gelukt, de ons gevraagde kopij voor de Zeeuwsche dialect-spreukenkalen- der 1994 op tijd (half maart 1993) in te leveren. De heer W. Vaarzon Morel, jongste van het bekende Zeeuw se kunstschildersgeslaehtbood ons spontaan het gebruik van een aantal van zijn schetsen aan, ter illustra tie. We hebben dat aanbod dankbaar aanvaard! Overigens konden we heel wat van 't geen ons toegezonden werd, met plezier een plaatsje geven op de achterzijde van de scheurkalender blaadjes. Het drukken is meteen be gonnen. Wij zijn benieuwd naar het eindresultaat, dat we hopelijk in juni 1993 te zien krijgen. In elk ge val hebben we ons nu eens intensief speciaal in dialect-spreuken verdiept. Zeeuwse (volks)wijshedenadviezen ten goede en ten kwade! En dat was de moeite waard. Wij ontvingen Voor het onderzoekssecretariaat een zeer welkom geschenk: de computer, die spontaan aan de Vereeniging werd beloofd door één van de deelnemers aan de üialectdag 1991, en waarnaar we sindsdien verlangend hebben uit gekeken. De plannen lagen klaar en dhr. J. den Boeft, die de kopij voor zoveel regioboeken voor ons heeft getypt, stond ook weer klaar, om onze gegevens in de computer op te slaan. We zijn er direct mee aan het werk gegaan. In de eerste plaats: de woorden en uitdrukkingen die niet in het WZD staan met vertaling en eventueel commentaar, in alfabetische volgorde plaatsen. We hopen zo een overzichtelijk beeld te kunnen geven van hetgeen op dit gebied verzameld is op ons secretariaat Radioprogramma 'Goed Zeeuws' In één van de maart-uitzendingen van 'Goed Zeeuws' werd o.a. per tele foon gevraagd: 'Waar komt het woord schampeljoen vandaan? Daar er geen reacties van luisteraars op kwamen en dhr. Francke zelf het woord niet kende beloofde hij het op te zoeken. Intussen kwam bij ondergetekende de herinnering boven aan de dag -ruim 16 juar geleden- waarop ik er in toestemde te trachten het werk van dr. Ghijsen zo goed mogelijk voort te zetten, 't Eerste, onbekende 'dia lectwoord' waarmee ik werd geconfron teerd, was 'schampeljoen'! Iemand zei: 'Dat staet verkeerd in 't Woor denboek. 't Is niet aleen 'n knippa troon maar kan b.v. ook van metaal zijn of ander materiaal, een patroon, een voorbeeld, 'n schampeljoen.' De uitspraak van dit woord riep meteen de associatie op met 't Franse 'exem- ple'. Daar zou 'schampeljoen' wel van afkomstig zijn dacht ik. Later bleek, dat het woord ook buiten Zeeland ge bruikt werd; dus geen specifiek Zeeuws dialect. De dikke Van Dale (dat was toen de rode editie) gaf: schampeljoen, ook schampseljoen, af komstig van het Franse échantillon (veroud, gew voorbeeld, model patroon, staal. Dat hield meteen de waarschuwing in, voorzichtig te zijn met conclusies over afkomst van dia lectwoorden, vóórdat alle mogelijk heden onderzocht zijn. Ook daaraan werd ik tijdens de volgende 'Goed Zeeuws' - uitzending herinnerd, toen een niet Zeeuwse luisteraarster met grote stelligheid kwam mededelen, dat 'n schampeljoen een sjabloon was, en dus het woord werd afgeleid van het Franse sjablone. Ons onderzoek wees destijds o.a. uit, dat een sjabloon, 'n uitgesneden modél, wel 'n schampeljoen is, maar niet elk schampeljoen is 'n sjabloon! In dezelfde uitzending hoorden we een luisteraar uit ltenesse meedelen: Me haen drie schoven maeke. We heb ben hieruit begrepen, dat er na het ochtendschoft nog een derde schoft zal komen, dat er, nu de duisternis zoveel later invalt, ook na het avond eten nog een schof(t) gewerkt zal worden. Verder werd de aandacht o.a. gevraagd voor de verzuchting: 't Smaokt naor d'n ast, als iets niet lekker smaakte. D'n ast is de rauwe ham, die in het woonvertrek aan de zoldering hing en na 'n tijdje ranzig werd. Aan de voorbije carnavalsviering, ook in enige plaatsen in ons dialect gebied, herinnerde het Vastenavond gezegde: Gin vrouwken zó èrrem 33

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1993 | | pagina 39