In plaats van te groeien, begon het inwoner
tal nu terug te lopen. In 1835 telde Baars-
dorp 50 zielen, waarvan er 23 lidmaat van
de kerk van 's-Heer Arendskerke waren, 's-
Heer Arendskerke telde in vergelijking 677
zielen, waarvan 294 lidmaat waren. In 1857
waren er nog maar 4 gezinnen overgebleven
en werd ernstig overwogen om de kerk van
Baarsdorp definitief bij die van 's-Heer
Arendskerke te voegen. Men had geen hoop
op verbetering van het aantal lidmaten uit
Baarsdorp, omdat, zoals men argumen
teerde, de meeste hofdsteden afgebroken
waren of in handen van 'Roomsen' of
'Afgescheidenen' gekomen waren. Boven
dien was Baarsdorp in feite al vele jaren
met 's-Heer Arendskerke verenigd geweest.
In 1860 vond de officiële vereniging plaats.
Twintig jaar later besluit men om de kerk
van Baarsdoip af te breken. Hiervoor was
machtiging van het Provinciaal College van
Toezicht over de Kerkelijke administratiën
bij de Hervormden in Zeeland vereist. Op
grond van het feit, dat het kerkje al jaren
lang in het geheel niet meer gebruikt werd
en daardoor in vervallen staat geraakt was,
werd die toestemming gemakkelijk verkre
gen.
In 1881 werd de kerk voor afbraak verkocht
voor nog geen 700 gulden. De afbraak van
de toren, die eigendom van de gemeente 's-
Heer Abtskerke was, liet nog even op zich
wachten, maar enkele jaren daarna is ook
de toren verdwenen.
De luidklok heeft nog jaren gehangen in de
kerk van Nieuw- en St. Joosland maar is in
1941 door de bezetter geroofd en niet terug
gekomen. Van de kerk en de toren is nu
bijna niets meer overgebleven. Op het kerk
hofterrein kan men nog wat schilfertjes
leisteen van het dak vinden en de klok van
het 'Soephuis' aan de kade te Goes schijnt
nog een van de raderen van het uurwerk te
bevatten.
Alleen het kerkhof, dat eeuwenlang als
begraafplaats gebruikt werd, bleef bewaard.
De kerkhofmuur werd gerestaureerd en
Zacharias de Ruiter plaatste in 1857 een
nieuw hek. Het terrein werd verpacht en de
zijkanten mochten gebruikt worden voor het
verbouwen van mangels, suikerbieten,
aardappels en uien. De plaats waar de kerk
heeft gestaan is af en toe nog zichtbaar,
wanneer in een droge zomer het gras daar
iets sneller vergeelt dan elders.
Van Baarsdorp was nu niet veel meer over
gebleven dan een paar boerderijen, wat
huisjes, een ommuurd kerkhofterrein, twee
bergjes en de legende van vroegere groot
heid.
Samenvatting
Voor zover de beschikbare gegevens dit
toelaten, kan een beeld opgebouwd worden
van een nederzetting, die zich in de 12e
eeuw op een stuk hoger gelegen grond
ontwikkelde tot een dorpje, dat grotere
betekenis kreeg toen het een heerlijkheid
werd en de ambachtsheer er een kasteel
bouwde.
De aanwezigheid van het kasteel zal be
woners aangetrokken hebben, maar het
bevolkingsaantal moet spoedig een maxi
mum bereikt hebben, dat afhankelijk was
van de plaatselijke omstandigheden. Het
aantal hofsteden werd beperkt door het
ontbreken van voldoende hoger liggende
grond. De zeer drassige weilanden in de
Poel waren maar ten dele geschikt voor de
veeteelt.
Door het geringe aantal bewoners, waar
schijnlijk nooit veel meer dan een 100-tal,
was het niet lonend voor handwerkslieden
om in Baarsdorp een bedrijf te vestigen.
Het was riskant om te rekenen op het aan
trekken van werk uit de omgeving, omdat
Baarsdorp bij slecht weer geheel geïsoleerd
was. Niet voor niets schijnt de am
bachtsheer een zogenaamde 'slijkwagen'
gebruikt te hebben om het slot na hevige
regenval te kunnen verlaten!
Voor het uitvoeren van werkzaamheden,
anders dan landarbeid, was men geheel
aangewezen op plaatsen als Goes, 's-Heer
Arendskerke en Heinkenszand.
Na de Reformatie werd Baarsdoip kerkelijk
afhankelijk van 's-Heer Arendskerke, waar
mee het in de 19e eeuw gecombineerd
werd.
Baarsdorp moet steeds een vrij groot mobiel
element in de bevolking gehad hebben. In
1813 béstond een derde deel van de bevol
king uit boerenknechts en meiden, die af
komstig waren uit de omliggende dorpen en
slechts één seizoen bleven en zich zelden
permanent vestigden. Er is geen reden om
te veronderstellen dat deze situatie in vorige
eeuwen anders geweest zal zijn.
29