DE ZEEUWSE KAAPVAART
door
dr.J.Th.H.Verhees-van Meer
Stelt U zich eens voor: Middelburg aan het begin van de achttiende
eeuw.
En kijk,over de markt komt een meisje van een jaar of achttien aan
lopen,een verwaand typetje.eigenzinnigneus in de wind.Haar naam:
Cornelia,Nelie dus. (geen onbekende naam in Zeeland)
Een aardje naar d'r vaartje,zou je denken,wanneer je de roddels
over haar latere leven moet geloven.Volgens haar zwager Gerard Bacot,
een predikant in Koudekerke,die een boekje liet drukken van meer
dan 400 pagina's om zijn schoonzuster zwart te maken,was zij een
onmogelijk mens.Zij zou zich later dan ook van haar man hebben la
ten scheiden en - nog een bewijs van slechtheid - in haar huis
vereerde zij openlijk een zilveren Mariabeeld.Maar dat alles speel
de zich pas later af.
Nu stapt Cornelia nog braaf naar de kerk,met onder haar arm een
kerkboek met gouden sloten en aan een van haar vingers een diaman
ten ring,twee cadeaux van haar vader.Het is duidelijk dat zij niet
uit de armste bevolkingsgroepen komt. Behalve het kerkboek en de ring
schonk haar vader haar een grote hoeveelheid kleren en stoffen,en
wat voor stoffen: zijde,kant,satijn,zilveren linten.
Dit dametje zou later in het huwelijk treden met Joan Petit,burge
meester van Domburg.Maar het was volgens Bacot nodig geweest dat de
vader aan Petit een gouden snuifdoos beloofde,op voorwaarde dat
Cornelia twee jaar langhbij haar man zou wonen.
Wanneer ik U nu vertel dat al die cadeaux en kleren een waarde had
den van f.800,- dan zal U dat weinig zeggen.Maar vergelijk het be
drag eens met het salaris van een matroos in die dagen. Dat bedroeg
namelijk vijftien gulden.Met andere woorden800,- kwam overeen
met de gage van vier en een half jaar.
Nee.de vader van Nelie was geen matroos,maar een gegoede burger
om wiens erfenis een treurige en laag bij de grondse ruzie zou
ontstaan
Kort na de Spaanse Successieoorlog en het overlijden van zijn
vrouw had hij zijn huizen de "Koning Willem" en het huis daarnaast
op de Herengracht over de St.Jorisbrug te Middelburg verlaten om
zich te vestigen in Alphen,waar hij een buitenhuis met erf bezat.
Daar zou hij de nog twintig jaren tot zijn dood al rentenierend
doorbrengen. Een religieuse manintelligent.Hij was afkomstig
uit Veere en sprak met een Veers accent,maar was verder in ieder
geval het Italiaans machtig en verstond waarschijnlijk ook wat
Frans en Engels.Zijn testament vermeldt als curiositeit een bril
letje met zilveren rand.En hij had ook een prachtig,door iedereen
bewonderd,horloge.
Verder valt over hem te vermelden dat hij bereisder was dan
menigeen onder U.
39