7 liniepalen, die de tweede douanelinie aangaven (1853, 1865).
3 geraeentepalen van Aardenburg (1652). Foto 3.
Eén paal ligt nog op een opslagplaats in de gemeente.
5 gemeentepalen van Hulst (1700,1709).
baronie St.-Jansteen1 paal aan de westgrens (1722).
4 palen aan de oostgrens (1774).
1 gemeentepaal St.nJansteen - Koewacht (begin 19de eeuw),
gemeente Sluis: 1 eksemplaar (1660).
1 eksemplaar (vermoedelijk 1715).
2 gemeentepalen van Terneuzen (1787).
6 palen van de grens tussen het Hulster- en Axeler Ambacht (1778, 1790
en 1792).
Verder is van deze grens nog een kleine steen bekend,met de inskripties
van de ambachtenmaar waarvan noch de oorspronkelijke plaats noch het
jaartal bekend zijn.
1 grenssteen van het Aardenburger Ambacht.Deze bevindt zich op de his
torisch juiste plaats op Belgisch gebied.
2 grenspalen tussen Generaliteit en Committimus na het konflikt over
de Hoofdplaatpolder (1780).
2 tiendpalen (1651/54) op de scheiding van de tiendgebieden van de
abdijen St.-Baaf en St.-Pieter en het kapittel van Doornik.
de 2 palen op Nederlands gebied staan niet op hun juiste plaats.
Op Belgisch gebied staan 4 palen van deze serie.
Er is ook een aantal grensstenen bekend van partikuliere bezittingen:
9 van de Godshuizen van Gent (ongeveer 1846).
1 van het Hof Delmare (1769).
3 stenen tussen het bezit van het Huis van Arenberg en dat van de Staat
der Nederlanden (1847).
4 stenen van het geslacht Thomaes (ongeveer 1820, 1832 en 1855).
Tenslotte staat op de rijksgrens nog één monumentale grenspaal van de
Belgische provincie Oost-Vlaanderen (19de eeuw).
Naar ik hoop zal het mogelijk blijken de resultaten van deze studie
te publiceren:
1. om de uitgebreide archiefstudie niet verloren te laten gaan.
2. om algemene bekendheid te geven aan dit historisch erfgoed;
onbekend maakt immers onbemind.
3. om een basis te leggen,waarop wettelijke bescherming en enig onder
houd van deze stenen is te bepleiten.
In dit verband zou het wel goed zijn als de stenen konden spreken.
Ze zouden dan ook om hulp roepen als ze weer eens worden bedreigd»
Die bedreiging komt vaak voort uit onbekendheid met de historische
waarde.
Als er ergens wordt gewerkt aan wegen, sloten enz. en zo'n paal heeft
zijn vertikale positie ingeruild voor een horizontaledan blijken
opzichters en uitvoerders zeker bereid te zijn om,na de gegeven infor
matieve steen weer op zijn plaats te zetten.Maar mag dit afhankelijk
blijven van het toevallig passeren van een hobbyist?
11
