de tot doel afbreuk te doen aan de
vijand. Het grote aandeel van de
Zeeuwen in de kaapvaart (denk aan
Ita en aan de Portugese suikersche
pen bij Brazilië) en in de slaven
handel (goedgepraat door de Zierik-
zeese predikant Udemans) wordt even
eens aangetoond. Ook voor de rol
van de bekende gebroeders Lampsins
als kolonisten in het Caraibisch ge
bied (patronaatschappen van Sint
Maarten en Tobago) wordt veel plaats
ingeruimdEn deze activiteiten wor
den niet vergoelijktMet het citaat
'Niet verguizen, noch bewonderen,
doch begrijpen' (Spinoza) begint Roos
ook zijn boek. Enigzins bewonderend
is hij overigens af en toe zelf wel.
De vergelijking met Zeeuwen en de
VOC dringt zich steeds op. Overeen
komsten zijn er zeker, behalve bij
de uitvoering. Daarin moet Zeeuwen
en de WIC duidelijk het onderspit
delven. Het heeft er veel van weg
dat te veel tekst en te veel foto's
op te weinig pagina's moesten. De
pagina's zijn wel erg vol (zelfs de
inhoudsopgave kan maar amper op
één bladzijde). Dat, gecombineerd
met de vele opmaak-, stijl- en spel-
foutjes (zelfs de naam van de uitge
verij in het colofon!), die duidelijk
het gevolg van haastwerk zijn, maken
dat de uitvoering de vergelijking met
de VOC-uitgave beslist verliest.
Maar bovenal de illustraties zijn ver
onder de maat: onscherp, te donker,
niet geheel recht, onvolledig etc.
Van een boek met deze prijs mag men
meer verwachten. Ook de verantwoor
ding van de (uitsluitend zwart/
wit-) illustraties ontbreekt nogal
eens en gebruikte afkortingen zijn
inconsequent en worden nauwelijks
toegelicht. Bovendien zijn de onder
schriften vaak te summier, waardoor
het niet duidelijk is waar de afbeel
ding precies op slaat. Het was in een
aantal gevallen zeker wenselijk ge
weest de eigentijdse bijschriften te
vermeiden, omdat deze dikwijls ver
helderend zijn.
Het op de omslag in kleur afgebeelde
schilderij met het schip de 'Fortuin'
komt in het boek nog terug. Dan blijkt
het verschil. Het kwam kennelijk (om
esthetische redenen?) beter uit dit
in spiegelbeeld(te zetten. De om
slag is ook door het ontbreken van
de periodisering enigszins misleidend
(de titelpagina is wel juist)Beter
had de toevoeging '1621-1674' op de
voorkant kunnen staan dan het logo
van de uitgever.
Door de aaneenschakeling van feiten,
feitjes en andere bijzonderheden
heeft het boek een ietwat kroniek
achtig karakter gekregen, vol (welis
waar lezenswaardige) opsommingen
en fails divers. Schreef de Leidse
historicus Jaap de Moor in de VOC-
uitgave een 'Ten geleide', nu prijst
hij het boek aan in een 'Epiloog'
Dit laatste is enigszins de in het ver
haal van Roos ontbrekende synthese
een samenvattend overzicht van een
halve eeuw WIC. Het was leuk ge
weest als zowel uitvoering als formaat
29
