BEANTWOORDING VRAGENLIJST APRIL 1992
(aantal binnengekomen vragenlijsten 96
1. Ze kwam d'n kleine(n) laoten/Iaete kieke(n): het kleine kind, de
baby laten zien.ZVW (Bvt;Wtk:soms)LvA (Ax;Nz;Zsg); ZVO-
zd (Cg: kijken;Nwn)W (KodOkRtmVs)ZB (Bld;Bsl;Bzl;Dw/Ovz;
Gpol; GsHa; Hkz HrhIer; Kpl; Ktg;Lwd Ndp NssRil; WdeWmd)NB
(Col;Kg;Ks;Wsk)SchD (BnsDsrHsd;Nwk;Ow RnsZr)Phi/T
(Ovm Po;ScherpSVN Tin) GOfl (Dl;Dl/Hkg;Mdh;Ntg;Odp;Sah).
Anders: togen (Sis).
2. 'tGae/gao nie mie/mi/mee de staende/staonde waegen/waogen: het
hoeft niet zo vlug mogelijk, je kunt er de tijd voor nemen. De uit
drukking wordt verklaard door Bsl en Bzl: tijdens de oogst werd
af en aan gereden; er stond steeds een lege wagen klaar voor een
nieuwe vracht. ZVW (Gde;Nvt); W (Kod;Ok;Obs;Rtm)ZB (Bsl;Bzl;
Ha;Kpl;Nss;Ril;Wmd)NB (Col;Kg;Ks); SchD (Dsr); Phi/T (Ovm;
Po; ScherpSvn;Tin)GOfl (D1;D1/Hkg; Sah)In positieve zin: (zie
ook de toelichting hiervoor) ie rie mie staende waegen (Kn); menne
mit staende en lopende waegen (Dsr); 't gao staonde waogen
met spoed (Wde); ze doen 't staende waegen id. (Wmd; 't wier
staende waegen afg'andeld id. (Po). Andere uitdr. 't 'oef nie
zo zêêre (Wtk); 't 'oef nie kop over hat (Ovm); 't moet niet gis
teren klaar (Nz); 't is nie gepresseerd (Nwn: soms); 't presseert
nie (Lam/Kt); mergen ister óók nog (Lam/Kt); 't gae nie in ange-
nome (Zr); je mo j'n eigen nie were (Ndp); 't is gin terv(e)oest
(Hrh;Ha); je mo nie gaen hdoie (Sah); 't gae nie op een hop en
een sprong (Ndp); nie zo druzig (Gs).
3. Ze gieng op avve-/orfe-/affeseer pe-/patienen (of: -schoenen) naer/
naor (h)uus: zo vlug als ze kon. ZVW (Bvt: -schoenenGde: -patie-
nen, oud; Nvt;Sis; Zzd)LvA (Ax;Nz: -schoentjes; Zsg: -schoenen)
W (Mdb: -schoenenOsb: -schoenen)ZB (Bsl: -schoenen; Bzl: id.;
Dw/Ovz: id. Gs/Rll: id.; Ha: id.; ook -petienesen; Kn;Ndp: -schoe
nen; Nss: -petieneseWde: -schoenen; Wde: -petienese); NB (Col);
Phi/T (Phi: -schoenen, oud; Ovm: id.; Po: id.; Tin); GOfl (Dl/Hkg;
Ntg: -schoenen)Varianten: affeseerijzer (Kw); avveseerpetoffels
(Col); -muien (Zr); affeseerders (Ks); avveseerschoenen in de
bet. van "grote schoenen" gemeld door Ha. Het enkele petienen
voor 'schoenen' gemeld door Wkp als gebruikt door een vrouw van
83; en volgens Gpol: ze hieng op d'r petienussen nir 'uus. Andere
uitdr.: z'ao d'r schoenen dicht (Kod); (ze ging) as/om de poten
te breken (naar huis) (Kpl;Rll); ze oed 'aezevet onder der zeulen
van der schoenen (Ovm); z'ö 'aezevet an d'r 'ielen,
(Scherp); ze vloog as 'n kobie (Tin); ze feeterde (naar huis) (Dl
Hkg)Ook wordt het enkele ww. affe-/avveseere(n) opgegeven
voor 'opschieten' (Wtk;Kod;Bzl;Ktg;Wsk;Dsr: oud; Po;Dl); daarbij:
z'avveseerden 'eur (eighen) zóó ghauw moghelijk naor 'uus (Lam/Kt;
z'affeseerden d'r eige fluks (Svn). Verder nog: ie kanter hóed
mee affeseeren: goed mee opschieten, goed mee overweg (Dw/Ovz).
4. Ie wier kwaed, en toen isten (h)ööd over gat weggelóópen: hals
over kop. LvA (Ax)W (Kod;Mdb); ZB (Wde); NB (Col;Ks;Wsk)
SchD (Hsd); Phi/T (Phi;Ovm;Po;Tln)GOfl (Dl/Hkg). Anders:
kop over gat (Bvt/HpSisZzdAxZsg; NwnKodBid Bsl; Bzl; Dw/Ovz
Gpol; Ha; Ier ;Kn; Ndp NssWdeWmd; Kg; Dsr; Ow Rns; ZrOvm Po; Scherp
Svn;Tln); kop over kont (Gde; Nz Kw Mdb Ok; RtmBidBzl; Ha; Hrh
38
