daggeld
156
dammele(n)
De dagen van de week.
Van de namen der dagen zijn de vol
gende dialectvormen geg.:
Zoen(g)dag: Ofl. (Mdh.)Soendag:
Ogp.; Zundag: Col.
M eendag: Z.eil.; G.; Ofl.; Maandag:
Z.V.W. en O.
Diessendag: W.; Z.B.; N.B.; Z.V.W.;
L.v.Ax.
Dien(g)sdag: Sch.-D.; G.; Ofl.: Dies-
dag: Phi.; Dy stag: L.v.H.
Weunsdag: W.; Z.B.; N.B.; T.;
Z.V.W.; L.v.Ax.; G.; Ofl.
Weusdag: geg. d. Wolf.; Kpl. (Ier.);
L.v.H. (Lam.; Gra.; Ksz.).
Dunderdag: W.; Z.B.; N.B. (Col.); D.
(OU.); Z.V.W.L.v.Ax.; G.; Doeng-
derdag: (Mdh.; Ogp.).
Vriedag: Z.eil.; Z.V.W.; L.v.Ax.; G.;
Ofl.; aant. Zr.; Ogp.: Friedag.
Zaeterdag: W. Z.B. (Gs.; Ktk.); N.B.:
T.; Sch.-D.; G.; Ofl.
Saeterdag: Zr.; Ogp.; Zaoterdag:
Z.V.W. en O.
Zitterdag: Z.B. (doch zie boven).
daegs, daogs vö (enz.), nè (enz.): de dag
voor, na: m.m. Z.eil.; Z.V.W.; L.v.Ax.;
L.v.H.; Ofl.; Ze kommen daogs vö kost-
dag tuus: Rtc.; Daegs voe d'r verjaerige
(verjaardag) is se esturven: Wmd.;
Daegs ni de fèêste mö me nir'uus, 'óóa:
Hkz.
daggeld in uitdr.: in daggeld stae(n),
stao(n): 1. lett. b. d. dag (niet n. ge
lang v. h. verrichte werk) betaald wor
den: m.m. Alg.; 2. het werk op z'n ge
makje doen: W. (Njoos.; Ok.; Wkp.):
Z.B. (Hkz.; Gs.; Odl.; Bid.; Kpl.; Wmd.;
Ier.; Kn.; Ril.); N.B.; Phi.; Sch.-D.
(Sdb.; Srd.; Serk.; Bh.; Otl.; Nwk.);
Z.V.W. (Bvt.; Adb.)L.v.Ax. (Ax.:
Nz.); G. (Gdr.)Ofl. (Mdh.; Azn.);
var.: in daggeld gaen: Ng.; Ie staed-in
daggeld, 'óór, dè kom nèbie niks uut s'n
'anden: Aag.
dagge(n) scherpen: Z.B. (Stek.); niet bev.
daggere(n) op en neer wippen (in bed;
op z'n stoel): N.B. (Wsk.); Z.V.W.
(Bks.; Obg.); L.v.Ax. (Ax.; Hok.);
L.v.H. (Lam.; Gra.; Ksz.).
Zit só nie op ouwen stoel te daggeren:
Lam.
dajjen aardappels: (kindertaal): geg.
Lv.Ax.: alleen bev. d. inz. Hok.
dalk tobber, sukkel: T. (Tin.; Ovm.); G.
(Gdr.); Ofl. (Mdh.; Ogp.; Azn.); in 't
bz. afkeurend: nietsdoener, vent van
niks: a. bov.; ook dwaas, zot: Gdr. Aant.
meer dwalk: Gdr.; Mdh.
dalke(n) verveeld zitten doen: Sch. (Srd.);
vooral: ronddalke(n): vervelend, doel
loos heen en weer lopen: G. (Odp.);
Ofl. (Mdh.; Smd.; Azn.); dwalke(n):
Hie dwalkt mar over de straete: loopt
doelloos over straat: Gdr.; Mdh.
dam (d*n) beh. dam ook: het damhek:
Alg.; toegang v. d. weg tot het erf v. d.
hofstee, tot weide of bouwland: 'k 't
nie graeg dat dn dam open is, A'k 's
aevens alléén tuus bin: Grij.; Me gae's
over dn dam klimme, 'ie:r in de weie
stae 'n bèrrsg braemen: Ok.
fig. Iem. dn dam uutstie.re(n): uit de
dienst ontslaan, de laan uitsturen: W.
(Osb.; Ok.); Z.B. (Hkz.; Ha.; Ktk.;
Kpl.); T. (Tin.; Scherp.; Anl.); Sch.-D.;
G.; Ofl. (Mdh.; Ogp.); Ie kom bie mien
nie mi over d'n dam: niet meer over
de drempel, in huis: Sch.-D.; m.m. G.
(Gdr.).
Zie: 'ekkendam; 'ofdam; ofekken.
Ie zit vö dn dam: hij zit voor de mast.
kan zijn eten niet op: m.m. W. (Mdb.;
Vs.)N.B. (Col.); Sch. (Bwh.)Z.V.W.
(Obg.); L.v.Ax. (Ax.; Hok.) Hit.; G.:
Ofl.; ie draoit vö dn dam: Wsk.
Over dn dam komme(n): over de brug
komen, (m. e. plan, met geld voor den
dag komen: Z.eil.1); Z.V.W.; L.v.Ax.
Nz.; Ax.); Ofl. (Mdh.).
'k Wachte noe A sint fliejaere-kossemis-
se (kerstmis) op mn centen, noe mö jc
maer-is over dn dam komme, 'óór: Hkz.
A'dn dte;an trouwt, zè-t-ie over dn
dam moeten kommen, z'n meissen is't
gróót gewend: Ax.
't Waoter komt over d'n dam (fig.): ze
begint te huilen, vooral: 't Waoter kom
gauw bie d'r over d'n dam: Bvt.
1) Sch. niet alff.opg. Kwv.No.; Bh.
't dam'ekkeat hek toegang gevend tot de
hofstee, t. wei of bouwland: W. (Mdb.
en omg.; Njoos.; Rtm.; Vre.; Grij.; Ok.;
Dob.: Wkp.); Z.B.: N.B.; T. (Tin.):
Sch.-D.; Z.V.W. (Bks.; Cz.; Bvt.;
Atm.); L.v.Ax. (Ax.; Hok.); Hit.; en
m.m. G.; Ofl. Zie: dam; 'ekkendam.
dammegat (open) doorgang v. d. weg n.
d. hofstee, weide, bouwland over e. dam:
W. (Rtm.; Njoos.); Z.B. (Wde.;
Wmd.); Sch. (Bwh.; Dsr.; Ekz.);
Z.V.W.; L.v.Ax.; L.v.H.; Hit. Zie:
baengat; dampit; sloe:9.
dammele(n) 1. staan trappelen, staan drib
belen: Sch.-D. (Rns.; Zn.; Bwh.; Ekz.;
Nwk.; Otl.; Bns.); G.; Ofl. (Mdh.;
Smd.; Azn.); Stae niet zó te dammelen,
'k worre dr kruusdol van: Mdh.; 2. in
de modder staan trappelen: Sch.-D.;
Ofl. (Ogp.); 3. het hooi vaststampen in
de tas. Sch.-D.
Zie: dabbele(n); dimmele(n); drampe-
le(n); drèéfele(n); drimmele(n); dren-
ze(n); dretsele(n); treveltrappele(n).
Bladzijde uit "Dialecten in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen 2"bijeenge-
bracht onder redactie van E.J.v.d.Broecke—de Man en J.L.Eggermont
4
