OVER BOEKEN
C.A. van Swigchem en G. Ploos van
Amstel, Zes unieke wandtapijten.
Strijd op de Zeeuwse Stromen 1572-
1576 (Waanders Uitgevers, Zwolle
1991).
ISBN 90-6630-302-6. Prijs 45,-.
In de vorige Nehalennia kon u al een
korte aankondiging van het boek Zes
unieke wandtapijten. Strijd op de
Zeeuwse Stromen 1572-1576 lezen.
We vinden deze publicatie dermate
belangwekkend dat we er nu nog wat
uitgebreider op ingaan.
In 1984 verscheen van de hand van
de toenmalige directeur van het
Zeeuws Museum, dr. P.K. van Daalen,
een brochure van 24 blz., getiteld
Zeeuwse wandtapijten in het Zeeuws
MuseumDit boekje ging over de
unieke serie tapijten die zich sedert
1972 in het Zeeuws Museum bevindt.
Van Daalen beschouwde dit boekwerk
je als een eerste aanzet, hij was
voornemens er een uitgebreide stu
die over te schrijven. Hij verricht
te ook na zijn pensioen in 1985 het
nodige onderzoek, dat helaas door
zijn plotseling overlijden in 1986
niet afgerond kon worden.
De provincie Zeeland trok vervolgens
een kunsthistorica aan om het werk
te voltooien. Het uiteindelijke boek,
dat vorig jaar verscheen - 22 novem
ber 1991 vond in de Tapijtenzaal van
het Zeeuws Museum de aanbieding van
de eerste exemplaren aan de commis
saris van de koningin in Zeeland en
de gouverneurs van Oost- en West-
Vlaanderen plaats -, werd op basis
van het voorliggende materiaal ge
schreven door prof. dr. C.A. van
Swigchem en jhr. G. Ploos van Amstel.
De auteurs werden door de commissie
van advies en een groot aantal des
kundigen bijgestaan. Het uiteinde
lijke resultaat van al die inspan
ningen is een prachtwerk geworden!
Het 160 blz. tellende boek werd uit
gegeven door Waanders Uitgevers te
Zwolle. De uitgave werd mede moge
lijk gemaakt door de Stichting Vrien
den van de Zeeuwse Statentapijten.
Na een ten geleide, een voorwoord
en een korte inleiding geven de
auteurs in Deel I 'Algemeen' achter
eenvolgens een instructief overzicht
van de gecompliceerde gebeurtenissen
in de jaren zeventig van de 16de
eeuw, van het initiatief van de
Zeeuwse Staten om de wandtapijten
te vervaardigen ('Zes wandtapijten
ter herinnering aan vier jaar
strijd'), van het weven van de ta
pijten, van de ontwerpen, van de
randen ('de boord') en de erop voor
komende schepen. Deel II 'De tapij
ten' behandelt de verschillende ta
pijten per stuk: het tapijt 'Bergen
op Zoom', dat de slag bij Bergen op
Zoom (29 jan. 1574) weergeeft en werd
vervaardigd door Frangois Spierincx
te Delft, het tapijt 'Rammekens', dat
de slag bij Rammekens (april 1573)
tot onderwerp heeft en dat evenals
de volgende tapijten werd vervaar
digd in het atelier van Jan de Maecht
te Middelburg, het tapijt 'Den Haak',
een werk in twee delen, waarop het
beleg van Veere (mei 1572) en de
slag bij Den Haak (aug. 1573) zijn
afgebeeld, het tapijt 'Zierikzee',
waarop het beleg van Zierikzee (na
jaar 1575-zomer 1576) centraal staat
en tenslotte het zogenaamde 'Wapen
tapijt' waarop de wapens van Zee
land en van de stemhebbende steden
en een portret van Willem van Oranje
zijn afgebeeld.
Tenslotte spreken de auteurs nog
over de wederwaardigheden van de
tapijten in de loop der eeuwen.
Het boek wordt besloten met een
Engelse summary, een zestal bijlagen
(waarin o.m. een overzicht van de
afgebeelde vlaggen, vaandels en wim
pels, een historisch overzicht en ge
gevens over diverse in de tekst voor
komende personen zijn opgenomen)
en een naam- en zakenregister.
Ik vind het jammer dat de schrijvers
nauwelijks op de ingrijpende restau
ratie van de tapijten ingaan. Een
restauratie, die al sedert de jaren
vijftig zeer consciëntieus in de
Werkplaats tot Herstel van Antiek
17
