BÊÊT'N STEEK'N IN 'T LAND VAN AXEL
door
C.Witte
Vóór de mechanisatie was het rooien van suikerbieten in het najaar
(de Baomessewel het zwaarste en vuilste landwerk,dat er was.
Zóó rond 'alf september begon 't bêêten steek'n.Da deej'n de vaste èrre-
beijers,in a't nóódig was óók nog wa losse bêêtesteekers.
Cm zes uur'n behonn'n ze,mao,dao most êêst geloot 'óör'n;je most dus wel
om kwart voo zesse op 't land zien.D'n opperérrebeijer hieng(ging) rond
mee z'n pette mee nommertjesin.Ieder trok 'n nommertje.No.1 behon an de
kant van de wegt;no.2 d'r nèst,inz. Ieder ao z'n hank(gang),d.w.z. ieder
kreeg 't persêêl,dat-ie heloot ao.Twêê roej'n wier'n meegenoomnwan de
bêêt'n waor'n 35 cm uit mekaore hezaojd.Eén roe is 3.85 m.,dus 11 root'n
op 'n roe.Mee twêê roej'n heliek wier behonn'n,in dan oover 2 stikken
2 gedêêlt'n van d'n blok.
't Tuug,da je nóódig ao:'n paor landschoen'n mee "slikvangers", rn bêête-
spaotje(zie WZD p. 704),'n mes in 'n riek.Naotuurl'k nam j'oók j'n eet'n
in drienk'n mee nao 't land,mao da spreek noga vanzelf.
Je behon,mee zóówa 2 roe in de lengte uut te doen:in 'n rienk (ring)
d.w.z. de bêêt'n wier'n hestook'n in'n soort "kring"(ovaalvormig)dus
2 r. lank in 1 roe brêêd.Dan wier de grond d'r af hedaon,in wier'n z'op
'n 'óöp gehóójd.Dan mee 't mes opheraopt,in de kop('t lóóf in nog 'n
stikje) d'r afgekapt.Dao mos je wel 'n bitje 'andig in zien,wan d'r
mocht nie tevee,maor óók nie te weinig af.Da kapp'n wier 'o'ok we he-
daon deu de "kóóje" van Daon 'Aomelienk of Jantje van Bendehem.
De bêêtekroppen waor'n 'n goed eet'n voo de koej'n.De afgekapte bêEt'n
wier'n op 'n 'óóp gehoojd;da was makkel'k a-te boerejongers kwaom'n
mènn'n.
Om 'alf negene was't schoftied;eev'n 'n booter'am eet'n,wegspoel'n mee
wa drienk'n,'n siegeretje draoj'n of 'n puupje stopp'n(amao mee beslikte
-ann'n),in wee behinn'n.'t Was '"aos-je,wèrr-je",'t was angenoom'n werk
(nie in daggell'n),zóówa 7 sent van de roe.Je kon zóó'n 50 roej'n per
dag steek'n;da was dus 3,50.In 'n weeke ao je dan 5j(dag) maal 3,50=
19,25.Dao waor'n d'r óók,die 60 roej'n deej'n;d'n "opper" stak we 70
roe.A-je noe bedienkt dad'n "gróóteknecht(eerste knecht) zóówa twaolf
hull'n in 'alf(/ 12,50) ao,dan zie:je we dat'r mee bêêtesteek'n 'n
aorege sent te verdien'n vielVergeliek maor's ienkele priez'n uut dien
tied:30 kg juun-ƒ 1.100 eijers-/ 1.80;'n paor nieuwe schoen'n-f 5 a
6.;'n -pond bróódsuuker-24 sènt;'n pond kaos 'n kwartje,inz.
Cm elf uur'n hieng'n me weer eet'n,zittend op 'n bêêt'óópjom drie uur'n
nog 'n stikje eet'n,in cm zes uur'n was d'n dag om.Eê'st most'n
d'óóp'n nog gedekt óór'n,wan 't zou 's nachs wel's kunn'n vrie:z'n.
Soms aod'n me sjans(geluk),a-t'r 's 'n plekke was mee weinig bêêt'n
n eilegen dag)
Me keek'n uut nao 't ènde;dan kwam d'n "opper" de lap meet'n in noteer-
d'n in d'n boek.De steeker was verplicht mee te gaon meet'n.In roej'n
in voet'n wier alles persies opgeschreev'n.Saoterdags morges,mee 't
schof,hieng d'n "opper" reeken'n.Ieder gaf z'n roej'n op;da wier verhe
leek 'n mee d'n boek in deuheheev'n an d'n baos.D'n baos reekend'n
allêên mee d.n "opper".Die kwam dan eev'n nao de middag mee de sènt'n.
't Was êêntóónig in zwaor werk,mao,zoo ak a zei,me verdiend'n hoed.
Da werk duurd'n zóó 'n week'of nehenenegen)
34