Afb. 8. De drukkerij en winkel van Jan en Adriaen
aan de uitgave van de Zeeusche Nachtegael.
Bloem-hof en in Apollo zijn niet gemak
kelijk te overtreffen. Maar als we de
prachtige liefdessonnetten van Simon van
Beaumont in de Zeeuwse bundel onbevan
gen lezen, en vervolgens uit Apollo de
cyclus die we kennen als de 'sonnetten
van de schoonheid', dan maken de laatste
een indruk van grote stilistische onbehol
penheid en komt de Nachtegael met glans
uit de zangwedstrijd te voorschijn. Ik
zonder daarbij uiteraard het eerste sonnet
van de schoonheid, het bekende 'Vroech
inde dageraedt' (helaas, niet meer van
Bredero) uit (9).
Renaissancepoëzie
In andere opzichten houdt de Zeeusche
Nachtegael eveneens gemakkelijk stand
naast de genoemde verzamelbundels. Ik
denk aan de brede thematische opzet:
liefdespoëzie (in een ruime zin opgevat;
de genegenheid voor Anna Roemersdoch
ter Visscher is niet erotisch, maar alge
van de Venne met voorstelling van de werkzaamheden
meen menselijk en gemengd met bewon
dering voor de veelzijdige artistieke gaven
van de Amsterdamse maagd); poëzie die
te maken heeft met het menselijk gedrag
in de samenleving; en godsdienstige ver
zen. Vergeleken bij deze het hele leven
omspannende thematiek is Apollo eenzijdig
gericht op de erotiek. Gaan we uit van
het aanbod van poëtische genres, dan
springt in de Zeeusche Nachtegael de
veelzijdigheid in het oog. Er is allerlei
'communicatieve' poëzie (zoals naar aan
leiding van het bezoek van Anna Roemers
aan Zeeland), er zijn pastorale gedichten,
sonnetten, epigrammen, lofdichten op
personen en boeken, op gebeurtenissen als
de Dordtse Synode, er zijn emblematische
verzen compleet met prent, er is liefdesly
riek, een propemptikon ('uitgeleidege
dicht'), er zijn (van Anna Roemers) een
stuk of wat psalmberijmingen, er is fune
raire poëzie.Als het de uitgever erom
begonnen is geweest, dp lezer te doen
kennismaken met zowat het hele scala van
2 7
