torisch onderzoek en bij de bestu
dering van naamgeving of onderzoek
op het gebied van het dialect.
Een vijftal kaarten geven een over
zicht van de percelen, zoals ze
vóór de herverkaveling bestonden.
We kunnen constateren dat het
"Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
als belangrijk naslagwerk gefungeerd
heeft.
STAD EN LANDE
Op vrijdag IA april hield de
Vereniging Stad en Lande van Schou-
wen-Duiveland haar jaarvergadering.
Voor de "Vereeniging" waren mevr.
A.F. v.d. Zande-Vleugels Schutter
en ondergetekende aanwezig.
Na de pauze hield dr. Koelmans uit
Renesse een lezing met als thema
't Zeeuws, een bedreigd bezit".
Hij schetste ons waardoor het dia
lect in zijn huidige vorm bedreigd
wordt. De landstaal wordt zowel
gesproken als geschreven.
De Zeeuwse dialecten beschikken
niet over een algemeen aanvaarde
spelling. In Zeeland bestaan vele
dialecten en daardoor is het zeer
moeilijk een algehele spelling te
aanvaarden. Dit is in het nadeel van
onze dialecten. Vaste spelregels
zijn nog niet vastgesteld en dat
heeft een nadelige invloed op de
dialecten. Een weifelende incon
sequente spelling komt de dialec
ten niet ten goede.
Het dialect ondervindt een nadelige
invloed van het ABN, doordat alle
officiële stukken in de standaard
taal verschijnen. Belangrijke kwes
ties zijn niet in het dialect te
vatten, daar dit voor verschillende
begrippen ontoereikend en ongeschikt
is. Dit is de tol, die het dialect
aan de landstaal moet betalen.
Het Zeeuws volkslied en de plaats
namen zijn zelfs niet in het dia
lect. Oppermachtig is ook de lands
taal bij de typisch Zeeuwse familie
namen. Wel komt nog voor Gelok in
plaats van Geluk en Krieger in plaats
van Krijger. Eeuwen geleden was de
streektaal voldoende om in zijn eigen
omgeving te kunnen funktioneren.
Is het Zeeuws levend en sterk genoeg
om de strijd met de landstaal aan te
gaan? De dialectspreker is tweetalig.
Daardoor ontstaat er een mengelmoes
dialect. Klanken, vorm en woorden
verdwijnen
Dr. Koelmans vroeg zich af, of we
ons dialect wel hoog genoeg houden.
Waarom komen we er niet meer voor
uit en spreken we ons dialect niet
meer. Zijn we soms bang dat een niet -
Zeeuw ons aan ons Zeeuws dialect her
kent? Schamen we ons ervoor, dan is
het dialect een blok aan het been.
Dan zetten we plat praete tegenover
netjes praete.
Moeten we het dialect niet kunstma
tig overeind houden? Dit is veel te
zakelijk en nuchter geredeneerd.
Taal en dialect grijpen op ons in
nerlijk leven in. Het is een deel van
ons diepste bestaan en leven. Het is
dus in gezin en verenigingsleven de
moeite waard, aandacht voor zijn dia
lect te hebben en het niet op zijn
beloop te laten. Allereerst is een
juiste mentaliteit ten opzichte van
het dialect nodig, waar dat kan.
HET GAAT OM EEN ERFENIS VAN HET
VOORGESLACHT!
ZOMAAR EEN WOORD
Oudere inwoners van Tholen gebruik
ten de uitdrukking: "Me hae mee te
pompe"wanneer men het veer van
Anna Jacobapolder - Zijpe overvoer.
Dit woord pompe wordt ook nog door
de vissers van Vlissingen gebruikt,
wanneer het windstil weer is.
Men zegt dan: "Het vlahhet je kiekt
in de pompe"
Omdat ik nieuwsgierig was naar de
herkomst en de betekenis van het
woord en daar het me Duits in de
oren klonk, sloeg ik het "Etymolo
gische Worterbuch der deutschen
Sprache" van Friedrich Kluge erop
na en tot mijn verbazing las ik het
volgende:
Pumpe f. Span. portug. bomba
"Schiffspumpe"ein lautmalendes
Matrosenwortgelangt zu den see-
fahrenden Germanen und ergibt vor
1A50 mnlpompe. Von da engl. pump
(seit etwa 1450), frz. pompe (seit
28
