SORGW1JCK
door
P.J.A. van Voorst Vader
20 april 1818 vindt in Colijnspiaat
de openbare veiling1 plaats van 'Een
Buitenplaats, met deszelfs Heeren
huisinge, koetshuis, stallinge en oran
jerie, genaamd Zorgwijk, staande in
den Camperlandschen polder'. Voorts
'het bosch beplant met olme en Esse
boomen, groot drie en twintig gemeten
agt en zeventig roeden 9,8 ha);
een weide, eveneens beplant met olme
en Esse boomen, negen gemeten twee
hondert vijf en vijftig roeden.' Ook
de naast het heerenhuis aanwezige
'Hofstede met deszelvs huisinge,
schuur, bakkeete en verdere timme-
ringe' met drie arbeiderswoningen.
Tenslotte 'een einde Dijks' en land
verspreid liggende in de Kamper
land-, Toren- en Sophiapolder'
Dit bezit, verdeeld in 8 'parthijen'
werd 'in massa' gekocht door Willem
Lodewijk Vader, ontvanger der direc
te belastingen te Wissenkerke. Hij
betaalde 220,- per gemet, 8.000,-
voor het 'houtgewas in het Bosch'
en 400,- voor de mest in de 'mist-
put' en de dilthouten (losse balken
hoog in de schuur, waarop het hooi
werd gestapeld) enz.
Alles te zamen met bijbehorende las
ten voor f 51.401,-. De betaling dien
de te geschieden in 'klinkende Louis',
dus Franse gouden munten. Hollandse
en Zeeuwse munt werd als minder
waardig afgewezen en - in nog krach
tiger termen - papiergeld!
Zomerhuis
Uit deze koopakte blijkt helder dat
Zorgwijk - of Sorgwijck, zoals het
later steeds heette,o.a. op het
VERDWENEN ZEEUWSE
GEBOUWEN
smeedijzeren hek - niet gebouwd is
door Pieter Vader, de vader van Willem
Lodewijk, zoals in veel geschriften
foutief wordt vermeld
(zie b.v. M.P. de Bruin, Wissenkerke
1651-1951 en H.C. de Kater e.a.,
Noordbevelandse Veldnamen*1De ver
kopers waren de 23 erfgenamen van
Abraham Swemer, die op 14 november
1817 kinderloos was overleden.
Sorgwijck is gebouwd in 1775. Dat
staat op het hek; er is geen reden
daaraan te twijfelen.
Een belangrijke vraag is waarom het
buiten daar is gebouwd, halfweg
Wissenkerke-Kamperland, dit in de
tijd van volstrekte afwezigheid van
verharde wegen op Noord-Beveland,
en onhandig ver weg van Colijnspiaat,
waar Swemer woonde. Meestal bouwde
men zijn zomerhuis - want dat was
het - wel dichter bij huis. Om die
vraag te beantwoorden brengen wij
in herinnering dat Noord-Beveland
na de stormvloeden van 1530 en
1532 geheel onder water kwam te staan.
Herdijking begon in 1598. De Kamper
landpolder dateert van 1658, de naast
Sorgwijck gelegen Torenpolder van
1697. In de laatste lag de 'Campensche
Creecke', die Wissenkerke had geschei
den van het Camperland. In de Kam
perlandpolder lagen twee resten van
zijtakken van de Campensche Creecke;
de grootste bij Sorgwijck. De stichter
wilde niet zo maar een huis in de pol
der, maar een buitenplaats met fraaie
waterpartij la Ter Ilooge op Walche
ren. Een voor het huis gegraven vij
ver werd via een pijpleiding gevoed
door de kreek. Huis en vijver heeft
3