ijs in de Eendracht moest worden
gebroken. Met 'voirleden' kan ook
de winter van 1585/86 zijn bedoeld.
Ook in andere rekeningen worden
uitgaven vermeld voor het breken
van ijs in de Eendracht hetgeen met
bijlen en zagen gebeurde. Ook de
andere plaatsen op het eiland Tholen
moesten in de Tachtigjarige Oorlog
mankracht leveren om de Eendracht
open te houden. Dit niet in verband
met de scheepvaart, doch om te voor
komen dat de vijand het eiland over
het ijs zou kunnen bereiken.
Landing Spanjaarden onder
Oud-Vossemeer
Ondanks de grote zorg om de vijand
buiten het eiland te houden zijn er
in 1586/87 tweemaal vijandelijke sol
daten aan land geweest, namelijk toen
het oorlogsschip dat de Mosselkreek
bij Vrijberghe (Oud-Vossemeer) be
waakte, was vertrokken.
Vermoedelijk zijn deze soldaten met
sloepen geland. Ook uit andere bron
nen is bekend dat' Spaanse huursol
daten het water niet schuwden. Het
hele eiland Tholen was daarom voor
zien van redouten en wachthuizen.
Direkt na het Twaalfjarig Bestand
liet het bestuur van de smalstad
St-Maartensdijk nog een stenen
poort, de Oostpoort (Molenstraat)
bouwen om aan het gevaar van 'zee
rovers' het hoofd te bieden.
Nog in 1631 bleek dat een Spaanse
vloot zich ongehinderd tussen de
Zeeuwse eilanden kon verplaatsen en
wel via de geulen en de kreken van
het verdronken land van Zuid-Beve
land en het Keeten. Eerst toen de
wind uit de goede hoek woei kon de
dieper stekende Zeeuwse en Hollandse
vloot de Spaanse roei- en zeilsche
pen achtervolgen en op de Mossel
kreek tussen Tholen en het nog niet
herdijkte St-Philipsland inhalen en
verslaan. Dit feit staat bekend als
de slag op het Slaak.
Uit het bovenstaande blijkt dat het
jaar 1586/87 een turbulent jaar is ge
weest. Dit had zijn weerslag op de
stedelijke financiën. De uitgaven be
droegen bijna 1200.-.- waardoor
de rekening door de schepenen moest
worden gesloten met een nadelig slot
van ruim 131.-.-.
De stadsrekening waarin dit en andere
zaken in het oud-Nederlandse hand
schrift zijn neergeschreven, is be
werkt door de heer P.A. Harthoorn,
in het Engelse Canterbury. Naast
de letterlijke tekst is deze publica
tie voorzien van alfabetische indexen
op personen en zaken, alsmede van
een verklarende woordenlijst.
De publicatie, die 45 bladzijden telt
en 11,- kost, kan worden besteld
bij de coördinator van de Prae-1600-
club, de heer A.J. Witte, de Komme
3, 4421 ES Kapelle.
16
