D.J.vdHAVE KAPELLE bij GOES. heeft wat aever, heeft wat aever ried 'r mee in 't smisje. 't Smisje is hesloten ried 'r mee ni Noten. Noten was so hlad, di viel Jan 'n spieker in z'n hat. Hij/zij schrijft verder: "Opa leerde ons ook dit aftelversje." un dun dedde wie de lou si sedde wie dat was un goeie man pimpeldoor de violette frans kammenette fio fou, en wie het leste tikje eit die is un lekker nie Landbouw In de vorige Nehalennia werd een vraag gesteld over de herkomst van de naam JapjespeeJaopjespee of Jaopen. Dhr. G.A.M. Tazelaar (Ks) schrijft ons: "En dan over Japjespeeën, dat was een bepaald soort voerpeeën, die noemden ze bie ons manghels, mè 'oe as se d'r ankomme, das ok mien onbekend." Dhr. M.J. Geuze (Ha) meldt ons: "Ik heb zelfs in een prijscourant van landbouwzaden gelezen: de zogenaamde Jaapjespee. De naam, die daarvoor genoemd werd, is hem onbekend. In het gedenkboek 100 jaar Van der Have 1879-1979 lezen we dat in de jaren tussen 1870 en 1900 door de slechte tarweprijs de teelt van tarwe voor een groot gedeelte vervangen werd door die van het nieuwe gewas suikerbiet. Daarbij deed zich een ont wikkeling voor, die een kwart eeuw later voor Van der Have grote beteke nis zou krijgen. De vraag naar bie tenzaad was aanleiding voor een land bouwer te Poortvliet, Jacob Bevelan der, zelf bietenzaad te telen. Hij selecteerde een "ras", dat grote opbrengsten gaf - van 50.000 tot 60.000 kg per ha - maar een laag suikergehalte had. Dit ras werd be kend als de Jaapjesbiet, die door de boeren graag werd verbouwd maar door de suikerfabrikanten werd ge weigerd. Deze zorgden liever zelf voor het zaad. De Jaapjesbiet hand haafde zich echter als veevoeder en zo ontstond de voederbiet met een groene kraag, die in de jaren 1912 en later het uitgangsmateriaal werd voor Van der Have's voederbiet Eureka. Mevr. H.M. de Man-Geldof (Hkg) hoorde van haar informant, dat men vroeger in Dirksland wel van Jaopen sprak. De huidige naam is beeten. Ze zegt, dat haar grootvader in Vrou wenpolder ze mangels noemde. Barres van Sludstrup was een heel bekend soort. Dhr. P.J. van Langeraad (Dsr) zegt wtmmmÊÊÊmmmmmammÊÊmmÊmitmmm JA AWE SB 1E TE N Gfoenhraog Rose 39

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1990 | | pagina 41