SLACHTTIED door Wullem, een Bruse prozaschrijver pseudoniem voor W. van Gilst Dae stae nog op de scheurkalender dat november slachtmaend is, klop dat nog wê? Ménsen wae is d'n tied bleve, In mien jeuhd slachtte de meeste ménsen op 't durp 'n keutje. De meeste vaerkens in die tied wae- re zowat 'n jaer oud. Ze wóhe 'n vier- a vuufonderd pond. Dat was in dien tied 't spaerpotje van de waerkman. Mee anhen in wurmen moste de sent- jes vó de meulenaer bie m'n kaore spaerd óre. Aje kind was kreeg je 'n vrieên ochtend, of middig atter slacht most óre. In dien tied waere d'r bie ons durpsslachters, die atte heweun ambachtsman waere of bie d'n boer waerkte. In de drukte dêê zè d'r drie per dag. Sochens vuuf ure kwam'n. Noe most dat vaerke uut kot meesta nog 'n aendtje lópe nae de zienkpit dat lukte aoltied nie zo. Noe waere d'r bie die waere kalm, d'n aoren driftig, mè oe at 't aok was, bie de zienkpit staeke beide 't mes d'r in. Dan aode ze 'n kaere bie d'r dae hieng dat vaerke op in wier na buten durp ree om te branden. Dat waere vaste plekken, dat hebeur- de mee stróó, in mee vee wind vlohe de vonken deu de locht, van daer buten durp. Nae branden wiere de sluven d'r of trokke, dae waere d'r bie die aete die opAt 't vaerke ope snee wier kwammer 'n neutje an te pas, dat was vó die vette walm die d'r uutkwam bie 't opensnieën. In die tied kwam d'r nog heen keur meester an te pas. Zag die slachter wat an de lonhen of lever, dan zei den ze hooi dat mê weg, of ie snee d'r 'n stik uut. De woste wier in daermen dae of uut bakke, in dan onder vet zet dae hebruukte ze de reuzel vó, die wier trek smol- te in dan ieuw je kónen over. Die at je mee zout en peper wee bie je bróód op. De rest van 't vaerke hieng in de tunne, hoed bewaerkt mee zout. Want diepvries was ter nie, in je moster lank mee doe dus moch- ter niks bedaerve. Dae wier aok nog "keutjesaevend" ouwe, dan kwaeme d'r 'n stel vosse woste ete, 't vaerke bekieke, in me nam 'n neutje vó d'n slechten aesem. Je kan wê behriepe datter mondtjes maete van hete wier, want sind aje dae van at moste je nie nae de slachter. Dae wier aok wat weg heve; buren, kennissen mê aok d'n domenie kreeg wat. Atte dat noe ollanders waere wiste ze d'r soms heen raed mee, in zahe woste vó hehakt an. Je aode van eihens vee vet, dae hieng niks verlore, dae mieke ze stroopvet van in hebruukte ze dat vó sauze. Aolus was even pit tig, vet in zout in van óhe bloeddruk óórde je nie. Atte de daermen schoon maekt waere aode je klurken. D'r waere d'r vee die haeve die an aerme mensen, want ieder kon financieel toen heen vaerke ouwe. Vroeger zeide ze: "Vaerke in de tunne, kolen in kot, in de aerpels in de kelder, wat binne m'n rieke." Wanneer binne we noe rieke? 20

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1990 | | pagina 22