- Koren op zolder betekent volgens Gde: veel geld hebben.
9.Die ei toch~~möete(n)/motte(n) kroezele(n)erg veel moeite moeten doen.
ZVW (Sis); LvA (Zsg); ZB (Wdp)SchD (Rns). Anders gezegd:krauwe(n)
(Ax;Nz;Kdk;Hsd)'ard) peeze (Col Mdh); muchelen (Gde;NvtTj 'ard bugge
len (Zsg); kavêêre (Srk); anpSótere (Wsk)vrëëke (Po).
10.De lucht (locht) verachtert (h)ard: er dreigt regen of onweer. ZVW (Gde;
Sis); LvA (Ax;Nz;Zsg: ook zonder 'ard); LvH; W (Ok)ZB (Bzjubij ouderen;
Dw: het weer verachterGolmet vee i.p.v. ardGsHaHkzIerKplKtg;
Kwd: het 'weer verachtert;Ndp:oud;0dl;0vz;Schr;WdpNB (Kg;Ks;Wsk);
SchD BnsBwh/NwkDsr't lochtje verachter,mèrge regen't dat spartelt;
Hsd;Rns;Zn)T Ovm;Po;Scherp;SvnGOfl (Dl;Mdh;Mel;and) .Anders gezegde-
verslecht zêêre (Gde)verslechterd Card) (Ax;Mtd); gaod achteruut/
gae (hae) achteruut ZsgBnsAnl—vermindert 'ard)Nvt; Zzd;Wdp)
verandert 'ard (Mdb)verèrmt (Odl;Col;Kg;Wsk;Anl;Tnl)veraaremoeit
(Ovm); --werkt(vee) (Kdk;Srk); 't ziet 'r aorig uut boven (NzT;
m'n kriehe 'n halletje rehen (Anl).
11t Is mar/me n verloaplochtrest van een onweersbui. ZB (HkzjNdp: oud;
Ovz)NB (Ks:oud)SchD (Bns); T (Svn); GOfl (Dl;Mdh;Mei).Volgens een
van de inzenders van Dl is de bet.:de bui drijft over,en volgens Smd
wordt de hele onweersbui bedoeldAnders gezegd: 'n verlSSpe lochtje (Col);
de lucht verloapt (Po); d'r komt verloap an de locht (Dl); gebroke locht
(Hsd); 't sa deurschiete (Kdk); stèrtje/stèrretje/staeretje (Zzd;Nz;Gpol)
stiepe (Sis); stuit (Sis)klatte (Ax;Zsg); vlaogje (Zsg); 't is den
naoslag maor (Lam/Kt); 't 'eldert al op (Mdb)naë lichte (Dsr)
12.'n Bal bonkele(n): herhaaldelijk laten stuiten. ZB (Ktg: ook boenkele;
0vz;Schr)SchD (Dsr:oud)GOfl (Dl;Mdh). Bonken wordt gemeld door Sis,
boenke(n) door Bvt;Gpol.Verder: botten (Ax;Nz;Zsg;Klz)ketselen=kaatsen
(Zsg); këste (Ks)kestenballe (Wsk)en laten stutere (Ks), stüitere(Dl)
13.'t Is nog 'impelik koud: kouder dan men denkt. LvA (Ax;Nz;Zsg); ZB
(Gpol;Ktg: verg, vraag 30;Ovz;Wdp); NB (Kg); SchD (Bwh/Nwk:soms;Dsr;
Hsd;Rns: bij ouderen;Zn); T (Ovm;Po); GOfl (Dl:vaag bekendAnders gezegd:
(h)eimelijk (Gde;Ax;Nz;Zsg;Nwn;Kdk;Srk;Ha;Kn;Kpl;Ktg;Kwd;Ndp;Odl;Col;Ks;
WskBnsZrAnlOvmTnlDlieselijk (Njoos); stiekum (Dw/Ovz; fientjes
venijnig (Wdp).
14.'t Was 'n 'êêle slameur: veel werk,heel karwei. ZVW (Gde: vee s;Nvt;Sis;
Zzd:oud); LvA (Ax;Nz:soms)LvH:ook groots.(Klz:ook ne s.); ZVO-zd (Nwn).
Anders gezegd: 't is nog 'n êêle peure (Nz); abbelegaosie (Kdk); 'n 'êêle
sleur (Col); 'n 'êêle poeperelle (Dsr); 't was 'n huus me waark (Mdh).
15.'t Is 'n 'êêle ruttel: een heel eind,een hele afstand. ZVW (Gde: oud;
Nvt;Sls;IJzd: oud;Zzd); LvA (Ax;Nz:ook reutel)LvH (Lam/Kt: reutel)
ZB (Dw: reutel;Hkz: reutelKtg: reutel,resp. rutteloudOdlOvzWdp
SchD (Bns: reutelBwh/Nwk: reutelDsr: reutel); T (Po: reutel,oud)
GOfl (Dl). Anders gezegd: een heelu ruttemetut (Ovz) (ruttemetut
gedoe volgens Po); route (Col); roefel (Kpl); 'n 'êêle~pluk (Gpol);
smouter (Zr).Verder worden nog opgegeven: resum lange rij of verhaal
49
