contacten, van hoogleraren tot land
arbeiders, van Limburg via Antwerpen
en Oost-Vlaanderen naar West-Vlaan-
deren en zelfs Frans Vlaanderen.
Ook in Friesland, waar zijn vriend
Johan Winkler woonde. Zij stuurden
hem hun brieven en aantekeningen.
Die moesten weer verwerkt worden!
Gelukkig had hij in Kortrijk iemand
gevonden die hem onschatbare hulp
heeft geboden als secretaresse.
Onbezoldigd natuurlijk, want Gezelle
was arm. Maar Cordelia Vande Wiele,
zo heette zij, was een zelfstandige
vrouw met eigen inkomsten: verzeke
ringsagente van een grote Antwerpse
firma. Zij hielp hem bij zijn corre
spondentie, zorgde voor contact met
de drukkers, en, wat mij vooral inte
resseert, had een heel belangrijke
rol ih het ordenen van de Woordentas.
Gezelle zette op het binnengekomen
materiaal zijn aanwijzingen en Corde
lia voerde ze uit, nauwgezet en met
overgave
Cordelia Vande Wiele.secretaresse van
Guido Gezelle
Ik heb in het begin al gezegd, dat
Gezelle de band tussen zijn West
vlaams en de oude taal wilde aanto
nen, en zo de levende taal rijker
maken. Hij las allerlei oude boeken
en streepte aan wat hij belangrijk
vond; helpers schreven die gedeelten
over en Gezelle: hij controleerde
weer! Hij had nog een bemoeienis:
zijn jacht op vreemde woorden, vooral
die van Franse komaf, al dan niet
met een Vlaams tintje.Daardoor is
nog een aparte verzameling ontstaan:
de Bastaardwoorden. Overigens is er
een periode geweest waarin zijn zucht
tot vervlaamsing op het onzinnige af
was
Samenvattend nu: Gezelle heeft zijn
jeugddroom: een Westvlaams woorden
boek, niet kunnen verwezenlijken:
wel heeft hij zijn gegevens voor een
klein deel kunnen gebruiken in zijn
tijdschriften, vooral in Loquela
Is dat overgebleven materiaal dan
dood materiaal? Niet helemaal, want
er is het Woordenboek der Neder-
landsche Taal, in 1851 gestart met
als bekende namen De Vries en Te
Winkel en, als alles gaat zoals ge
pland, vóór het jaar 2000 klaar.
In 1898 vroeg de Koninklijke Vlaamse
Akademie voor het WNT om hulp uit de
Vlaamse gewesten voor meer Zuidneder
lands materiaal. Gezelle stelde zijn
Woordentas meteen ter beschikking
van de redactie, de Woordentas werd
overhandigd aan de KVA.
Gezelle stierf en er volgde een bi
zar verhaal over Gezelles nalaten
schap, te lang om hier te vertellen.
Alleen dit: van 1900 tot 1961 moest
het WNT het doen met een kopie van
de Woordentas. Toen klaarde de hemel
opde Wdt kwam in bruikleen naar
Leiden uit Brugge, waar het verdere
archief berust en ook het Gezelle
Museum is, in zijn geboortehuis.
De redactie van het WNT kon nu ge
bruik maken van het origineel!
Rest nog één wens: de verwerking van
dat origineel tot een apart woorden
boek (ikzelf hoop het zover te kunnen
brengen)een woordenboek dat elke
belangstellende op tafel zal kunnen
22
