boek zijn losse gevouwen kaarten (van
de provincie en de verschillende re
gio's, in totaal 6 stuks) opgenomen.
Het boek opent met een korte instruc
tieve inleiding. Vervolgens worden
de verschillende delen van Zeeland
afgebeeld en beschreven. Achtereen
volgens komen zo aan bod Walcheren,
Noord- en Zuid-Beveland, Schouwen-
Duiveland, Tholen en Staats-Vlaande-
ren. Het 80 pagina's tellende boek
wordt besloten met een, ietwat over
dreven aandoende annotatie van de
opgenomen gravures en een litera
tuurlijst. Een inhoudsopgave en in
dex ontbreken. Jan Kuipers geeft
in een kort bestek heel veel infor
matie over de steden en dorpen in
het 18de-eeuwse Zeeland. Uiteraard
laat een auteur, zich baserend op
niet altijd accurate literatuur,
wel eens een steekje vallen. Zo ben
ik het niet geheel eens met het ge
stelde over de stadsuitleggingen van
Middelburg (pag 11); de oudste burg
(met een diameter van ca. 200 m.)
vormt als het ware een ring in een
wat wijdere ring. En het Molenwater
is niet 'in circa 1550' (pag. 14) ge
graven maar tussen 1304 en 1314.
Omstreeks 1332 werd het uitgebreid
in westelijke richting en in de vol
gende eeuwen nog herhaaldelijk ver
groot en uitgediept. Het grootste
deel werd in 1818 gedempt, de laatste
overblijfselen werden in 1859 en
1864 gedicht. Overigens corrigeert
Kuipers tevens bestaande visies, zie
afb. 58 en de bijbehorende tekst over
de Hoofdpoort van Goes.
De vele charmante gravures, die vrij
wel zonder uitzondering voortreffe
lijk zijn gereproduceerd, vormen de
grote kracht van dit boek. Heel leuk
zijn ook de op speelse wijze door de
tekst verweven gegevens met betrek
king tot een zomerreisje door Zeeland
in 1774 van de hand van de theolo
giestudent Frans Cornelis Hoogvliet
(uitgegeven door J.H. Kluiver in het
Archief van het Kon. Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen 1980)
Hopelijk reizen veel lezers vanuit
hun leunstoel met Jan Kuipers mee
door ruimte en tijd!
P.W.S.
In het voorbije verschenen er twee
boeken, die betrekking hebben op
het Land van Hulst. Het waren Hulst
van vesting tot koopstad, geschreven
door E.G. Borm met illustraties van
W. de Wilde en Frida, een verhaal
uit het Zeeuws-Vlaamse land, geschre
ven door George Sponselee met teke
ningen van Zsuzsa Szikra.
We beginnen met het boek van Borm,
dat maar liefst 96 pagina's telt en
in een vlot verhaal de geschiedenis
van Hulst, vanaf het prille begin tot
1960 vertelt. Het geheel is niet al
leen een leesboek; er valt ook veel
te zien. Bij de foto's zijn duide
lijke en goed leesbare verklarende
teksten geschreven.
Het werk is onderverdeeld in zes
hoofdstukken, die allemaal een belang
rijke periode van de Hulsterse ge
schiedenis weergeven. Een probleem
blijft altijd bij het schrijven van
een stads- of dorpsgeschiedenis, dat
veel namen en feiten worden doorge
geven, die voor mensen van buitenaf
niet zo belangrijk zijn. Borm heeft
dit gevaar onderkend en komt de le
zer niet met te veel jaartallen en
namen lastig vallen.
Wel is het jammer, dat de verbinding
van het doorlopend geschiedenisver
haal weinig verbanden toont met de
afbeeldingen op die betreffende pa
gina's. We weten dat het moeilijk
is bij een oude tekst passende il
lustraties te vinden; in dit boek is
dit gebrek duidelijk aan
toonbaar. Daarentegen zijn zowel de
afbeeldingen als het verhaal duidelijk
en 'massief' aanwezig, waardoor ze
als het ware grotendeels zelfstandig
naast elkaar blijven staan. Daarom
noem ik het naast een lees- ook een
kijkboek van de Hulsterse geschiede
nis.
Inmiddels liet de schrijver ons weten,
dat hij op dit moment bouwstenen aan
het verzamelen is voor een deel over
de jongste geschiedenis van zijn stad.
3'4
