Requesens, die met zijn edelen het
verloop van de strijd vanaf de dijk
van de Schakerloopolder had gevolgd,
zag daarna de Spaanse schepen naar
de thuishaven Bergen op Zoom vluch
ten. Deze konden ontkomen doordat
vijf of zes van de grootste Zeeuwse
schepen in het smalle vaarwater ver
ward raakten met het verlaten schip
van Romero dat door de vloed was
losgekomen van de Tholense oever.
Tien schepen werden door de Zeeuwen
veroverd, andere werden in de grond
geschoten, verbrandden of liepen
vast. Aan beide zijden sneuvelden
ongeveer 1200 man. Na het vernemen
van de nederlaag trok de Spaanse
vloot op de Westerschelde zich terug
naar Antwerpen. In februari 1574
viel Middelburg in handen van de
opstandelingen. Als herinnering aan
deze overwinning hebben de Staten
van Zeeland dit wapenfeit op een go
belin laten vereeuwigen. Het is het
eerste en grootste van een serie van
7 waarop 5 zeeslagen in de Zeeuwse
wateren zijn afgebeeld. Het tapijt dat
in 1593 gereedkwam is aan het Zeeuws
Museum te Middelburg in bewaring
gegeven
Hoewel de hegemonie van de Zeeuwen
op het water was bewezen, was de
strijd tegen Spanje nog niet voorbij.
De stadsrekening van Tholen van 1575
vermeldt dat het veer op de stad Ant
werpen in verband met de troebelen
niet werd gebruikt evenals het Bot-
kensveer dat vanuit de zuidoostpunt
(de Brodeloospolder overstroomde in
1570) van het eiland Tholen op Ber
gen op Zoom voer. Het veer op Venus-
dam wordt niet genoemd doch onge
twijfeld was ook dit in verband met
de oorlogstoestand buiten gebruik.
De pont van het veer tegenover de
stad werd dat jaar gebruikt voor het
vervoer van soldaten die onder lei
ding van Mondragon over het eiland
Tholen naar Sint-Annaland trokken.
Via het nog onbedijkte St-Philipsland
waadden de Spanjaarden door het toen
zeer ondiepe Zijpe naar Duiveland
waarna Zierikzee werd belegerd en
ingenomen.
Reimerswaal na de hervorming
In 1577 ging Tholen als laatste Zeeuw
se stad over naar de prins van Oran
je. De overgang van Reimerswaal ver
liep bijzonder rustig ten gevolge van
de tijdelijke onbewoonbaarheid. De
bevolking die zich er nadien ves
tigde was bijna uitsluitend de Her
vormde leer toegedaan. In 1578 werd
hier weer een bestuur aangesteld.
In verband met de verarming van
de stad gaf de Prins het veer van
Reimerswaal naar Tholen aan de stad
waardoor er enige inkomsten waren.
Ook het retourveer van Venusdam
op Reimerswaal voer weer.
In 1578 was Cornells Kerper pachter
voor 3. In de tachtiger jaren be
taalde hij iets minder.
Stoffel Adriaenszn., een Reimerswaal-
se schipper, was in 1586 veerman.
Hij moet er wel brood in hebben ge
zien want hij betaalde 2 x zoveel
pacht als zijn voorganger. Het jaar
daarop vraagt hij vermindering van
pacht, daar het scheepvaartverkeer
door de val van Antwerpen en de
sluiting van de Schelde geheel is te-
nietgegaan. De werkgelegenheid nam
af en in 1589 kan de veerman de
pachtsom niet betalen. De pachtsom
men werden steeds lager. In de ne
gentiger jaren pachtte het bestuur
van Reimerswaal het veer van de
Thoolse magistraat voor 30 schellin
gen. Na 1594 kan het veer van Ve
nusdam niet meer worden verpacht.
De stad Tholen raakte hierdoor ook
de inkomsten van dit laatste veer
kwijt. Het zal tot 1686 duren voordat
Tholen weer een overzetveer heeft.
De stad Reimerswaal begon toen aan
haar laatste fase. In 1606 stonden
de Staten van Zeeland de inwoners
toe de plaats te verlaten. Er mochten
echter nog geen huizen worden ge
sloopt, noch materiaal van de water
keringen worden afgevoerd. Nog een
aantal malen verleenden de Staten
van Zeeland bijdragen voor het on
derhoud van hun dijken, in 1626 voor
de laatste maal.
De toestand was in 1629 dermate
5
