Holland en Zeeland was op niets uitgelopen.
Hierna liepen de zaken zeer voorspoedigZoals bekend
motiveerde de Spaanse furie alle provincies tot de
opstand om gezamenlijk de Spanjaarden het land uit te
drijven: begin november kwam de Pacificatie van Gent
tot stand,waarover de Prins opgetogen naar alle vors
ten van Europa schreef: door de bestiering van de
Almachtige God is deze bloedige oorlog en onenigheid
tot een gewenste vrede gekomen.De Staten Generaal zijn
nu vast besloten tot het uitvoeren van hetgeen wij tot
dusverre zo nadrukkelijk hebben nagestreefdhet uitwij
zen van de Spanjaarden en het herstellen van de vroe
gere vrijheid en rust in het land (4 november 1576 aan
Willem van Hessen)
Door de Pacificatie vielen alle resterende provincies
en steden Oranje als het ware als rijpe vruchten in de
schoot. 22 maart 1577 ging de stad Goes bij satisfactie
over naar de Prins,17 april daarop de stad Tholen.
Hoewel handhaving van de katholieke religie was bedon
gen,grepen de Staten niet in toen de calvinisten in deze
plaatsen de kerken in beslag namen.Zeeland,dat tot dus
verre uit een koning- en een prinsgezind deel had
bestaan,was nu geheel voor de Prins,zodat men zich
verder kon gaan constitueren.Nog vóór de Pacificatie
was onder invloed van de Prins een belangrijke stap
gezet: een Unie tussen Holland en Zeeland.Besprekingen
hierover waren reeds in 1575 gevoerd,en de Unie was
geëffectueerd in 1576.Het was een belangrijk onderdeel
van de politiek van Prins Willem van Oranje een derge
lijk politiek blok tot stand te brengen.Weliswaar
streefde hij naar een vereniging van alle provincies
in de opstand tegen Spanje,maar vanuit een hechte basis
kon hij dit doel beter bewerkstelligen.
Lukte zijn groot-nederlands streven niet,dan kon hij
terugvallen op een tweede verdedigingslinie.
Binnen de Pacificatie vormden Holland en Zeeland ook
een apart blok met de bepaling dat hier uitsluitend
de uitoefening van de gereformeerde religie zou zijn
toegestaanIn de strijd tegen Don Juan steunde de
36
