Terrein van de Tempel, opname 31 januari 1969 genomen van de Tempeliers. In 1523 vestigden zich er Franciscanessen. Het hospitaal werd in 1540 verheven tot klooster der derde orde van St.- Franciseus. Ook het hospitaal ging onder bij de oorlogswoelingen aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog en de militaire inundaties van 1584/85. Tempeliers Franse ridders stichtten in 1119 in Jeruzalem de orde van de tempelheren tot bescherming van pelgrims en het 11. Graf. De naam van de orde ver wijst naar het feit dat de hoofdzetel zich bevond op het tempelplein vun Jeruzalem, waar luter de Al Aksa-mos- kee verrees. De orde der Tempelieren kwam snel tot grote bloei en kon ten slotte bogen op ongeveer 9.000 vesti gingen in Europa. In de 14de eeuw stond de orde in een 'reuk van ontucht en blasfemie'. Met behulp van folte ring en schijnprocessen werden de Tempelieren ten vul gebracht, voor namelijk door het drijven van de Fran se koning Philips IV, die zwaar bij de tempelheren in de schuld zou staan. In 1312 hief paus Clemens V na een periode van weifelen en besluiteloos heid de orde op. Behalve te Zaamslag zouden de Tempe liers in het huidige Zeeland vesti gingen hebben gehad in Middelburg, Zierikzee, Zanddijk, Geersdijk en Ossenisse. De Tempelier die wel 't meest in de collectieve herinnering voortleeft is een romanpersonage, nl. Brian de Bois Guilbert uit Ivanhoe van Walter Scott (1819). Deze schurk verzinnebeeldt fraai de tempelridder in de hoogtij dagen van zijn orde: werelds, trots en aanstootgevend. De Bois Guilbert zat zo hoog te paard dat hij ten slotte zelfs zijn orde trotseerde en ten on der ging aan zijn eigen hartstochten - maar wel met stijl. Volksverhalen Sinninghe meldt in zijn Zeeuwsch Sagen boek (1933) dat het 'geweldig spookt' waar eens de 'Groote en Kleine Tempel' stonden. Blijkens een noot haalde hij dit uit J. ub Utrecht Dresselhuis' De godsdienstleer der aloude Zeelan ders (1845). Wie dit boek op de bestem de plaats opsluat leest: 'Zoo spookte het nog maar een paar jaren geleden in de nabijheid van den grooten en kleinen tempel, vroegere bezittin gen der tempelridders: maar die Zaam- slagpolder heeft almede jaren lang woest gelegen Dergelijke spook sels zijn dus kinderen der verbeel- 27

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1993 | | pagina 29