VAN DE
Verslag Dialectendag te 's-Hertogen-
bosch op 20 maart 1993
Met een flinke afvaardiging van de
Zeeuwsche Vereeniging reden we naar
's-Hertogenbosch om de tweede lan
delijke Dialectendag bij te wonen;
het thema van die dag luidde:
'Schrijven in dialect'. Er was een
prijsvraag uitgeschreven waarbij een
aantal mensen uitgenodigd werden
een verhaal in dialect te schrijven.
Per regio werden juryleden benoemd
en drie schrijvers genomineerd. De
uitgekozen verhalen werden opgeno
men in het boekje dat ter gelegen
heid van die dag werd uitgegeven
met als titel: Van de A tot de AA.
In de plezierige ambiance van de
Brabanthallen was een groot aan
tal dialectliefhebbers aanwezig.
Later bleek dat er minder waren dan
twee jaar geleden, hetgeen spijtig
was daar er een aantal zeer interes
sante punten op het programma ston
den.
Na het welkomstwoord door dr. K.
de Bot opende mw. drs. J. Baartmans,
lid van Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant, de dag. Zij onderkende het
belang van het behoud van de dialec
ten en benadrukte ook nog eens extra
het belang van de samenwerking met
België, o.a. ten aanzien van het sa
menstellen van de Vlaamse woorden
boeken. Zij zag het als een plicht
van de provincie hieraan ook finan
ciële bijdragen te leveren.
Als eerste spreker was er dr. J.
Stroop, hoofddocent aan de Universi
teit van Amsterdam, over 'Van dialect
naar A.A.N.: dynamisch dialect'.
Men gaat belangstelling krijgen voor
een object als dit bedreigd wordt en
daarom zou het instellen van de lan
delijke dialectdagen een veeg teken
kunnen zijn! Helaas, hierin ligt vol
gens Stroop een kern van waarheid.
Heel veel woorden verdwijnen of zijn
al verdwenen, o.a. door het wegvallen
van hetgeen zij benoemen. Ook uitdruk
kingen die direct verband hielden
met veranderde aspecten van de cul
tuur van een samenleving hoort men
nergens meer. Toch blijft Stroop op
timistisch: de dialecten zullen nooit
helemaal verdwijnen, wel zullen ze
zich aanpassen en er zal een z.g.
'regiolect' voor in de plaats komen.
Het dialect blijft ook omdat het ont
wikkelen van een standaard-Nederlands,
het ABN, dat indertijd als ideaal werd
gezien volkomen mislukt is. Stroop
ontdekte dat het Nederlands zoals
dat 50 jaar geleden voor de radio
werd gesproken heel veel verschilt
van het Nederlands dat nu gesproken
wordt. Men ging en gaat er immers
van uit dat voor de radio 'perfect'
Nederlands wordt gesproken! Volgens
Stroop is een uniforme taal verder
weg dan ooit. 'Informalisering' doet
zijn intrede. Elias definieert dit als
volgt: 'De normen waarmee mensen
elkaurs gedrag beoordelen worden
minder streng en niet-normaal gedrag
wordt geëxcuseerd door verzachtende
omstandigheden.' Dit heeft ook invloed
op de taal. Alleen de twee uitersten,
nl. standaard-Nederlands enerzijds
en zeer oude dialecten anderzijds,
HET DIALECTENBOEK 2
24
