16. Onfatsoenlukken 'angel: kwajongen, lummel, vlegel. ZVW (Sis); Zb (Gs).
Anders: bjêr (Klz); franken beir (Kw); nin ongebookten vlegel (Lam
Kt); rufel (Kod); 't is voe vuuf cent (Ier); mokus (Zr); kwae joen/
kwaejeun (Vre;Odp); pagadder (Cg); onstrante kaerel/kringe (Nwk;
Dl/Hkg); onstranterik (Scherp); rauwdouw (Po: ouder dan deugnie)
klaphingst (Odp); roegen boender (Odp).
17. Tot snaastens: tot de volgende keer. LvA (Ax); ZVO-zd (Nwn); W (Vre);
NB (Ks); Phi/T (Po: oud: tot 'snaestens toe). Variant: tot snaostens
keer as 't Ghod blieft (Lam/Kt). Anders: toet/tot de naoste/nosten/nes-
ten kjirkeer/kêêr (Gde;NvtSis;Wtk;Ax;Nz;Kw;Nwn); toe kiekens
(Vre); td kiek (Ovm); toet dan, zun me mè zèn (Bzl); tot over 'n
stuitje (Po); toe de volgende reise (Hrh).
18. Ze gingen 'n ieskoud eete: een ijsje, een ijsco. LvA (Ax: ca. 50 jaar
geleden); ZB (Gpol: ieskouwtjeHrh: ook ieskoutje; Ier: id; Kb :id; Kn:id;
Wde)SchD (Dsr). In de vorm ijskoud, resp. ijskoutje (Nwn: ij skaat
Lam/Kt: een ijskoutje eten Bzl: veroud.; Gpol;Kpl;Wmd;Ks: ijskou)
IJsco(tje) wordt genoemd door Bsk; NzRtmWsk; ZrDl;Dl/Hkg;Odp)
'n pieleken koud door Klz;Cg;Kw).
19. Die ei so 'ard gewérkt: 't schuum over de rikrieme: heeft zich in het
zweet gewerkt, (paarden die zwaar werk deden kregen soms een schuim
rand onder de draagriem: toelichting van M. Dieleman uit Ax). W (Kod);
ZB (Ha;Hrh;Kb); NB (Kg); Phi/T (Ovm;Scherp)Varianten: - op zun
rik/ruhhe (Sls;Ax); 't schuum over d'ozen (Dob ;Kod ;Osb)- op d'ozen
(Vre); 't schuum tussen z'n benen (Rtm); - tussen je billen (Hrh);
't schuum op z'n mond (Ndp); - op zijn bek (Ks); op zijn bakkes (Po);
heit z'n eigen in 't schuum gewerkt (Dl/Hkg); hie staet in 't schuum
(Smd). Anders: z'n baotje lig nat op z'n rik (Gde); ie eit 'n natte rik
(Wtk); ie zwêêt as 'n perd (Bzl); 't zweet (staat) op z'n rik (Wde;Wsk;
Dl;Odp); 't zweet over z'n garretje (Wmd); zweet op z'n sigare (Hrh);
't zwêêt stieng op z'n hódd (Dl); ie werkte z'n eihe bezwiemd (Tin).
20. 't Zal/sa nie net zitte(n), asje/ajje da tuus zegt/zeit: dat zal niet in
goede aarde vallen. ZVW (Bks;Gde;Nvt;Wtk)LvA (Ax;Nz); W (Grij;Kod;
OsbRtmVre)ZB (Bzl: dat za-ter nie net zitten a ze dat 'öören; Gpol;
Gs; Ha; HkzHrh; Ier ;Kb ;Kn;NdpNss; Wde; Wmd)NB (Col;Kg;Ks); SchD
(Bns;Dsr;Ng)Phi/T (Phi;Anl;Po;Tln)GOfl (Dl;Ntg;Odp: 't zal d'r
niejt net voor je zitte, a je tuuskomt). Anders: nie goedzitten (Sis;
Nwn;Dob;Ha;Wsk;Ovm)nie suust z. (Kw); 't sa nie best weze (Zr);
je zu se nog moeten kóópen (Ax); 't sa leven 'ouwe (Ovm).
21. Ik zie d'r gêên land in: ik zie geen kans dat klaar te spelen, dat op
te lossen; ik zie er geen gat in. ZVW (Sis); W (Kod;Vre); ZB (Bzl:
minder gewoon; Ha;Hrh;Ier: twijfelt; Nss;Wmd); NB (Ks); SchD (Bns;
Dsr); GOfl (Dl;Ntg). Anders: 'k zie(n) der geen eind/gjin énden aan/
aon (Nz;Nwn); dat za'k nie kroppe (Scherp); ik laop 'r nie haog mee
(Sah).
22. Levei steken: ophouden met werken. ZB (Ha: lavei: vrijaf); NB (Col);
Phi/T (Po;Tln: ievei 'ouwe); GOfl (Dl/Hkg: leveie houe). Anders:
de riem d'r af gooien (Cg); van 't schaop eten (Ax); z'n schop afkui-
se (Nwn); (heeft) z'n spae ingevet (Hrh); 't klokje ei geluud (Dw/
Ovz); me hae schoove (GpoljHrh); 't is, schooftied (Ha); 't touwtje
in de boot gooie (Ovm); 't is holdert (Dl).
23. 't Gaet/git ommaè/aal om 't 'schuuft'n duum': alles draait om het geld.
W (Kod); ZB (Bsl: schuuf van duum; Ha; HkzHrhKn)NB (Ks). Met
verwijzing naar het bekende gebaar van over elkaar schuivende duim
en wijsvinger: om dezen duumschuve (Col; om den dezen/ om ditte/
