Ril; Wde; Kg; Wsk; Phi; Dl/Hkg; Odp; Ogp)met het znw. roke (kan niet
tegen -) (Ax; Gpol; Ha; Hrh IerRil; Col; Dloud).
8a. De veuhel. lag te spreewieken: te klapperen met de vleugels, t.w. bijna
dood. LvA (Ax); ZB (HkzIerHrh)SchD (BnsBwh/NwkDsrHsdNwk;
Ow;Rns; Zr); T (Ovm); GOfl (Dl). Anders: - kierewieten (Ks); - peulogen
(Sis); - kierógen (Klz); gieng ni 't leste (Ier).
8b. 't Kind lag te spreewieken van plezier: spartelen, met armen en benen
slaan. LvA (Ax) ZB (Ier); SchD (Bns DsrHsdNwkOvv Zr)T (Ovm).
Anders: lag z'n eihen te weren (Nz).
9a. Z'è(n) 'ulder/'udder weertje/weerkenze treffen het goed met het weer.
ZVW (Gde;Nvt/Gde;Obg;Sls;Zzd); LvA (Ax;Nz;Zsg); LvH (Lam/Kt);
ZVO-zd (Cg;Nwn); W (Dob KodMdb NjoosOk; Osb Rtm)ZB (GsHa; Hkz
Ier, Kn;Ktg;Nss;Rll;Wde); NB (Col;Kg;Ks); SchD (Bns;Bwh/Nwk;Hsd;
NwkjRns; Zr); T (Ovm;Svn)f GOfl (Mei; Odp). Ook met der en vaak
weer z'èn der weer(tje) (Rtm Bzl; GpolHa; IerKnNdp NssSchrWde
Wmd;Ks;Wsk;Bns; Bwh/NwkDsrAnl; ScherpTln;Dl/Hkg; Sah)Verder
z'en ulderen trek (Lam/Kt).
9b. Z'è(n) 'ulder/udder weer: ze hebben het naar hun zin. ZVW (Gde;Obg;
Sls;Zzd); LvA (Ax;Nz;Zsg); LvH (KlzLam/Kt)ZVO-zd (Cg;Kw;Nwn);
W (Dob KodOsb Rtm)ZB (GsHa; Hkz Hrh; Kn; Kpl; NdpNssRil)
NB (Col;Ks)SchD (Dsr;Zr); T (Ovm;Svn); GOfl (Dl/Smd/Mdh, Sah)
Ook met der (Bzl; Gpol: - zovee der weer; Ha; HkzKn; NssSchrWde
Wmd; Kg;Bns;Phi: der weertje; Anl;Dl/Smd'/Mdh: der weertje; Sah:
id.); z'è(n) 't (goed) op snee (Ax;Scherp).
1U. De daogen/daegen gaon/gaen mor/mar/mè open en toe: de dagen zijn
kort (in de winter) ZVW (Gde;Nvt/Gde;Obg;Sls; Zzd)LvA (Ax;Nz;Zsg);
ZVO-zd (Cg;Nwn); W (Dob Kod ;Mdb Njoos; OkOsb ;Rtm)ZB (BzlGpol; Gs
Ha: meer gae zo mè -; Hkz Hrh;IerKnKpl;Ktg; Ndp gae zomè -; Nss;
Ovz/Dw;RU: as een 'amonika; SchrjWmd); NB (Col;Kg;Ks; Wsk)
SchD (Bns ;DsrHsd Nwk; RnsZr)Phi, T (Anl; Ovm Po; ScherpSvnTin)
GOfl (Dl; Ntg; Odp OgpSah: daegjes gaen ope in toe). Anders: open
en dicht (GdeKlz Lam/KtRtm Ril; WdeWmd; Kg; WskRns; Dl/Hkg; Odp)
't is kort daogs (Wtk).
11. Me zitte zo donne op mekaore: te dicht. LvA (Ax); SchD (Bns;Bwh/
Nwk;Dsr;Hsd)T (Ovm); GOfl (Dl/Smd/Mdh). Anders: te stief (Ogb);
(te) kort (Ax;Rll; Wde)zo/te duchte (Dl/Smd/MdhOdp)kurtsjes bij
dichtsjes (Cg); te drommen (Kod); as't 'aor op n'n 'ond (Lam/Kt);
as 'n dotte op mekaore (Col;Ks); as 'n puut op 'n klute (Wsk).
12a. Ze mosten 't mar's achteropkieke(n)het nog eens aanzien. LvA (Ax)
W (Kod); ZB (Gs;Ier: twijfelt); NB (Col??); SchD (BNs ;DsrRnsZr)
Phi; T (Ovm;Svn); GOfl (Dl: oud; Dl/HkgDl/Smd/MdhNtgOdp Ogp
Sah). Anders: achterafbekieken (Sis); achternaekieken (Ier); (nog
eens) afzien (Ax;Cg;Nwn).
12b. Me zu't êêst nog's achterankieke(n)eerst nog eens aanzien, ons
oordeel opschorten. LvA (Ax;Nz); W (Dob Kod; Njoos; Ok; Osb ;Rtm)
ZB (Gs;Kpl;Nss;Ril;Wde)NB (Col;Kg;Ks;Wsk)SchD (Bns), Phi;
T Anl;Ovm;Po; Svn) GOfl (Dl/Smd/MdhNtg;Odp Ogp Sah)Anders:
achteranzië/-zien (Wde; ZrOdp)er nog 's op pèze/'t nog 's bepèze
(Nwn)
13. Die is aoltied kontje keeraofs: is altijd in de contramine, ligt altijd
dwars, is altijd tegen de draad in. NB (Col??); GOfl (Dl/Smd/Mdh??):
beide bevestigingen onduidelijk. Anders: zet z'n kont altied dwès
(Obg): (een) konte verkeerd (Nz); gooit z'n kont tegen de kribbe/
krubbe (OsbHa; WmdDl/Smd/Mdh) id. met gat (Zzd;Ha); gooit z'n
kont ter tegen (Rtm)'n dwèssak/dwassak (AxIerRil; Col; Kg)dwas'óód
V
40
