(Om een idee te geven van de waarde van het geld: het huis,waar nu
het kantongerecht is gevestigd.dat huis van burgemeester Sandra dus,
had hij rond 1700 gekocht voor 20.000,- en een geheel nieuw fre
gat, uitgerust als kaper.voorzien van bemanning kostte 80.000,-.
Van de gehele opbrengst kon men dus een vloot bekostigen van 300
schepen)
Zoals reeds gezegd werd door Credo alleen al zo'n slordige 3 mil
joen gulden bijeengekaapt.Credo's succes zal bij menigeen de af
gunst gewekt hebben,maar daar stond tegenover.dat velen een graan
tje meepikten uit de hele ondernemingDat waren niet alleen de
reders.waartoe ook Credo zelf behoorde als bezitter van 1/32 part
in zijn schip.In alle lagen van de bevolking verdiende men aan de
kaapvaart.Zo verging het ook de knecht,die voor het brengen van
het nieuws over de verovering door Credo van een prijs van ander
halve ton een fooitje kreeg van 15,-
Niet in het minst profiteerden van de kaapvaart de raden ter
admiraliteit en andere functionarissen.Hun salaris uit de kaapvaart
was namelijk recht evenredig met de opbrengst van de buit.
Zo ontvingen de raden ter admiraliteit de centesimo,één procent van
de opbrengst.Hetzelfde gold voor de admiraal-generaal.Willem III
kwam in aanmerking voor 10 van de opbrengst.Toch een leuk bedrag
zou je zeggen,10 X van 10 miljoen gulden tijdens de Negenjarige
oorlog.(Hij overleed namelijk in 1702 na de zoveelste val van zijn
paardj Maar dat pakte anders uit.Nu kan men van de Zeeuwen wel zeg
gen,dat ze prinsgezind waren,maar die prinsgezindheid ging toch
niet zover.dat ze 10 van de bruto opbrengst afdroegen.Nee,eerst
werden alle kosten,die men voor de prijs had moeten maken - soms
wel 30 of 40 van de opbrengst - in mindering gebracht.Van het
resterende bedrag ging pas 10 X naar Willem III.
Tenslotte profiteerden ook de ziekenhuizen in Middelburg,Veere,
Vlissingen en Zierikzee van de opbrengst.Zij ontvingen een gedeelte
van de belastingopbrengsten uit de kaapvaart.Hetzelfde gold voor
het onderhoud van de vesting van Vlissingen en de armenbus van de
vier genoemde steden.
Er is echter mijns inziens nog een belangrijke reden aan te voeren
voor Credo's populariteit.Elke nieuwe oorlog bracht vele gevaren
mee voor het kwetsbare Walcheren en de andere Zeeuwse eilanden.
Vijandelijke kapers - soms overgelopen Zeeuwen of Hollanders -
waagden zich op de binnenstromen en bedreigden de binnenscheepvaart.
De verhalen hieromtrent zijn legio.
Beurtschipper van Sluis op Middelburg,Gerrit van Hoecke.werd in
1695 aan de mond van het Zwin door een sterk bewapend kapertje van
Duinkerken aangevallen.Ik lees U voor uit Nagtglas:
De beurtman had slechts een geladen geweer aan boord,doch gaf aan
ieder der passagiers dweilstokken,latten en pieken,die in de verte
op snaphanen geleken,terwijl een Engelschman.die bij toeval een
muijselsack(doedelzak) bij zich had,daarop een krachtige aanvals-
mars blies.Zoo voer men de kaper stout tegemoet.Schipper Gerrit
45
