Toegankelijk maken
Documenteren houdt in dat materiaal volgens trefwoorden wordt ontsloten en opgeborgen.
Voor alle soorten documentatiemateriaal is één indeling gekozen: eerst naar geografisch
begrip en vervolgens op onderwerp. Hoewel in principe werd uitgegaan van het classifica
tiesysteem voor openbare bibliotheken (SISO) heeft het trefwoordensysteem vanwege de
vele typisch Zeeuwse onderwerpen een eigen ratio gekregen. Voor niet-ingewijden is het
systeem wel eens moeilijk te doorgronden. Veel bezoekers beschouwen de knipselverza
meling als de kern van het documentatiecentrum. Behalve knipsels is een veelheid aan
divers los drukwerk over Zeeland op plaats en trefwoord geordend in hangmappen opge
borgen. De eigenheid van het documenteren komt bij uitstek in deze collectie naar voren.
Inmiddels zijn tienduizenden knipsels ingevoegd en is over zeer uiteenlopende zaken infor
matie te vinden. Het manco in de collectie wordt gevormd door het ontbreken van eendui
dige selectiecriteria: niet alles wordt geknipt en veel los drukwerk wordt niet bewust ver
zameld. Hier geldt: wat binnenkomt wordt opgenomen. Het zal geen verbazing wekken dat
dit tot onevenwichtigheid leidt, die niet eenvoudig is te herstellen.
De geautomatiseerde catalogus heeft voor de gedrukte publikaties inmiddels zijn nut bewe
zen. Een grote verworvenheid is de mogelijkheid de catalogus ook buiten de Zeeuwse
Bibliotheek te raadplegen: in de regiobibliotheken, in het Rijksarchief en met behulp van
een pc en een modem ook in de eigen studeerkamer. Niet alleen zelfstandige Zeeuwse uit
gaven waaronder vele rapporten zijn hierin terug te vinden, ook de artikelen over Zeeland
en de Zeeuwen in Zeeuwse en niet-Zeeuwse tijdschriften, zijn op auteur, titel en onderwerp
op te zoeken. Bij deze collectie wordt gestreefd naar volledigheid: van alle titels over
Zeeland en Zeeuwen worden exemplaren aangeschaft. Naar mijn idee kan gerust gespro
ken worden van een Regionaal Depot voor Publikaties, een plaats waar van alle publikaties
over Zeeland een exemplaar wordt bewaard voor het nageslacht. Uit de vele aanvragen
voor Zelandica uit het land blijkt dat een dergelijke activiteit in de regio belangrijk is omdat
geen enkele instelling op nationaal niveau deze compleetheid kan evenaren.
Het nieuwe onderkomen van de Zeeuwse Bibliotheek aan de Kousteensedijk dat in 1985
werd betrokken, maakte het mogelijk materialen die tot dan toe een sluimerend bestaan
kenden beter te plaatsen en toegankelijk te maken. Zo is de enorm uitgebreide collectie affi
ches, voor een belangrijk deel afkomstig van de firma Altorffer, in melinex-hoezen gesto
ken en gefotografeerd. Deze foto's zijn volgens het bestaande systeem geordend, zodat een
handige catalogus is ontstaan, die het raadplegen van de originele affiches vrijwel overbo
dig maakt. Deelcollecties zoals de veilingcatalogi, ordonnanties, pamfletten en gelegen
heidsgedichten zijn via aparte catalogi toegankelijk gemaakt en kunnen nu hun rol in de
wetenschappelijke discussie spelen.
Beheren
Het dupliceren van kranten op microfiches werd, in de tijd gezien, bijzonder snel ter hand
genomen. Geschiedde het aanvankelijk met het oog op het completeren van de
Middelburgsche Courant voor zover die niet aanwezig was in de bibliotheek, later volgden
ook de overige jaargangen, de PZC en andere kranten omwille van het conserveren.
Intensief gebruik over een lange reeks van jaren is eenvoudig niet mogelijk vanwege de
spreekwoordelijke slechte kwaliteit van krantepapier. De zegenrijke opmars van het
kopieerapparaat heeft voor ingebonden kranteleggers veel ellende betekend. Het even-een-
kopietje-maken leidde tot gruwelijke mishandelingen, wat de levensduur bepaald niet ten
goede is gekomen.
De nieuwbouw maakte een eind aan hel ruimtegebrek dal de behuizing in de abdij was gaan
48
