WILLEM OF FLORIS?
door
Peter Sijnke
to be or not to be
that is the question
(William Shakespeare,
Hamlet 3, 1)
Vorig jaar verscheen een curieus
boek, dat een voor de Middelburg
se en Zeeuwse historie interessant
hoofdstuk bevat. Het gaat om Een
stamboom in been. Vier eeuwen
graven en gravinnen van het Hol
landse Huis van de hand van dr.
B.K.S. Dijkstra. Hierin wordt een
overzicht gegeven van het onder
zoek (in 1979 en 1980) van de
stoffelijke resten der graven en
gravinnen van het Hollandse Huis
in Egmond en Middelburg. Eerder
schreef Dijkstra reeds een soort
gelijk werk over de overblijfselen
van de leden van voornoemd gra
venhuis te Rijnsburg. In het
eerste gedeelte van het
hoofdstuk 'Middelburg' beschrijft
de auteur, keel-, neus- en oor
arts in ruste, de wederwaardig
heden van het gebeente van Wil
lem II en het onderzoek in sep
tember 1980 van het skelet in de
graftombe van de Koorkerk van
de Middelburgse Abdij. Conclusie:
'Man, ongeveer 28 jaar, omstreeks
174 cm., waarschijnlijk brachyce-
phaal, rechtshandig, ruiter, moge
lijk ziek geweest op 6-7-jarige
leeftijd, gebitsklachten op 25-27-
jarige leeftijd, gewelddadige dood.'
(blz. 130). Dit onderdeel van het
boek wordt overigens door een
aantal slordigheden ontsierd, waar
van de meest in het oog sprin
gende wel de plaatsing van de Mid
delburgse oorlogsverwoesting in
1945 (i.p.v. 1940) is!
Het tweede gedeelte van het hoofd
stuk over Middelburg gaat in op
de dood van Willem II. Hier en
daar is het relaas van Dijkstra
nogal speculatief, maar hij geeft
m.i. toch een geloofwaardig ver
slag van het gewelddadige einde
van de vorst.
'Onze bevindingen leiden ertoe
dat Willem II, toen hij op het ijs
zat of geknield was, tijdens een
poging tot onderhandeling met en
kele tegenstanders die recht voor
hem stonden, zonder dat hij het
zag aankomen, met één welgemikte
slag, toegebracht door een links
van hem staande tegenstander met
een strijdvleugel werd doodgesla
gen.' (blz. 133).
De eindconclusie van Dijkstra luidt
dat nu onomstotelijk is vastgesteld
dat het onderzochte skelet dat van
Willem II is en niet van diens
broer Floris de Voogd.
Is dat zo? De feiten.
Willem II (geboren 1227 te Leiden
- ik vond ook 1228 vermeld -) was
een zoon van graaf Floris IV en
Machteld van Brabant. Na de dood
van zijn vader in 1234 werd hij
graaf van Holland en Zeeland.
Aanvankelijk onder regentschap
van zijn oom Willem, later nog eni
ge tijd onder dat van zijn andere
oom Otto, elect van Utrecht. Door
toedoen van hertog Hendrik II van
Brabant werd Willem II tot rooms-
koning van het Duitse Rijk geko
zen en in 1248 te Aken, dat hij
kort tevoren veroverd had, als
zodanig gekroond. In 1252 werd
hij voor een tweede maal gekozen.
Willem, die te 's-Gravenhage het
Hof met de Ridderzaal stichtte,
verbleef regelmatig te Middelburg
en gaf deze stad vele voorrechten.
In 1254 verleende hij een privi
lege en werd de stad sterk uitge
breid. Ook de Middelburgse Abdij
20