Ik kon dat elke keer weer constateren.Als ik een woord beschreefkeek
ik altijd in het Woordenboek der Zeeuwse Dialecten.En vaak stond het
erin.Dat is meteen een mooie gelegenheid om hier nog eens vast te
stellen of te herhalen: Zeeland beschikt over het beste dialectwoorden
boek van het Nederlandse taalgebied.Het is het uitvoerigsthet volle
digst en geeft de meest illustrerende voorbeeldzinnetjes.
Het is een boek om trots op te zijn.Ik zit er vaak zo 's avonds in te
lezen.
Fievelefors
Ik ga nu een aantal van die woorden die zowel in Zeeland als in West-
Brabant voorkomen bespreken.
Een mevrouw uit Roosendaal stuurde me het woord,of liever de uitdruk
king, mè te fievelefors iets doen. Het betekentschreef ze, "met kracht
en geweld" maar ook: "met grote haast".Dat ging fievelefors kun je zeg
gen. Dat ging snel.Ik zat even met mijn handen in het haar,want ik wist
niet precies waar de uitdrukking vandaan kwam.Ik dacht dat het laatste
gedeelte uit het Frans zou komen: de force betekent immers "met kracht".
Maar het eerste gedeelte.Waar zou fievele vandaan komen?
Ik nam uw Woordenboek en zag onder fievelefors een menigte andere vor
men staan. Fiemeldefors, fieteleforsfieteldeforszelfs viezelevos en
fievelefoeOok fierlafors en door de _r kwam ik op de gedachte dat
fievele in fievelefors zou kunnen stammen van het Frans fièvre,dat niet
alleen "koorts" betekentmaar ook "levendige beweging", "opgewondenheid"
en dat sluit mooi aan bij: "met grote haast".
En zo zou fievelefors ontstaan kunnen zijn uit "de fièvre et de force".
Uit het Frans dus en het is niet het enige Franse woord in het Zeeuws.
Van een andere inzender kreeg ik de uitdrukking iets op unne siebot
doendat ook weer betekent: "iets dadelijk, onmiddellijk,snel doen."
Ik wist andermaal niet goed wat de oorsprong van het woord was,maar
weer gaf het Woordenboek van Ghijsen uitsluitsel.
Bij sebiet las ik dat naast sebiet ook de varianten sebots jes en
sibots jes voorkwamen.Dat lag natuurlijk al heel dicht bij mijn
iets op unne siebot doen En toen wist ik zeker: siebot is een verbaste
ring van sebiet en dat komt dan van het Franse subit ,dat "onmiddellijk"
betekent
Kerbikse
Weet U wat een kerbikse is? Een mevrouw uit Bergen op Zoom schreef me
een mooie brief over een oude bakkersknecht die bij haar grootvader in
dienst was.Hij dronk nogal wat tijdens het uitbrengen van de boodschap
pen. Als hij dan 's avonds thuiskwam,liet hij zich de verwijtende woor
den van mijn overgrootvader over het hoofd glijdenschrijft ze.
Hij klom op de wagen die achter de bakkerij stond en viel dronken in
slaap.Niemand kon hem er af krijgen,zelfs m'n grootmoeder niet en dat
schijnt een kerbikse geweest te zijn.
23
