Goes was geworden, luwde de storm.
Loggers kon evenwel niet voor nieuw
elan zorgen. Dat deed Nicolaas de
Jonge, die in 1877 een Brightoncon-
ferentie organiseerde in de evange
lische kerk van Goes. Een revival
in de geloofsbeleving op de Bevelen
den was het gevolg.
Dekker sluit zijn studie af met een
hoofdstuk over het ontstaan van de
Bond van Vrije Evangelische Gemeenten.
De Goese gemeente trad eerst in een
laat stadium tot deze bond toe.
In Zeeland was het ds. Budding die
de stoot tot de Afscheiding gaf. Dat
leidde tot het ontstaan van christe
lijke afgescheiden gemeenten, sinds
1869 christelijk gereformeerde ge
meenten en sinds 1892 Gereformeerde
kerken. Daarnaast ontstonden vrije
gemeenten, die thans tot de Gere
formeerde Gemeenten behoren en tot
de Vrije Evangelische Gemeenten.
*CIP-gegevens
Dekker, C., Gereformeerd en Evange
lisch: ontstaan en geschiedenis van
de Buddinggemeente te Goes en haar
plaats in het Nederlandse protestan
tisme in de periode 1839-1881, Kampen,
1992. Prijs 97,50. ISBN 90-242-
6755-2
Alle zijn ontstaan uit de gemeen
schappelijke noemer Budding, maar
zijn nu wel heel erg uit elkaar ge
groeid. Het hoe en waarom wordt door
Dekker op briljante wijze uit de doe
ken gedaan. Aan de studie is een
aantal bijlagen toegevoegd, nl. een
transcriptie van de aantekeningen
van Budding en Loggers 1851-1880,
een lijst van toegelatenen tot de
broodbreking, 1859-1872, een lijst
van gedoopte kinderen buiten de ge
meenschap, een transcriptie van pri-
vé-aantekeningen van Loggers over
de gebeurtenissen binnen de gemeente
in het eerste jaar na Buddings dood,
1870-1871, en een uitgebreide staat
van lidmaten, waarmee Dekker vooral
de genealogische onderzoekers een
dienst bewijst.
Het boek kost 97,50: een fors be
drag voor een boek, een schijntje
voor deze gedegen studie.
Noten
1. A.L. Kort, 'De Afscheiding van 1834 in Goes,
een godsdienstconflict met sociale aspecten', in:
Historisch Jaarboek voor Zuid- en Noord-Beveland
nr. 9, blz. 35-72 (Goes 1983).
2. Notulen van de Algemene Kerkelijke Vergade
ringen van de Gereformeerde Kerk onder het
Kruis (1844-1869), met inleiding, bijlagen er.
registers (Utrecht 1982).
26
