a°" UajUj I HET VERDWENEN 'SLOT' TE STAVENISSE GEBOUWEN J.P.B. Zuurdeeg en B.Oele In het artikel van C.A. van Swigchem '200 jaar monumenten van bouwkunst in Zeeland, Wat verdween en wat behouden bleef voor het heden en voor de toekomst,'1 staat onder het lijstje 'Verliezen op Tholen''Stavenisse verloor een kerk (1910), een slotje en een rechtshuis, alles uit de 17e eeuw.' Over het verdwenen slotje gaat het eerste artikeltje in de nieuwe reeks Verdwenen Zeeuwse gebouwen. Aanleiding om met het Slot te Stave nisse deze reeks te openen was een aanvraag van de huidige eigenaar van het terrein de resten van het slot af te voeren van het register van beschermde monumenten. In Smalleganges Cronyk van Zeeland uit 1696 is een gravure opgenomen van het 'Slot tot Stavenisse'. Hierop is het slot met een deel van het dorp te zien in vogelvluchtperspectief. 2 Afgebeeld is een klassiek rechthoekig gebouw met in de voorgevel negen kruisvensters, waarvan in het onder ste deel de luiken gesloten zijn. Een fraaie toegangspartij reikt tot de tweede verdieping. Ze toont 2 schild- dragende leeuwen met boven het fron ton nog een zandstenen beeldje. In het schilddak zijn aan de voorzijde 3 dakkapellen aangebracht. Op de hoeken van het schilddak 2 vrij hoge schoorstenen bekroond met een wind vaan. Het gebouw staat op een recht hoekig eilandje, dat omgeven is door een uit een brede gracht oprijzende muur met op de hoeken vier torentjes. Deze torentjes zijn voorzien van een klokvormig dak. Als toegang naar het gebouw een kennelijk houten brug; in het midden van de brug een hou ten toegangshek. Het ruime voorplein wordt aan twee kanten begrensd door haaks op de gracht staande (portiers) - woningen en is afgesloten door een ronde muur met houten toegangshek. Naast de woningen staan vier rijen bomen. Niet duidelijk is of zich tus sen deze bomen een buitengracht be vindt. Aan beide zijkanten en aan de achterkant lijkt dit wel zo te we zen. Tussen de beide grachten is een viertal formele tuinen aangelegd, terwijl aan de achterzijde diverse groente- en bloembedden te zien zijn. De hoofd-toegangsweg sloot haaks op de Poststraat aan. Het slot had ook een verbinding met het dorp. Deze stond haaks op de hoofdontslui ting. Beide wegen, waarvan de namen Bosstraat en Bos herinneren aan de tuinen van het slot, zijn nog steeds duidelijk herkenbaar in het stratenpa- troon Smallegange zelf schrijft over Stave nisse en het slot het volgende: 'Deze plaets is een schoon Dorp, en daeraen is in dese eeuw een heerlijk Slot of Heeren-huis gebouwt, bij de 8

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1992 | | pagina 10