gien kreukels 'egête (Dw/Ovz); vlugge praeters vlugge werkers (Rns);
met betr. tot den oogst: hauw vernaele, hauw haen 'aele (Po). In tegen
gestelde zin: 'n traegen eter is 'n slechten boer (Dsr)Een vlugge eter
heet volgens cg: 'n sehoefeljèr.
9. Da(t) ma'k/mah 'k nie zêhhe(n): dat kan ik niet zeggen, dat zou ik niet
weten. ZVW (BskGdeNvtSis)LvA (Ax e.o. ;Nz); ZVO-zd (Nwn); W
(Kod;Mdb e.o.); ZB (Bsl;Gs;Ha;Hkz;Hrh;Ier;Kn;Kpl;Ktg;Ndp;Nss;Odl;Rll;
Wde)NB (C01;Ks;Wsk)SchD (BNs;Dsr;Ow; Zr)Phi/T (Phi;Ovm;Po;
Svn: oud); GOfl (Dl/Hkg;Ogp)
10. Ie kom(t) van varre: 't is een mooiprater. LvA (Ax)ZB (Hkz;Hrh;Kb;
Ndp;Nss); NB (Col;Kg;Ks); SchD (Bns;Dsr;Zr)Phi/T (Phi; OvmSvn)
Anders: j'oort 'n (van een ende)ankomme (Kod;Bzl;Ier;Ovm)smoeletrek
ker (Sis); flodderair (Cg); mouveger (Cg); gattelekker (Cg); flêêm (Osb);
flêêmer (Rns;Po); sliembal (Nwk); ansmêêrder (Po); 'n stropiesmerder
(Bzl); ie ei stropje an z'n mond (Svn). Voor de gevraagde uitdr. geeft
Ha als bet.: draaier, iem. die iets niet ronduit zegt, en Dsr: iem. die
zeer voorzichtig is. Misschien als compliment zegt Gde: 't is 'n '01-
lander, doelend op iemands uitspraak?
11. Die is bekend as de kwaeje paeren: staat heel slecht bekend, heeft een
heel slechte naam. ZB (Gpol: péren; Ndp); NB (Ks)Phi/T (Phi); GOfl
(Ntg). Anders: as de slechte dubbeltjes (Gde); as slecht geld (Sis;
Ax)slechte penning/pennink (Cg);kwjaa penning (Nwn); slechte
frang (Nwn); zo slecht as de strate (Nz); as de weg (Hrh); bekend
as de kwaeje pier (GrijRtm GsHh; HkzIerKpl; Odl; Phi)as een kwêêjen
'ond (Hrh; WdeCol; Hsd; Svn)da's een apparten 'óór (Ovm). De uitdr.
da's de kwoaie pêêr staat voor: hij krijgt er de schuld van (Klz); even
zo (Alg.Ndl.) de kwaaie Pier zijn (DsrZrSah)
12. Zóó pot zóó pan(ne). de appel valt niet ver van de boom, een aardje naar
zijn vaartje. LvA (Ax: wel eens gehoord); LvH (Klz); W (Kod: ook zo
potje zo pannetje); ZB (Ha;Hh;Kn: ook - potje-pannetje; Nss;Wde); NB
(Ks); Phi/T (Phi;Ovm: ook potje-pannetje; Svn: potje-pannetje; Tin);
GOfl (Gdr: potje-pannetje; Ntg;Smd). Anders: zo pot zo pollepel (Sis;
Dob;Kod;Mdb.;Rtm;Bzl;Gpol;Ha;Hkz;Hrh;Ktg;Ndp;Odl;Col;Zr)zóó pot
zóó potse pollepel (Osb); zo pot(je) zo deksel(tje) Kod;Ks); zo pot zo
ketel (Bns); zó tuugje zó baesje (Dsr); (het) vat geef uut wat'n inhoudt
(Rns); zo paerd zo slee zo voerman mee (Dl/Hkg); van denzelfden boom
(Nz); hi/heur beslacht z'n/d'r (vader, moeder) (Ntg).
13. Da's 'n oa-/aevelienksen: een rare kwibus. ZVW (Sis); LvA (Nz); W (Kod;
Mdb e.o.;Rtm); ZB (Hh;Kb;Kpl); NB (Ks). Anders: aor(d)igen (Bvt;Ax;
Klz;Cg;Bsl;Bzl;Gpol;Hkz;Ndp;Kg;Ovm;Po)aeregen (Kb;Kn;Ktg); aorigen
boensoenk (Ktg); een vremde veugel (Ax); 'n vrimden/vreemden (Nwk;
Svn;Dl;Dl/Hkg;Ntg)'n wonderen (Cg); 'n raeren apostel (Ier); 'n roare
schuiduier (Phi); 'n raore sepetter (Svn); niet as 'n oare (Dl/Hkg); 'n
pertret (Cg); 'n nochteren (Dw/Ovz;Ha); 'n figuur (Ovm); 'n meraekelsen
(Po); 'n ao-/aevelóózen (Bsk; GdeNvtCol)'n orlevienksen (Dob;Kod;
Dsr;Zr); scharrelewiesken (Bzl); aevereksen/rechsen (Hrh;Ndp;Odl;Ks;Bns;
Dsr;Rns;Dl). Andere bet. van oavelienksen volgens Col: een dwarskop;
id. van aevereksen volgens Scherp).
14. Ze zit om(h)aoge: is zwanger. LvA (Ax e.o.); W (Vs volgens Jonker in
Wsk)ZB Hh;Hrh); NB (Col;Kg;Ks;Wsk)Anders: mee kuit (Gde); zit
dik (Cg); z'is dikke (Grij); z'is zwaer (Grij;Bzl: oud;Zr;Svn); ze zit
zwaer (NdpOdl; Ril)ze zit vol (Po); ze is goed gevurmd (Ovm); ze is
43