ieder om z'n eihe zaed (Anl), 'k m'n zaedje wae trug (Anl). Was men
blut bij het spel,dan mocht men nog een rondje op de koeie rieë om
niet (Anl). Het tegenovergest.,om geld spelen,wordt genoemd: in 't
ouw uus Kwduut ouwles (Bns); rondom n55it mi vrom (Bzl).
8,'t Is labberachtig weer: loonzwoeldrukkendZVW AdbBksSisLvA
(Ax;Nz:soms;Hk;Zsg)W (Vwp); ZB (Ha:vaag bekendWdp??NB (Col;Ks).
Varianten: labberig (LvH Odl)? loeberig (Dl). Anders gezegd: laf
AxZsgHrhlakachtig (Zzd); lodderig Ndpoudloomachtig (Mdb)
lammenadig (Hsd); doef (Ax); doefig (Nz)moeilijk (Ax;Zsg;Bns)bang
(Nwn)zwaer (Ktg;Wde;Wsk;Po)zwaerachtig (Kdk); plakkerig (Gde);
kraai (Anl: 't is een kraoie zeumertje).
9-Stuuk vSo z'n eihe/eige(n) uutkieke(n): strak voor zich uitkijken.
ZVW (Bks;Bvt;Gde:oud;Nvt:twijfelt;Sls;Zzd)LvA (Ax:ook - voor'm. kieken
Nz:ook ie keek stuuk voor uut; Hk;Zsg); LvH: stuik; ZVO-zd (Kw:stuik);
ZB (Gs;Kb;Schr:oud;Wdp??) GOfl (Dl?). Anders gezegd: strek (Kdk;
fitmVwpHkzWdpColKgKsBnsstrek uutkieke;HsdOvmstrek vo z'n
uutkieke; Svn;Dl); staer (Bzl;Gpol;Ha;Hrh: ie kiek zo- as 'n poepuul;
Kpl;Ktg;Kwd;Ndp;Wde)staroShe/staroage (Col;Bns); puuloagen (Bzl);
zo effen as 'n sneetje brie (Tnl). Hetgevraagde stuuk wordt door Nwn
gemeld in steuk omvervallevuroversteüke
10.Die slae/slao soo overstrienk: die wordt meteen kwaad. (verg.vraag 15).
ZVW (Adb;Gde;Sls;Zzd)LvA (Ax:oud); ZB (Wde:oud;Wdp)NB Ks:oud);
T (Anl); GOfl (Dl?)Vrijwel gelijkluidend: zo over de strienge slae
KdkNdpoudWdpDldie slae over de strienge (Wde); daarnaast met
stae(n) ColAnlPo7Iets anders met stri(e)nge: die is kort an de
strienge (Kb); ie sti/staet kort in de strienge(n) (Kwd;Sah).
Voor andere gelijkbetekende uitdr. zie onder vraag 15.
11t Is piene moeitehet betekent niets. ZVW (Gde:oud); LvA (Zsg: met
nie); W (Kdk); ZB (Gs;Wdp); SchD (Bwh/Nwk:soms;Dsr: 't is nie de
KwvAXZsgKdkMdbKplNdpoudWdeColBnsAnlSvnTnlNota Bene
't is de piene moeite nie waerd (Mtd).Verder: 't is nie de moeite (Sis);
't is bienae de moeite nie (Kwd)'t is de moeite nie (Sah); 't is de
moeite nie wird/waerd (Sis;Bns;Hsd)da's nie wa' beduujd Ax)t is
niks van doen (Nz).
12.Ie ei te vee vel an z'n luppen: te veel praats. ZB (Bzl:bij ouderen;
GpolHaKplKtg;NdpoudNssOdlsomsOvzSchrWdeWdp)Anders gezegd
te grote smoel (Sis); 'n smoel as 'n mendeure (Po); 'n vee te groote
mond (Ktg); z'n mond is më te groat (Bns); (hij heeft) te vee waps
(Ax;Nz;Zsg;Kam;Tnl)da's 'n wapsje (Ax)'n wapsmaeker (Ax); 'n vee-
waps Bzl'n veepraes (Bzl;Bns;Anl'n veepoep (HsdT'n raeskouse
(Vwp)ie praet de bleinen op z'n tonge (Kwd); d'r lippen bin dunne van
praeten (Dsr); (hij is) te vee van de tongriem hesneë (Ks); ie maek nog
a van z'n neuze (Kdk)
13.'t Is tenn'uut mie dr/meej'eu(rze ligt op sterven. LvA (Ax;Zsg);
Mdb: niet alleen m.b.t. stervenVwpZB (Bzl:bij ouderenGpolKplKtg;
Ndpoud;Nss;Schr;Wde:oud;WdpSchD (Bns: 't is tenden uut); T (Po:
tenden uutTnltenden-Zonder uut: 't is tenn'n meej'eur (Ax).
Verder: z'ei 't vere zitten (Sis); 't loopt op 't ende (SlsT; z'is ten-
nen leven (Ktg); ie ligt op z'n eindje (Odl); ze lig~op 't leste (Nz);
ze ligt op oale dag (Ks)z'ei 't eindje in 'anden (Ktg); 't za 't er
nie komme mie 'eur (Ndp). De uitdr. t is tendenuut/tenenuut wordt ge
meld met de bet. van 'verschrikkelijk,heel erg,het toppunt' (Kdk);Ha;
KplKtg;Kwd;Wsk;Anl;Tnl;Dl)als uitroep van verbazing (ha).voor 'erg
groot' (Ok); voor 'niets mee te beginnen' (Ktg), voor 'strek overdreven'
(Po). - Zie ook vraag 14.
8
